Chrzęstniakomięsak

Chrzęstniakomięsak
Obraz histologiczny chrzęstniakomięsaka
ICD-10	C40 Nowotwór złośliwy kości i chrząstki stawowej kończyn
C40.0	Łopatka i kości długie kończyny górnej
C40.1	Kości krótkie kończyny górnej
C40.2	Kości długie kończyny dolnej
C40.3	Kości krótkie kończyny dolnej
C40.8	Zmiana przekraczająca granice jednego umiejscowienia w obrębie kości i chrząstki stawowej kończyn
C40.9	Kości i chrząstki stawowe kończyn, umiejscowienie nieokreślone
ICD-10	C41 Nowotwór złośliwy kości i chrząstki stawowej o innym i nieokreślonym umiejscowieniu
C41.0	Kości czaszki i twarzy
C41.1	Żuchwa
C41.2	Kości kręgosłupa
C41.3	Żebra, mostek i obojczyk
C41.4	Kości miednicy, kość krzyżowa i guziczna
C41.8	Zmiana przekraczająca granice jednego umiejscowienia w obrębie kości i chrząstek stawowych
C41.9	Kości i chrząstki stawowe, umiejscowienie nieokreślone

Chrzęstniakomięsak okolicy zakrętarzowej lewej kości udowej u 42-letniego pacjenta

Chrzęstniakomięsak po lewej stronie miednicy u 26-letniego pacjenta

Chrzęstniakomięsak (chrzęstniak mięsakowy, łac. chondrosarcoma) – złośliwy nowotwór tkanki chrzęstnej należący do grupy mięsaków kości. Wyróżnia się kilka wariantów tego nowotworu, różniących się lokalizacją, przebiegiem i wiekiem zachorowania.

Epidemiologia

Chrzęstniakomięsak częściej występuje w dorosłym lub starszym wieku. Chrzęstniakomięsak centralny najczęściej dotyczy chorych w wieku 40–50 lat; wariant jasnokomórkowy w wieku 25–50 lat, mezenchymalny od 10 do 40 roku życia, odróżnicowany od 30 do 60, powierzchowny od 30 do 40. Zachorowania na wariant przykostny nie wykazują podobnego wzrostu zachorowań w żadnej dekadzie życia – nie można wykluczyć wystąpienia określonego wariantu nowotworu poza tymi przedziałami czasowymi.

Objawy i przebieg

• chrzęstniakomięsak centralny (chondrosarcoma centrale) – powstaje w jamie szpikowej kości długich (w proksymalnym odcinku kości ramiennej, w obydwu odcinkach kości udowej i piszczelowej; w połowie przypadków zmiana rozwija się na podłożu wcześniej istniejących zmian chrzęstnych (chrzęstniaka śródkostnego)
• chrzęstniakomięsak powierzchowny (chondrosarcoma periphericum) – wyrasta z powierzchni kości w obręb otaczających tkanek, najczęściej zajmując kości miednicy i proksymalną część kości udowej; zazwyczaj rośnie powoli
• chrzęstniakomięsak przykostny (chondrosarcoma juxtacorticale) – zwykle rozwija się w kości udowej, ramiennej i piszczeli; powolny wzrost mas guza, zajmuje dużą powierzchnię kości
• chrzęstniakomięsak jasnokomórkowy (chondrosarcoma clarocellulare) – najczęściej w głowie kości udowej i jej dalszym odcinku albo w dalszym odcinku kości ramiennej; rośnie powoli, ale destrukcyjnie
• chrzęstniakomięsak mezenchymalny (chondrosarcoma mesenchymale) – zwykle rozwija się w kościach twarzy i miednicy; przebieg jest niekorzystny
• chrzęstniakomięsak odróżnicowany (chondrosarcoma dedifferentiatum) – z reguły rozwija się w kościach miednicy, kości udowej i ramiennej; przebieg też jest niekorzystny, 90% chorych umiera do 2 lat po zakończeniu leczenia

Bibliografia

• Jerzy Stachura, Wenancjusz Domagała Patologia znaczy słowo o chorobie. Tom II. Wydawnictwo Polskiej Akademii Umiejętności, Kraków 2003. ​ISBN 83-88857-65-7​.

Linki zewnętrzne

• Chondrosarcoma Imaging (ang.)