Christopher Reeve

Christopher Reeve
Ilustracja
Christopher Reeve (1985)
Imię i nazwisko

Christopher D’Olier Reeve

Data i miejsce urodzenia

25 września 1952
Nowy Jork

Data i miejsce śmierci

10 października 2004
Mount Kisco, Nowy Jork

Zawód

aktor, reżyser, producent filmowy, scenarzysta, pisarz

Współmałżonek

Dana Morosini (1992–2004; jego śmierć)

Lata aktywności

1974–2004

Strona internetowa

Christopher D’Olier Reeve[1][2] (ur. 25 września 1952 w Nowym Jorku, zm. 10 października 2004 w Mount Kisco) – amerykański aktor, producent filmowy, reżyser, scenarzysta i pisarz.

Odtwórca roli Clarka Kenta / Supermana w filmach: Superman (1978), Superman II (1980), Superman III (1983) i Superman IV (1987).

W 1997 otrzymał własną gwiazdę w Alei Gwiazd w Los Angeles znajdującą się przy 7021 Hollywood Boulevard[3][4]. W 1998 ukazała się jego autobiografia Still Me, która stała się bestsellerem[5].

Film Superman: Powrót został zadedykowany jego pamięci[6].

Życiorys

Wczesne lata

Urodził się jako starszy syn dziennikarki Barbary Pitney (z domu Lamb) i nauczyciela, powieściopisarza, poety i uczonego Franklina D’Oliera Reeve[7]. Jego rodzina była pochodzenia angielskiego i walijskiego[8]. Miał młodszego brata Benjamina (ur. 1953), sędziego. W 1956 jego rodzice rozwiedli się[9]. W 1959 jego matka ponownie wyszła za mąż za maklera giełdowego Tristama B. Johnsona.

Mając dziesięć lat, przyłączył się do amatorskiej grupy teatralnej The Yeomen of the Guard w McCarter Theater w Princeton[10]. Latem 1968, w wieku piętnastu lat, został przyjęty jako praktykant Williamstown Theatre Festival w stanie Massachusetts, gdzie zachwycił swoim występem aktorkę Olympię Dukakis w przedstawieniu Widok z mostu (A View from the Bridge)[11]. Grał rosyjskiego marynarza w sztuce Zakładnik (The Hostage) i Beljajewa w spektaklu Miesiąc na wsi (A Month in the Country). W 1970 ukończył prywatną szkołę Princeton Country Day, gdzie został honorowym uczniem i grał w piłkę nożną, baseball, tenis i hokej.

W 1974 otrzymał licencjat Cornell University w Ithaca, w stanie Nowy Jork i studiował teatr w prestiżowej Juilliard School z Robinem Williamsem.

Kariera

Po epizodycznej roli oficera w dramacie telewizyjnym PBS Wrogowie (Enemies, 1974), pojawił się w operze mydlanej CBS Miłość życia (Love of Live, 1974–76)[12] jako Ben Harper, antagonistyczny charakter z poligamistycznym stylem życia i przeszłością karną.

Grywał na Broadwayu w sztukach: Sprawa Gravity (A Matter of Gravity, 1976) w roli Nicky’ego u boku Katharine Hepburn, Urodzony czwartego lipca (Fifth of July, 1980–82) jako Ken Talley Jr. z Jeffem Danielsem i Swoosie Kurtz oraz Wesele Figara (The Marriage of Figaro, 1985)[13] jako hrabia Almaviva z Mary Elizabeth Mastrantonio, a także w produkcjach off-Broadwayowskich[14].

Był brany pod uwagę do głównej roli w serialu Człowiek z Atlantydy (1977) oraz w filmach: Amerykański żigolak (1980), Żar ciała (1981), Bunt na Bounty (1984), Miłość, szmaragd i krokodyl (1984)[15] i Pretty Woman (1990)[16], a także do roli Masona Vergera w Hannibalu (2001)[15].

Międzynarodowy rozgłos przyniosła mu kreacja Clarka Kenta/Supermana w filmie Richarda Donnera Superman (1978), za którą otrzymał nagrodę Brytyjskiej Akademii Sztuk Filmowych i Telewizyjnych (BAFTA) i nominację do nagrody Saturna. Sukces kasowy filmu sprawił, że powstały trzy sequele: w 1980 (nominacja do Saturna), 1983 (nominacja do Saturna) i 1987.

Za rolę scenarzysty Richarda Colliera w melodramacie fantasy Gdzieś w czasie (Somewhere in Time, 1980) z Jane Seymour odebrał nagrodę na Fantafestival w Rzymie i był nominowany do nagrody Saturna. Jednak postać magnata przemysłowego, zakochanego w sobie Blaine'a Binghama w czarnej komedii Za kamerą (Switching Channels, 1988) u boku Burta Reynoldsa i Kathleen Turner przyniosła mu nominację do Złotej Maliny dla najgorszego aktora drugoplanowego.

Był na okładkach „Bravo” (w styczniu 1979), „People” (w styczniu 1979 i październiku 2004), „GQ” (w październiku 1979), „After Dark” (w październiku 1980) i „Time” (w sierpniu 1996)[17].

Kreacja sparaliżowanego architekta Jasona Kempa w telewizyjnym dreszczowcu Hallmark/ABC Okno na podwórze (Rear Window, 1998) z Daryl Hannah, remake’u filmu Alfreda Hitchcocka, którego był również producentem, przyniosła mu nominację do Złotego Globu. Rok później wyreżyserował dramat telewizyjny HBO Przed zmierzchem (In the Gloaming) z udziałem Glenn Close, Bridget Fondy, Whoopi Goldberg, Roberta Seana Leonarda i Davida Strathairna.

Został przewodniczącym Rady Dyrektorów Amerykańskiego Stowarzyszenia Sparaliżowanych, która uświadamia ludzi, jak ważne są badania dotyczące paraliżu. Po wypadku zaangażował się także w politykę, był zwolennikiem demokratów. Stał się głośnym rzecznikiem ludzi niepełnosprawnych. Zgodził się testować na sobie nowe metody terapii, mające naprawić uszkodzony rdzeń kręgowy. Był w związku z tym zwolennikiem dopuszczenia terapii z użyciem komórek macierzystych pobranych z ludzkich płodów.

Życie prywatne

W latach 1978–1987 był w nieformalnym związku z modelką Gae Exton, z którą miał syna Matthew (ur. 20 grudnia 1979) i córkę Alexandra (ur. 23 listopada 1983)[18]. W dniu 11 kwietnia 1992 poślubił Danę Morosini, która zmarła w 2006 na raka płuc[19]. Mieli syna Willa (ur. 1992).

27 maja 1995 na planie filmowym spłoszony koń zrzucił go z siodła. W wyniku upadku aktor skręcił kark i doznał paraliżu. Trafił do Kessler Rehabilitation Center w West Orange, w stanie New Jersey. Złamanie kręgosłupa i inne obrażenia były tak poważne, że nie był w stanie samodzielnie oddychać. Odtąd żył podłączony do respiratora.

Wraz z żoną Daną otworzył w Short Hills, w stanie New Jersey, pierwszy ośrodek, w którym ludzi sparaliżowanych uczono normalnego życia. Jego żona była założycielką i dyrektorem fundacji im. Christophera Reeve, która wspierała badania nad leczeniem skutków paraliżu.

Śmierć

W przebiegu ogólnoustrojowego zakażenia mającego źródło w odleżynach aktor zapadł w śpiączkę 9 października 2004, a dzień później zmarł w Mount Kisco w wieku 52 lat[20][21].

Filmografia

Filmy fabularne

RokTytułRolaReżyser
1978Tragedia Neptuna (Gray Lady Down)PhillipsDavid Greene
SupermanSuperman / Clark Kent / Kal-ElRichard Donner
1979Muppety jadą do Hollywood (The Muppets Go Hollywood)w roli samego siebieStan Harris
1980Superman IISuperman / Clark Kent / Kal-ElRichard Lester, Richard Donner
Gdzieś w czasie (Somewhere in Time)Richard CollierJeannot Szwarc
1982Śmiertelna pułapka (Deathtrap)Clifford AndersonSidney Lumet
Monsignorks. John FlahertyFrank Perry
1983Superman IIISuperman / Zły Superman / Clark Kent / Kal-ElRichard Lester
1984Bostończycy (The Bostonians)Basil RansomeJames Ivory
1985Lotnik (The Aviator)Edgar AnscombeGeorge T. Miller
Anna Karenina (TV)hrabia WrońskiSimon Langton
1987Superman IV (Superman IV: The Quest for Peace)Superman / Clark Kent / Kal-ElSidney J. Furie
Cwaniak (Street Smart)Jonathan FisherJerry Schatzberg
1988Za kamerą (Switching Channels)Blaine BinghamTed Kotcheff
Wielka ucieczka 2: Nieopowiedziana historia (The Great Escape II: The Untold Story, TV)major John DodgePaul Wendkos, Jud Taylor
1990Róża i szakal (The Rose and the Jackal, TV)Allan PinkertonJack Gold
Święto ziemi urodzinowe (Earthday Birthday, TV)It ZwibbleMichael Sporn (głos)
1991Mroczna przemoc (Bump in the Night, TV)Lawrence MullerKaren Arthur
Śmiertelne sny (Death Dreams, TV)George WestfieldMartin Donovan
1992Poza sceną (Noises Off...)Frederick Dallas / Philip BrentPeter Bogdanovich
Koszmar w biały dzień (Nightmare in the Daylight, TV)Sean FarrellLou Antonio
Śmiertelne grzechy (Mortal Sins, TV)ks. Thomas CusackBradford May
1993Wilk morski (The Sea Wolf, TV)Humphrey Van WeydenMichael Anderson
Tożsamość Willa (Morning Glory, TV)Will ParkerSteven Hilliard Stern
Okruchy dnia (The Remains of the Day)kongresmen Jack LewisJames Ivory
1994Miłosne wybory (Speechless)Bob 'Baghdad' FreedRon Underwood
1995Poza podejrzeniem (Above Suspicion, TV)Dempsey CainSteven Schachter
Wioska przeklętych (Village of the Damned)dr Alan ChaffeeJohn Carpenter
Czarny Lis (Black Fox', TV)Alan JohnsonSteven Hilliard Stern
Czarny Lis: Dobry i zły (Black Fox: Good Men and Bad, TV)Alan JohnsonSteven Hilliard Stern
Czarny Lis: Cena spokoju (Black Fox: The Price of Peace, TV)Alan JohnsonSteven Hilliard Stern
1996Krok w kierunku do jutra (A Step Toward Tomorrow)Denny GabrielDeborah Reinisch
Bez współczucia: Film o zdolnościach (Without Pity: A Film About Abilities, TV)narratorMichael Mierendorf
1997Przed zmierzchem (In the Gloaming, TV)-Christopher Reeve
1998Okno na podwórze (Rear Window, TV)Jason KempJeff Bleckner
2004Historia Brooke Ellison (The Brooke Ellison Story, TV)-Christopher Reeve
2006I ty możesz zostać bohaterem (Everyone's Hero)-Christopher Reeve, Colin Brady, Dan St. Pierre
Superman II (Superman II: The Richard Donner Cut)Superman / Clark Kent / Kal-ElRichard Lester, Richard Donner
2007Christopher Reeve: Hope in Motionw roli samego siebieMatthew Reeve

Seriale TV

  • 1974: Great Performances – odc. Wrogowie (Enemies) jako oficer
  • 1974–76: Miłość życia (Love of Life) jako Ben Harper
  • 1975: Szeroke światowe misterium (Wide World Mystery)
  • 1980: Muppet Show (The Muppet Show) gość programu
  • 1981: Saturday Night Live w roli samego siebie
  • 1983: Śpiąca królewna (Faerie Tale Theatre – odc. Sleeping Beauty) jako książę
  • 1985: Saturday Night Live w roli samego siebie
  • 1985: Saturday Night Live jako gospodarz
  • 1991: Carol i spółka (Carol & Company) jako Bob
  • 1992: Droga do Avonlea (Road to Avonlea) jako Robert Rutherford
  • 1992: Opowieści z krypty (Tales from the Crypt) jako Fred
  • 1993: Frasier jako Leonard (głos)
  • 1994: Nieprzyjemny świat Penna i Tellera (The Unpleasant World of Penn & Teller)
  • 2003: Tajemnice Smallville (Smallville) jako dr Virgil Swann
  • 2003: Kancelaria adwokacka (The Practice) jako Kevin Healy
  • 2004: Tajemnice Smallville (Smallville) jako dr Virgil Swann

Nagrody

RokNagrodaKategoriaTytuł
1979Nagroda BAFTANajbardziej obiecujący debiut aktorski w głównej roli[22]Superman (1978)
1981FantafestivalNajlepszy aktor[22]Gdzieś w czasie (1980)
1996Young Artist AwardNagroda Jackiego Coogana[22]
1997Nagroda EmmyWybitny serial informacyjny lub program specjalny[22]Bez litości: film o zdolnościach (1996)
1998Nagroda GrammyNajlepszy album słowny mówiony[23]Still Me (1998)
Nagroda Gildii Aktorów EkranowychWybitny występ aktora w filmie telewizyjnym lub miniserialu[23]Okno na podwórze (1998)
2004Nagroda im. Juliusza Verne’aNagroda za osiągnięcia

Bibliografia

  • Christopher Reeve: Still Me. Random House, 1998. ISBN 0-679-45235-4.
  • Christopher Reeve: Nothing is Impossible. Random House, 2004. ISBN 0-345-47073-7.

Przypisy

  1. Christopher Reeve (ang.). Listal. [dostęp 2017-04-06].
  2. Christopher Reeve – Sztárlexikon (węg.). Starity.hu. [dostęp 2017-04-06].
  3. Eric Slater: Hollywood Star Walk: Christopher Reeve (ang.). „Los Angeles Times”. [dostęp 2022-07-07].
  4. Christopher Reeve Biography (ang.). „TV Guide”. [dostęp 2022-07-07].
  5. PAPERBACK BEST SELLERS: 1999-07-04 (ang.). „The New York Times”, 1999-07-04. [dostęp 2022-07-07].
  6. John Orquiola: How Superman Returns Fits Into The Christopher Reeve Movie Canon (ang.). Screen Rant. [dostęp 2022-07-07].
  7. Christopher Reeve Biography (1952-) (ang.). Film Reference. [dostęp 2017-04-06].
  8. Christopher Reeve – What Nationality Ancestry (ang.). Ethnicity of Celebs. [dostęp 2022-07-07].
  9. Christopher Reeve (ang.). Rotten Tomatoes. [dostęp 2017-04-06].
  10. Christopher Reeve (1952-2004) (ang.). Find A Grave Memorial. [dostęp 2017-04-06].
  11. Sandra Brennan: Christopher Reeve Biography (ang.). AllMovie. [dostęp 2022-07-07].
  12. Christopher Reeve (wł.). MYmovies.it. [dostęp 2017-04-06].
  13. Christopher Reeve (ang.). Internet Broadway Database. [dostęp 2022-07-07].
  14. Christopher Reeve (ang.). Internet Off-Broadway Database. [dostęp 2022-07-07].
  15. a b Christopher Reeve Trivia (ang.). FamousFix.com/. [dostęp 2022-07-07].
  16. Christopher Reeve Trivia (ang.). FamousFix.com/. [dostęp 2022-07-07].
  17. Christopher Reeve Magazines (ang.). FamousFix.com/. [dostęp 2022-07-07].
  18. Christopher Reeve Relationships (ang.). FamousFix.com/. [dostęp 2022-07-07].
  19. Dana Morosini Reeve (1961-2006) (ang.). Find A Grave Memorial. [dostęp 2017-04-06].
  20. Douglas Martin: Christopher Reeve, 52, Symbol of Courage, Dies (ang.). „The New York Times”, 2004-10-12. [dostęp 2022-07-07].
  21. Superman actor Reeve dies (ang.). „The Guardian”. [dostęp 2022-07-06].
  22. a b c d Christopher Reeve Awards (ang.). FamousFix.com/. [dostęp 2022-07-07].
  23. a b Christopher Reeve Awards (ang.). AllMovie. [dostęp 2022-07-07].

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

C Reeve in Marriage of Figaro Opening night 1985b.jpg
Autor: , Licencja: CC BY-SA 3.0
Photo to Christopher Reeve being interviewed at cast party after opening night of Marriage of FIgaro at The Circle in the Square Theatre in NYC