Ciśnienie tętnicze

Ciśnienie tętnicze (ang. blood pressure, BP) – ciśnienie wywierane przez krew na ścianki tętnic, przy czym pod tą nazwą rozumie się ciśnienie w największych tętnicach, np. w tętnicy w ramieniu. Jest ono wyższe niż ciśnienie krwi wywierane na ścianki żył.

Mierzenie ciśnienia krwi u pacjentki
Wynik pomiaru ciśnienia tętniczego na automatycznym mierniku nadgarstkowym: 120/74 mmHg
Sfigmomanometr i stetoskop do pomiaru ciśnienia tętniczego metodą Korotkowa

Ciśnienie krwi ulega ustawicznym zmianom długookresowym (co związane jest z wiekiem, stanem zdrowia itp.), średniookresowym (zależnie od pory doby, aktywności, stanu psychicznego, spożytych używek itp.) i krótkookresowym (w obrębie cyklu pracy serca). W momencie skurczu serca, kiedy porcja krwi wypychana jest z serca do aorty, w tętnicach panuje najwyższe ciśnienie, wynoszące u zdrowego dorosłego człowieka zazwyczaj od ok. 90 do 135 mm Hg (przeważnie 110–130); w chwili rozkurczu – jest najniższe, np. od ok. 50 do 90 mm Hg (zazwyczaj 65–80). W praktyce medycznej do oceny stanu zdrowia badanej osoby istotna jest wartość zarówno ciśnienia skurczowego, jak i rozkurczowego, toteż podawane są obie wartości, co zapisuje się np. 120/80 mm Hg.

Systematyczne pomiary ciśnienia krwi są jedną z podstawowych metod kontrolowania stanu zaawansowania choroby osób cierpiących na nadciśnienie tętnicze, jak również inne choroby układu krążenia. Pomiarów zazwyczaj dokonuje się metodą Korotkowa, przy użyciu sfigmomanometru i stetoskopu (wówczas wynik pomiaru zapisuje się też czasem: „RR 120/80”), bądź metodami półautomatycznymi, np. miernikami nadgarstkowymi, wygodniejszymi do samobadania w domu.

Średnie ciśnienie tętnicze:

  • Dorosły:
    • 120 mm Hg – ciśn. skurczowe (SYS – Systole)
    • 80 mm Hg – ciśn. rozkurczowe (DIA – Diastole)
  • Noworodek (do 28. dnia życia):
    • 102 mm Hg – ciśn. skurczowe (SYS – Systole)
    • 55 mm Hg – ciśn. rozkurczowe (DIA – Diastole)
  • Dziecko (1.–8. rok życia):
    • 110 mm Hg – ciśn. skurczowe (SYS – Systole)
    • 75 mm Hg – ciśn. rozkurczowe (DIA – Diastole)

Ciśnienie krwi w aorcie u płodu wynosi około 30 mm Hg w 20. tygodniu ciąży i wzrasta do ok. 45 mm Hg w 40. tygodniu ciąży[1]. Średnie ciśnienie tętnicze krwi u donoszonych noworodków wynosi[2]:

  • skurczowe 65–95 mm Hg
  • rozkurczowe 30–60 mm Hg

Zobacz też

Przypisy

  1. Struijk P.C., Mathews V.J., Loupas T., Stewart P.A., Clark E.B., Steegers E.A., Wladimiroff J.W. Blood pressure estimation in the human fetal descending aorta.. „Ultrasound in obstetrics & gynecology: the official journal of the International Society of Ultrasound in Obstetrics and Gynecology”. 5 (32), s. 673–681, październik 2008. DOI: 10.1002/uog.6137. PMID: 18816497. 
  2. Sharon Smith Murray, Emily Slone McKinney: Clinical Handbook For Foundations Of Maternal-newborn Nursing. W.B. Saunders Company, s. 476. ISBN 978-1-4160-0143-0.

Star of life.svg Przeczytaj ostrzeżenie dotyczące informacji medycznych i pokrewnych zamieszczonych w Wikipedii.

Media użyte na tej stronie

Star of life.svg

The Star of Life, medical symbol used on some ambulances.

Star of Life was designed/created by a National Highway Traffic Safety Administration (US Gov) employee and is thus in the public domain.
US Navy 081016-N-5642P-054 A Dominican Republic Navy doctor takes the blood pressure of a patient at the 27 Febrero medical site during the humanitarian assistance mission Continuing Promise 2008.jpg
SANTO DOMINGO, Dominican Republic (Oct. 16, 2008) A Dominican Republic Navy doctor takes the blood pressure of a patient at the 27 Febrero medical site during the humanitarian assistance mission Continuing Promise 2008. The amphibious assault ship USS Kearsarge (LHD 3) is the primary platform for the Caribbean phase of Continuing Promise, an equal-partnership mission involving the United States, Canada, the Netherlands, Brazil, France, Nicaragua, Colombia, Dominican Republic, Trinidad and Tobago and Guyana. (U.S. Navy photo by Mass Communication Specialist 3rd Class William S. Parker/Released)
2017 Sfigmomanometr elektroniczny.jpg
Autor: Jacek Halicki, Licencja: CC BY-SA 4.0
Sfigmomanometr elektroniczny, wynik pomiaru to 120/74 mm Hg