Chromna

Chromna
— wieś —
Państwo	Polska
Województwo	mazowieckie
Powiat	siedlecki
Gmina	Zbuczyn
Liczba ludności (2011)	137[1][2]
Strefa numeracyjna	25
Kod pocztowy	08-106[3]
Tablice rejestracyjne	WSI
SIMC	0696326[4]
Położenie na mapie gminy Zbuczyn Chromna
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de Chromna
Położenie na mapie województwa mazowieckiego Chromna
Położenie na mapie powiatu siedleckiego Chromna
52°06′10″N 22°23′10″E/52,102778 22,386111

Chromna – wieś w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie siedleckim, w gminie Zbuczyn^[4][5].

Wieś szlachecka położona była w drugiej połowie XVI wieku w ziemi łukowskiej województwa lubelskiego^[6]. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa siedleckiego. Dawne gniazdo rodowe rodziny Chromińskich herbu Lubicz.

Wierni Kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii św. Stanisława i Aniołów Stróżów w Zbuczynie.

Historia

Najstarsza zachowana wzmianka o Chromnej pochodzi z roku 1529 r. – Księga dochodów beneficjów diecezji krakowskiej z roku 1529 (LIBER RETAXATIONUM) (Wyd. Z. Leszczyńska-Skrętowa, Wrocław 1968). W czasie okupacji hitlerowskiej we wsi mieszkał i ukrywał się żołnierz Narodowych Sił Zbrojnych st. sierż. Tadeusz Ługowski ps. "Krogulec". Brał on udział 12 marca 1944 w akcji ataku na hitlerowskie więzienie w Siedlcach, gdzie byli przetrzymywani aresztowani oficerowie XII Komendy Okręgu NSZ z Siedlec. Akcja zakończyła się pełnym sukcesem. Z Chromnej pochodził por. Bolesław Próchenko ps. „Zdanowski” – d-ca V ZWZ-AK„Wierzba” zorganizowanego w Zbuczynie w roku 1940.

Kalendarium

• 1531 — Zapis w księdze "Nobilium omnum lan 2, Pauli et Otho lan 1/4"
• 1580 — Stanisław Chromiński i od sąsiadów swych od 4 włók, które sami orzą florenów 2, od zagrody bez roli groszy 4, od komornicy bez bydła groszy 2. Suma florenów 2, groszy 6.
• 1580 — współwłaścicielem Chromnej był Stanisław Chromiński.
• II poł. XVII w. — występuje nazwa wsi "Chromno".
• 1659 — Andrzej Chromiński w swym testamencie zapisuje Chromną i Ługi Wielkie pomiędzy swych synów Krzysztofa i Jana.
• 1759 — W Chromnej urodził się Kazimierz Bronisz Chromiński, polski bibliofil, bibliograf, nauczyciel i pisarz.
• 1 maja 1864 – Pod Chromną doszło do potyczki oddziałów powstańczych z tłumiącą Powstanie styczniowe armią carską. Por. Aksentiew wykrył w Chromnej drobny oddziałek powstańczy. Otoczył swoimi ludźmi folwark i wziął do niewoli powstańców z dowódcą Strzyżewskim. Wg Rosjan miał on być naczelnikiem wojennym powiatów łukowskiego i stanisławowskiego.
• 1880 — Wieś Chromna (Gubernia Siedlecka, powiat siedlecki, gmina Jasionka, parafia Zbuczyn) liczyła 17 domów, 98 mieszkańców i 634 morgi obszaru.

Przypisy

Bibliografia

• Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich pod red. B. Chlebowskiego, t.III, Warszawa 1880.
• Przewodnik po Królestwie Polskiem, t.I, Warszawa 1900.
• Księga rozsiedlenia rodów ziemiańskich w dobie jagiellońskiej J. Krzepela, cz. I Małopolska, t.I, Kraków 1915.
• Małopolskie rody ziemiańskie J. Krzepela, Kraków 1928.
• Rody ziemiańskie XV i XVI wieku zestawione według dzielnic w których były osiedlone J. Krzepela, Kraków 1930.
• Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej... T. Bystrzycki, Przemyśl-Warszawa 1933-1934.
• Nazwy miejscowe Polski K. Rymut, Kraków 1997.
• Bitwy i potyczki 1863-1864 opr. S. Zieliński, Rapperswil 1913.
• Szkice Podlaskie pod red. E. Pawłowskiego, Siedlce.
• Polska XVI wieku pod względem geograficzno-statystycznym t. III Małopolska, A. Pawiński

Linki zewnętrzne

• Chromna, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. I: Aa – Dereneczna, Warszawa 1880, s. 645 .
• Strona rodu Chromińskich