Chruszczobród

Chruszczobród

wieś
(c) Mogor z polskiej Wikipedii, CC BY-SA 2.5 Kościół w Chruszczobrodzie
Państwo	Polska
Województwo	śląskie
Powiat	zawierciański
Gmina	Łazy
Liczba ludności (2008)	1 648
Strefa numeracyjna	32
Kod pocztowy	42-450
Tablice rejestracyjne	SZA
SIMC	0216579
Położenie na mapie gminy Łazy Chruszczobród
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de Chruszczobród
Położenie na mapie województwa śląskiego Chruszczobród
Położenie na mapie powiatu zawierciańskiego Chruszczobród
50°24′51″N 19°19′36″E/50,414167 19,326667

Chruszczobród – wieś w Polsce położona w województwie śląskim, w powiecie zawierciańskim, w gminie Łazy.

W latach 1954–1972 wieś należała i była siedzibą władz gromady Chruszczobród. W latach 1975–1998 miejscowość należała do województwa katowickiego.

Położenie

Chruszczobród leży w południowo-zachodniej części Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej. Przez miejscowość przepływa struga Mitręga, wzdłuż której znajdują się zabudowania. Graniczy od południowego zachodu z Dąbrową Górniczą, od północy z gminą Siewierz.

Historia

Nazwa prawdopodobnie wywodzi się od słów chrust i bród.

Pierwsza wzmianka o miejscowości pochodzi z roku 1224 z dokumentu biskupa krakowskiego Iwo Odrowąża. Od 1443 r. wieś leżała w granicach księstwa siewierskiego, które po Sejmie Czteroletnim zostało wcielone do Rzeczypospolitej.

Nazwę miejscowości w zlatynizowanej formie Chroschczebrod wymienia w latach (1470-1480) Jan Długosz w księdze Liber beneficiorum dioecesis Cracoviensis^[1]. Z miejscowością wiąże się nazwisko Mikołaja Mirzowskiego wymienianego przez Długosza jako właściciela miejscowości.

Po III rozbiorze Polski wieś znalazła się w zaborze pruskim.

Później została włączona do Księstwa Warszawskiego. Po kongresie wiedeńskim Chruszczobród znalazł się w granicach imperium rosyjskiego.

Zabytki

Parafia pw. św. Stanisława Biskupa (parafia ustanowiona 9 maja 1459 przez biskupa krakowskiego Tomasza Strzempińskiego). Kościół Nawiedzenia NMP zbudowany w 1734 na miejscu wcześniejszego kościoła drewnianego. Początkowo kościół był utrzymany w stylu barokowym, lecz jego późniejsze przebudowy w 1894-1915 zniekształciły jego początkowy charakter (obiekt jest wpisany do rejestru zabytków, nr rej. A/727/2020^[2]). We wnętrzu na uwagę zasługuje barokowe wyposażenie, m.in. ołtarz główny z wizerunkiem Matki Bożej Śnieżnej oraz boczne z przedstawieniem Chrystusa Ukrzyżowanego i św. Antoniego z Padwy. Na cmentarzu przykościelnym znajduje się marmurowy obelisk na grobie generała Gabriela Taszyckiego, uczestnika insurekcji kościuszkowskiej.

Komunikacja

Wieś leży na trasie dawnej kolei Warszawsko-Wiedeńskiej.

Przez miejscowość przebiega droga wojewódzka nr 796.

W miejscowości znajduje się stacja PKP. Oprócz tego połączenia, kursuje autobus KZK GOP oraz bus PKM Olkusz.

W odległości ok. 25 km znajduje się lotnisko Katowice-Pyrzowice.

Rekreacja

Bliskość Jury Krakowsko-Częstochowskiej powoduje, że miejscowość jest doskonałym miejscem wypadowym na trasy piesze i rowerowe. Otaczające lasy stanowią dobre miejsce na grzybobranie. W miejscowości znajduje się ośrodek jeździecki.

Ludzie związani z Chruszczobrodem

• Ireneusz Skubiś
• Gabriel Taszycki

Przypisy

Zobacz też

• Chruszczobród-Piaski

Linki zewnętrzne

• Chruszczobród na stronach gminy Łazy
• Chruszczobród, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. I: Aa – Dereneczna, Warszawa 1880, s. 649 .
• Chruszczobród, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XV, cz. 1: Abablewo – Januszowo, Warszawa 1900, s. 329 .