Christian Wolff (kompozytor)

Christian Wolff
ilustracja
Imię i nazwisko

Christian George Wolff

Data i miejsce urodzenia

8 marca 1934
Nicea

Pochodzenie

żydowsko-niemieckie

Instrumenty

fortepian

Gatunki

muzyka poważna, muzyka współczesna

Zawód

kompozytor, filolog klasyczny, literaturoznawca, pedagog

Powiązania

Uniwersytet Harvarda, szkoła nowojorska

Christian George Wolff (ur. 8 marca 1934 w Nicei)[1][2]amerykański kompozytor, filolog i pedagog.

Życiorys

Syn renomowanych niemieckich wydawców żydowskiego pochodzenia – Kurta i Helen Wolffów[2][3]. W 1941 wraz z rodziną wyemigrował do Stanów Zjednoczonych[1][2]. W latach 1953–1963 studiował italianistykę na Uniwersytecie Florenckim oraz filologię klasyczną i komparatystykę na Harvardzie, gdzie uzyskał doktorat (PhD), a następnie był wykładowcą do 1970. W latach 1979–1999 był profesorem literatury klasycznej i muzyki w Dartmouth College w Hanover.

Jeszcze jako nastolatek żywo interesował się muzyką eksperymentalną[2]. W latach 1949–1951 uczył się gry na fortepianie u Grete Sultan (1949–1951) i samodzielnie studiował kompozycję[1][4]. W 1950, dzięki Sultan, nawiązał kontakt z Johnem Cage’em[5], u którego krótko pobierał lekcje kompozycji. Pod jego wpływem dołączył do szkoły nowojorskiej, gdzie obok Cage’a współpracował z takimi kompozytorami, jak Morton Feldman, Earle Brown i David Tudor[1][2][4]. Od 1953 współpracował też z Mercem Cunninghamem, komponując wiele utworów dla jego zespołu Merce Cunningham Dance Company[4][6].

W latach 60. – jako kompozytor, performer i improwizator – rozpoczął współpracę z brytyjską grupą free jazzową AMM i z takimi muzykami, jak John Tilbury, David Behrman, Takehisa Kosugi, Larry Polansky, Keith Rowe i Robyn Schulkowsky[2]. W tym też czasie zetknął się z awangardzistami o radykalnych poglądach politycznych – Fredericem Rzewskim i Corneliusem Cardewem[1][2][6]; pod ich wpływem zaczął pisać utwory wokalno-instrumentalne poświęcone tematyce politycznej, społecznej i feministycznej[1][2]. Od 1983 tworzy kompozycje zwane marszami pokoju, które choć nie są marszami w tradycyjnym rozumieniu, odnoszą się do ruchu pokojowego[2].

Nagrody

Wolff otrzymał liczne nagrody i granty, m.in. od DAAD Berlin (1974), Amerykańskiej Akademii Sztuki i Literatury (1975), Asian Cultural Council (1987), John Cage Award (1996) przyznawaną przez Foundation for Contemporary Arts, Fromm Music Foundation, Andrew W. Mellon Foundation. W 2000 był kompozytorem rezydentem w bostońskim New England Conservatory of Music. Jest członkiem Amerykańskiej Akademii Sztuk i Nauk i berlińskiej Akademie der Künste, został też uhonorowany doktoratem honoris causa California Institute of the Arts i brytyjskiego University of Huddersfield[1][2][4][6].

Twórczość

Szczególną cechą muzyki Wolffa, zaszczepioną mu niewątpliwie przez Cage’a, jest indeterminizm. Kompozytor pozostawia wykonawcom pewien zakres swobody i interakcji w czasie występu, umożliwiając im kształtowanie muzyki, działanie i reagowanie na dźwięki w sposób mniej lub bardziej dowolny[2][4]. W swoich kompozycjach stosuje niekonwencjonalny sposób notacji, np. partyturę słowną w Prose Collection (1968), utworze dla dowolnych wykonawców (w tym amatorów) i na dowolne instrumenty[2]. Wykorzystuje ciszę w postaci długich pauz, jako metodę zawieszania dźwięków, aż do ich wybrzmienia[1]. Preferuje otwartą formę z udziałem przypadku. Poszukuje nowych efektów brzmieniowych, używając instrumentów elektroakustycznych i preparowanych (np. fortepianu)[1][2].

Od lat 80. skupia się na komponowaniu utworów orkiestrowych na różne obsady – od orkiestry kameralnej do maksymalnie zwielokrotnionej. Tworzy też miniatury muzyczne, zawierające nie więcej niż 100 nut, w których zestawia mozaikowo niejednorodne struktury i różne typy notacji[1][2].

Wolff jest także autorem wielu publikacji teoretycznych o muzyce i literaturze[2][4].

Wybrane kompozycje

(na podstawie materiału źródłowego[1][2])

  • Duo na skrzypce, 1950
  • For Prepared Piano, 1951
  • Trio na flet, trąbkę i wiolonczelę, 1951
  • For Magnetic Tape, 1952
  • For Piano I, 1952
  • For Piano II, 1953
  • Suite I na fortepian preparowany, 1954
  • For Piano with Preparations, 1955
  • Duo for Pianists I, 1957
  • Sonata na 3 fortepiany, 1957
  • Duo for Pianists II, 1958
  • For 6 or 7 Players (Music for Merce Cunningham), 1959
  • Duet I na 2 fortepiany, 1960
  • Suite II na róg i fortepian, 1960
  • Duet II na róg i fortepian, 1961
  • Duo for Violinist and Pianist, 1961
  • Summerna kwartet smyczkowy, 1961
  • Trio II na 2 fortepiany i perkusję, 1961
  • For 5 or 10 Players na dowolne instr., 1962
  • In Between Pieces dla 3 wykonawców, 1963
  • Elec Spring I na róg, 2 gitary elektr. i kontrabas, 1966
  • Prose Collection na dowolnych wykonawców i dowolne instrumenty, 1968
  • Accompaniments na fortepian, 1972
  • Lines na kwartet lub inny zespół smyczkowy, 1972
  • Changing the System na 8 lub więcej wykonawców, 1974
  • Exercises 1–14 na dowolne 2 lub więcej instr., 1974
  • Studies na fortepian lub inne instr., 1974–1976
  • String Quartet Exercises out of Songs, 1976
  • String Bass Exercise out of „Bandiera rossa” na kontrabas, 1975
  • Bread and Roses na fortepian, 1976
  • Wobbly Music na chór i instr.; sł. am. pieśni robotniczych, 1976
  • Dark as a Dungeon na klarnet, 1977
  • The Death of Mother Jones na skrzypce, 1977
  • Braverman Music na zespół, 1978
  • Stardust Pieces na skrzypce i fortepian, 1979
  • Preludes 1–11 na fortepian, 1980–81
  • Isn’t this a Timena saksofon, 1981
  • For Cornelius na kwartet saksofonowy, 1983
  • Peace March 1 (Stop Using Uranium) na flet, 1984
  • Peace March 2 na flet, klarnet, wiolonczelę, perkusję i fortepian, 1984
  • Peace March 3 (The Sun is Burning) na flet, wiolonczelę i perkusję, 1984
  • Piano Trio, 1985
  • Bowery Preludes na zespół, 1986
  • Black Song Organ Preludes, 1986
  • Long Peace March na zespół, 1987
  • Digger Song na skrypce, altówkę, wiolonczelę i perkusję, 1988
  • Emma na altówkę, wiolonczelę i fortepian, 1989
  • Mayday (Mayday Materials) na taśmę, 1989
  • Malvina na koto, 1989
  • 8 Days a Week Variation na fortepian, 1990
  • Jasper na skrzypce i kontrabas, 1991
  • Look She Said na kontrabas, 1991
  • Malvina na 2 altówki, 1992
  • Flutist and Guitarist, 1993
  • Merce na 1–9 perkusji, 1993
  • Memory na zespół, 1994
  • Percussionist Songs na 1–2 perkusje, 1995
  • Spring na orkiestrę kameralną, 1995
  • Violist and Percussionist, 1996
  • Violist Pieces na altówkę, 1997
  • John, David na orkiestrę i perkusję solo, 1998
  • Pulse na trąbkę i perkusję, 1998
  • Schoene met Vetters na zespół, 1999
  • Percussionist, 2000
  • Mosaic Trio na trąbkę, skrzypce i fortepian, 2000
  • Pianist-Pieces, 2001
  • She had some Horses na cytrę i altówkę, 2001
  • Ordinary Matter na 3 orkiestry i 1–3 dyrygentów, 2001
  • Balancing na akordeon, 2002
  • Peace March 8 na orkiestrę, 2002
  • For E.C. na kwartet smyczkowy, 2003
  • Wesleyan Organ Song na organy, 2003
  • For John Ashbery’s Hoelderlin Marginalia na 2 fortepiany i skrzypce, 2004
  • Another Possibility na giterę elektr., 2004
  • Evening Shade, Wake Up na mały chór mieszany, 2004
  • 37 Haiku na baryton, obój, róg, altówkę i wiolonczelę; sł. John Ashbery, 2005
  • Woodsound & Other na perkusję, 2005
  • Violin Quartet, 2006
  • Quodlibet na zespół, 2007
  • Grete (microexercises 23–36) dla 3 lub więcej wkonawców, na dowolne instr., 2007
  • For 2 Violinists, Violist, and Cellist, 2008
  • Small Preludes 1–20 na fortepian, 2008–2009
  • String Trio for Robert Ashley, 2009
  • For Harp Player, 2009
  • London na zespół, 2010
  • Duo 10 (Summer Days) na altókę i wiolonczelę, 2010

Przypisy

  1. a b c d e f g h i j k Joanna Miklaszewska, Wolff Christian, [w:] Elżbieta Dziębowska (red.), Encyklopedia muzyczna PWM, wyd. I, t. 9 S–Sł część biograficzna, Kraków: PWM, 2007, s. 245–246, ISBN 978-83-224-0865-0.
  2. a b c d e f g h i j k l m n o p William Bland, David Patterson, Sabine Feisst, Wolff, Christian George, Oxford Music Online. Grove Music Online, 31 stycznia 2014, DOI10.1093/gmo/9781561592630.article.A2259415, via Oxford University Press [dostęp 2020-10-23] (ang.).
  3. Mandy Merkel, Die Rolle der Juden in der Wirtschaft, Wissenschaft, Politik und Kunst Sachsens um die Jahrhundertwende, HaGalil [dostęp 2020-10-23] [zarchiwizowane z adresu 2013-10-21] (niem.).
  4. a b c d e f Fabrice Fitch, Christian Wolff. Complete Biography, Edition Peters [dostęp 2020-10-23] (ang.).
  5. Aryeh Oron, Grete Sultan (Piano), Bach Cantatas Website, sierpień 2009 [dostęp 2020-10-23] (ang.).
  6. a b c Christian Wolff, Foundation for Contemporary Arts [dostęp 2020-10-23] (ang.).

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie