Tkanka chrzęstna

Ten artykuł od 2022-06 wymaga zweryfikowania podanych informacji. Należy podać wiarygodne źródła, najlepiej w formie przypisów bibliograficznych. Część lub nawet wszystkie informacje w artykule mogą być nieprawdziwe. Jako pozbawione źródeł mogą zostać zakwestionowane i usunięte. Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.

Tkanka chrzęstna, potocznie chrząstka (łac. textus cartilagineus) – tkanka podporowa (łączna szkieletowa) zbudowana z komórek chrzęstnych (chondrocytów) oraz amorficznej substancji międzykomórkowej składającej się z istoty podstawowej (kwas hialuronowy i proteoglikany), zwanej macierzą, i dużej ilości włókien białkowych (klejodajnych i sprężystych).

Tkanka chrzęstna razem z tkanką kostną stanowią tkanki podporowe. W porównaniu z kośćmi substancja międzykomórkowa chrząstki jest słabiej zmineralizowana i nie zawiera naczyń limfatycznych ani naczyń krwionośnych, wskutek czego odżywianie chondrocytów zachodzi wyłącznie drogą dyfuzji. Tkanka chrzęstna nie jest unerwiona.

Pokryta jest (poza powierzchniami stawowymi) dobrze unaczynioną tkanką łączną włóknistą zwartą: ochrzęstną. Odżywianie następuje na drodze dyfuzji z naczyń ochrzęstnej lub płynu stawowego. Chrząstka należy do tkanek o bardzo niskim metabolizmie.

Chrząstka jest tkanką delikatną, podatną na odkształcenia i szybko rosnącą, dzięki czemu doskonale spełnia funkcje szkieletu u zarodków i młodych kręgowców. W ewolucji po raz pierwszy pojawiła się u głowonogów, tworząc osłonę zwojów mózgowych i szkielet przyssawek. U kręgowców, z wyjątkiem kręgoustych i ryb spodoustych, u których stanowi jedyny składnik szkieletu, zostaje w trakcie rozwoju osobniczego zastępowana przez kość. Wzrost chrząstki może być apozycyjny lub śródmiąższowy, natomiast zdolność do regeneracji jest pełna jedynie w dzieciństwie.

Podział

W zależności od rodzaju i proporcji poszczególnych składników substancji międzykomórkowej wyróżnia się:

• chrząstkę szklistą (cartilago hyalina) (niewiele włókien, dużo chondromukoidu, głównie kolagen typu II). W organizmie dorosłego człowieka z tkanki chrzęstnej szklistej zbudowane są: powierzchnie stawowe, większość chrząstek krtani, chrzęstne pierścienie tchawicy i oskrzeli oraz części chrzęstne żeber i przegroda nosa.
• włóknistą (cartilago fibrosa) (liczne włókna kolagenowe, głównie kolagen typu I). Z tkanki chrzęstnej włóknistej zbudowane są: krążki międzykręgowe, element spojenia łonowego, łąkotki i przyczepy więzadeł i ścięgien do kości.
• sprężystą (cartilago elastica) (zawiera głównie włókna elastyczne w postaci gęstej siatki), o różnych właściwościach fizycznych i funkcjach w organizmie. Z tkanki chrzęstnej sprężystej zbudowane są: małżowina uszna, przewód słuchowy zewnętrzny, trąbka słuchowa, nagłośnia^[1] oraz małe chrząstki krtani.

Przypisy