Chrystian VII Oldenburg

Chrystian VII Oldenburg

król Danii i Norwegii
król Danii i Norwegii
Okres	od 1766 do 1808
Poprzednik	Fryderyk V Oldenburg
Następca	Fryderyk VI Oldenburg
Dane biograficzne
Dynastia	Oldenburgowie
Data urodzenia	29 stycznia 1749
Data śmierci	13 marca 1808
Ojciec	Fryderyk V Oldenburg
Matka	Ludwika Hanowerska
Żona	Karolina Matylda Hanowerska
Dzieci	Fryderyk Luiza
Odznaczenia

Chrystian VII (Christian VII), (ur. 29 stycznia 1749 w Kopenhadze, zm. 13 marca 1808 w Rendsburgu) – król Danii i Norwegii w latach 1766–1808 oraz książę Szlezwiku-Holsztynu.

Życiorys

Był synem Fryderyka V i jego pierwszej żony, Luizy, córki Jerzego II, króla Wielkiej Brytanii. Został królem po śmierci ojca, 13 stycznia 1766 roku. W tym samym roku, 8 listopada, poślubił Karolinę Matyldę, siostrę Jerzego III, króla Wielkiej Brytanii^[1][2][3]. Z ich związku urodziło się dwoje dzieci: następca tronu Fryderyk VI i córka Luiza Augusta^[3].

Chrystian VII przez większość życia był chory psychicznie, prawdopodobnie na schizofrenię. Z powodu choroby przez większość panowania był królem jedynie formalnie, a rzeczywistą władzę sprawowali regenci. Nie jest jednak do końca jasne, kiedy Chrystian przestał być zdolny do rządzenia krajem^[4].

W latach 1770–1771 jedną z kluczowych postaci w Danii był niemiecki lekarz, Johann Friedrich Struensee, mianowany przez króla doradcą i ministrem. W czasach pełnienia przez niego urzędu podjęto szereg reform inspirowanych ideami oświeceniowymi. Według wielu badaczy Struensee od początku swojej działalności wykorzystywał słabość Chrystiana VII i za pomocą odpowiednich dekretów uzyskał w państwie pozycję de facto regenta; pojawia się jednak również pogląd, że w pierwszym okresie wpływów Struenseego król był dość sprawny umysłowo, a reformy przypisywane ministrowi były przynajmniej częściowo jego dziełem^[4].

Uważa się, że Struensee miał romans z królową Karoliną, a księżniczka Luiza Augusta była w istocie jego córką. W styczniu 1772 roku minister został aresztowany, a niedługo później stracony pod zarzutami m.in. spisku przeciw królowi i dążenia do nielegalnego przejęcia władzy^[4]. Upadek niedawnego faworyta królewskiego był spowodowany niezadowoleniem szlachty z jego rządów. Do stronnictwa przeciwników ministra należała także królowa-matka Juliana^[5].

W wyniku skandalu król pod naciskiem swojego otoczenia rozwiódł się z żoną, która opuściła Danię i wyjechała do Księstwa Hanoweru^[6].

Od 1772 do 1784 roku władzę w zastępstwie króla sprawowali królowa-matka i Ove Høegh-Guldberg, a od 1784 roku następca tronu książę Fryderyk i hrabia Andreas Bernstorff, który do swojej śmierci w 1797 r. pełnił de facto funkcję premiera^[7][8]. Chrystian VII zmarł w 1808 roku w Rendsburgu w wieku 59 lat^[1].

Romans żony Chrystiana VII z Johannem Struensee stanowi kanwę fabuły filmu Kochanek królowej z 2012 roku. Postać Chrystiana w filmie gra Mikkel Boe Følsgaard. Natomiast w role Johanna Struensee oraz Królowej Karoliny Matyldy wcielili się Mads Mikkelsen oraz Alicia Vikander^[9].

Był suwerenem i posiadaczem duńskich orderów Danebroga, Słonia, Wierności^[10], Matyldy i Chrystiana VII^[11] oraz odznaczonym szwedzkim Orderem Serafinów^[10].

Genealogia

Przypisy