Chrystus w domu Marii i Marty (obraz Jana Vermeera)

Chrystus w domu Marii i Marty
Christus in het huis van Maria en Martha
Ilustracja
AutorJan Vermeer
Data powstaniaok. 1654–1656
Mediumolej na płótnie
Wymiary160 × 142 cm
Miejsce przechowywania
MiejscowośćEdynburg
LokalizacjaScottish National Gallery

Chrystus w domu Marii i Marty (niderl. Christus in het huis van Maria en Martha) – obraz Jana Vermeera datowany na lata 1654–1656. Obraz jest sygnowany z lewej strony obrazu, na ławie (VMeer).

Chrystus w domu Marii i Marty uznawany jest za jedno z dwóch, obok Toalety Diany, młodzieńczych dzieł malarza. Oba, jako jedyne w całym dorobku Vermeera, podejmują najwyżej cenioną w tych czasach tematykę – historyczną, do której zaliczano także sceny biblijne i mitologiczne. Obraz powstał wkrótce po przyjęciu Vermeera do gildii (cechu) św. Łukasza w Delfcie – być może poprzez ten obraz chciał udowodnić, że jest godny miana malarza[1]. Kompozycję obrazu Vermeera wykorzystał w swoim płótnie, zatytułowanym tak samo, Jan Steen, który w Delfcie przebywał właśnie około roku 1655 (ilustr.)[2].

Dzieło po raz pierwszy zostało opublikowane jako dzieło Vermeera w 1901 roku, wtedy też odkryto sygnaturę. Zostało podarowane National Gallery of Scotland w Edynburgu w 1927 roku przez synów kolekcjonera W.A. Coatsa.

Obraz przedstawia scenę z Ewangelii Łukasza, zgodnie z którą Chrystus odwiedził obie siostry w ich domu. Marta przygotowywała posiłek, podczas gdy Maria słuchała słów Jezusa. Kiedy Marta zapytała go, dlaczego nie powie Marii, aby jej pomogła, on odpowiedział: Marto, Marto, troszczysz się i niepokoisz o wiele, a potrzeba mało albo tylko jednego. Maria obrała najlepszą cząstkę, której nie będzie pozbawiona[3].

Piramidalna kompozycja obrazu jest dość prosta. Trzy postacie znajdują się w ciemnym pomieszczeniu. Maria, umieszczona na pierwszym planie, siedzi u stóp Chrystusa, który wskazuje na nią ręką i tym samym daje jej do zrozumienia, która z sióstr obrała najlepszą cząstkę. Marta stoi obok Chrystusa z koszem chleba, który stawia na stole.

Kolorystyka obrazu jest żywa, obecne są także kontrasty kolorystyczne (m.in. czerwień bluzki Marii i biel jej chusty połączona z żółcią tkaniny). Widoczna jest faktura obrazu i szerokie pociągnięcia pędzla.

Przypisy

  1. Schneider Norbert, Tout l’oeuvre peint de Vermeer, „Taschen”, 2004, ISBN 3-8228-0971-3, s. 21–22.
  2. Albert Blankert, Vermeer van Delft, Antoni Ziemba (tłum.), Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe, 1991, ISBN 83-221-0534-7, OCLC 69481260.
  3. Łk 10, 41-42. Cytat za: Biblią Tysiąclecia.

Bibliografia

  • Albert Blankert, Vermeer van Delft, Antoni Ziemba (tłum.), Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe, 1991, ISBN 83-221-0534-7, OCLC 69481260.
  • Schneider Norbert, Tout l’oeuvre peint de Vermeer, „Taschen”, 2004, ISBN 3-8228-0971-3.

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie