Chrześcijaństwo w Bhutanie

Chrześcijaństwo w Bhutanie – religia mniejszości, szacuje się, że chrześcijaństwo w Bhutanie wyznaje 12–30 tysięcy osób[1][2], około 2,3% mieszkańców[3].

Historia

W 1627 roku dwaj portugalscy jezuici, Estêvão Cacella i João Cabral, podróżujący z Koczin, chcąc utworzyć nową trasę do placówki misyjnej w Xigazê w Tybecie odwiedzili Bhutan[4].

Podczas pobytu w Bhutanie spotkali się z Ngawang Namgyal, założycielem i przywódcą buddyjskim Bhutanu. Kilka miesięcy spędzili na jego dworze. Zachęcał jezuitów do pozostania, a nawet pozwolił im korzystać z pomieszczenia przemianowaną na kaplicę, w Paro dał im ziemię, by wybudowali kościół. Bez sukcesu w nawrócenia buddystów, jezuici ostatecznie wyjechali do Tybetu[5]. Pod koniec prawie ośmiomiesięcznego pobytu w Bhutanie, Cacella napisał długi list z klasztoru Chagri do swojego przełożonego w indyjskim Koczin; był raport postępów w ich podróżach. Ich wizytę potwierdzają również współczesne źródła bhutańskie, w tym biografia Ngawanga Namgyala[6].

Sytuacja chrześcijan

Artykuł 7 Konstytucji Bhutanu z 2008 roku gwarantuje wolność wyznania, ale zabrania również nawracania „w drodze przymusu lub nakłaniania”[7][8].

Władze państwowe oczekują, że wszyscy będą wyznawać buddyzm. Osoby, które zostają chrześcijanami, są traktowane z nieufnością, nakłania się je do powrotu do poprzedniej religii. Oprócz konwertytów, wielu chrześcijan wywodzi się z nepalskiej mniejszości etnicznej (mieszkającej głównie w południowo zachodniej części kraju).

Żaden kościół nie posiada oficjalnego statusu uznawanego przez państwo, co oznacza, że spotkania chrześcijan są nielegalnie. Lokalne władze często odmawiają chrześcijanom wydania zaświadczenia potrzebnego przy składaniu wniosku o pożyczkę, rejestrowaniu własności, ubieganiu się o pracę i odnawianiu dowodu tożsamości. Większość z nich jest pod stałym nadzorem władz, które utrudniają im, a czasami uniemożliwiają spotkania. W stworzonym przez organizację Open Doors Światowym Indeksie Prześladowań Chrześcijan, w 2021 roku Bhutan zajmował 43. miejsce[2]. Nieliczni bhutańscy chrześcijanie są tolerowani, ale kult mogą sprawować tylko prywatnie. Zakazuje się im wszelkiego prozelityzmu, publikowania Biblii, budowania kościołów, tworzenia szkół czy innych instytucji chrześcijańskich. Bhutański parlament wprowadził w listopadzie 2010 roku ustawę przeciw konwersjom, która przewiduje trzy lata więzienia za „wszelkie próby nawracania siłą czy w jakikolwiek inny sposób”. To określenie, pozostawia szerokie pole do interpretacji miejscowym władzom, które każdą konwersję mogą uznać za przestępstwo[9]. W październiku 2010 roku sąd w Bhutanie skazał protestanta Prema Singha Gurunga na trzy lata więzienia za wyświetlenie w dwóch wioskach filmu o Jezusie[10]. W marcu 2015 roku aresztowano lidera wspólnoty chrześcijańskiej Tandina Wangyala, który przebywał w więzieniu skazany za prozelityzm[8].

Bhutanese Christians Services Centre to organizacja pozarządowa informująca o prześladowaniach chrześcijan w Bhutanie[11]. Gospel for Asia nadaje audycje radiowe w pięciu językach, które docierają do Bhutanu[12].

Wspólnoty chrześcijańskie

Chrześcijanie zamieszkują głównie południową część Bhutanu[13]

Kościół rzymskokatolicki

Diecezja Dardżyling mająca siedzibę w Dardżyling w północno-wschodnich Indiach, od 1962 roku obejmuje Bhutan[14]. Szacuje się, że katolikami jest około 0,2% mieszkańców[15].

Protestantyzm

Większość chrześcijan w tym kraju to zielonoświątkowcy (ok. 2,0% mieszkańców)[15]. Kościół Boży w Chrystusie, twierdzi, że jest denominacją dostarczającą większość traktatów ewangelii do Bhutanu, ma charakter zielonoświątkowy i posiada dwa zbory. Indian New Life League jest inną denominacją protestancką i ma jeden zbór w Bhutanie[16]. Diecezja Himalajów Wschodnich jest diecezją Kościoła Północnych Indii z siedzibą w Dardżyling. Istnieją inne grupy protestanckie, takie jak El-Shaddai.

Inne grupy

W Bhutanie są też chrześcijanie, którzy nie są członkami wspólnot wyznaniowych, zbierają się jako chrześcijanie. Nazywa się ich „braćmi”, ich liczbę szacuje się na około 400. Działa też nieoficjalnie niewielka grupa Świadków Jehowy. W 1976 roku działalność rozpoczęli obcokrajowcy, m.in. Świadkowie Jehowy z Nepalu i Indii[17][18][19]. W roku 2015 trójka głosicieli wznowiła działalność[20]. Na uroczystości Wieczerzy Pańskiej (Pamiątce) zebrało się 7 osób (2015)[21]. W listopadzie 2019 roku w serwisie internetowym jw.org udostępniono bezpłatnie pierwszy film w języku dzongkha (pismo tybetańskie)[22], a we wrześniu 2021 roku publikacje drukowane, serwis internetowy jw.org[23] oraz dodatkowo film języku dzongkha (z opisem w alfabecie łacińskim) [24].

Przekłady Biblii w językach używanych w Bhutanie

Fragmenty Biblii zostały przetłumaczone i opublikowane w dzongkha (w tym Nowa Biblia króla Jakuba: edycja 1; Nowy Testament z Księgą Psalmów i Księgą Przysłów)[25][26][27], tshangla (Nowy Testament)[28] oraz w języku nepalskim.

Przypisy

  1. Aide à l'Église en détresse, Appartenance religieuse, aed-france.org [zarchiwizowane z adresu 2012-06-04] (fr.).
  2. a b Bhutan, opendoors.pl, 2021 [dostęp 2021-07-07].
  3. Urząd do Spraw Cudzoziemców = 2021-07-03, Religie w Azji Południowej, udsc.gov.pl.
  4. David M. Malone, Our Man in Bhutan, „Literary Review of Canada”, 16 (2), lrc.reviewcanada.ca, marzec 2008 [zarchiwizowane z adresu 2021-07-03] (ang.).
  5. Karma Phuntsho, The History of Bhutan, Random House India, 2013, s. 224–227, ISBN 978-81-8400-311-6 (ang.).
  6. gTsang mKhan-chen ’Jam-dbyangs dPal-ldan rGyamtsho (c.1675). Dpal ’brug pa rin po che ngag dbang rnam rgyal gyi rnam par thar pa rgyas pa chos kyi sprin chen po’i dbyangs, in 5 parts (Ka - Ca) and a supplement (Cha). Reprint by Topden Tshering entitled The Detailed Biography of the First Zabs-drung Rinpoche of Bhutan Ngag-dbang-rnam-rgyal (Ngag-dbang-bdud-’joms-rdo-rje) (Dolanji, 1974, from the Punakha woodblocks of ca. 1797-1802)
  7. The Constitution of the Kingdom of Bhutan, Royal Government of Bhutan, 2008, s. 14 [zarchiwizowane z adresu 2014-09-05].
  8. a b Centrum Ochrony Praw Chrześcijan, Bhutan: Prześladowania, copch.pl, 2021 [dostęp 2021-07-07].
  9. Bhutan: chrześcijanie muszą poczekać, info.wiara.pl, 7 lutego 2011 [dostęp 2021-07-07].
  10. Bhutan łaskawszy dla chrześcijan?, gosc.pl, 9 lutego 2011 [dostęp 2021-07-07].
  11. Bhutan Society and Culture, dmoz.org (ang.).
  12. Mission Network News, mnnoline.org [zarchiwizowane z adresu 2008-04-16] (ang.).
  13. Persecuted Countries: Bhutan, gfa.org [zarchiwizowane z adresu 2007-10-14] (ang.).
  14. Bhoutan, [w:] Aide à l'Église en détresse [online] [zarchiwizowane z adresu 2012-06-04] (ang.).
  15. a b WWL 2020 Country Dossier Bhutan, Open Doors USA, 2000 [dostęp 2020-06-12] [zarchiwizowane z adresu 2020-06-12] (ang.).
  16. D. Barrett, World Christian Encyclopedia: A Comparative Survey of Churches and Religions in the Modern World, t. 1, Oxford University Press, 2001, s. 119, ISBN 0-19-507963-9.
  17. * Rocznik Świadków Jehowy 1979, Nowy Jork: Towarzystwo Strażnica, 1979, s. 23 (ang.).
  18. Rocznik Świadków Jehowy 1978, Nowy Jork: Towarzystwo Strażnica, 1978, s. 24, 25 (ang.).
  19. Dawanie świadectwa aż po krańce ziemi — część 5, [w:] Świadkowie Jehowy – głosiciele Królestwa Bożego [online], Nowy Jork: Towarzystwo Strażnica, 1995, s. 512, 513.
  20. Watchtower, Świadkowie Jehowy na całym świecie. Bhutan, jw.org [dostęp 2018-01-11] [zarchiwizowane z adresu 2017-04-12].
  21. Rocznik Świadków Jehowy 2016, Nowy Jork: Towarzystwo Strażnica, 2015, s. 178–187.
  22. Watchtower, Biblioteka publikacji. (dzongka (pismo tybetańskie)), jw.org [dostęp 2021-10-12].
  23. Watchtower, jw.org (dzongka (pismo tybetańskie)), jw.org [dostęp 2021-10-21].
  24. Watchtower, Biblioteka publikacji. (dzongka (alfabet łaciński)), jw.org [dostęp 2022-09-29].
  25. Bible. Dzongkha, live.bible.is.
  26. Dzongkha (Bhutanese), [w:] Bible in My Language [online], bibleinmylanguage.com.
  27. Dzongkha bible new testament, slideshare.net.
  28. The Bible in Tshangla, worldbibles.org.