Ciało modzelowate

Ciało modzelowate – schematyczny widok z góry

Ciało modzelowate, spoidło wielkie mózgu (łac. corpus callosum) – część mózgowia, najsilniej rozwinięte spoidło mózgu. Jest to pasmo istoty białej łączące dwie półkule mózgu. Położone jest na dnie szczeliny podłużnej mózgu.

Budowa

Ciało modzelowate jest największym spoidłem mózgu, jego długość wynosi 7–10 cm. Na przekroju strzałkowym ma kształt podkowiasty. W jego obrębie wyróżnia się następujące części:

  • pień ciała modzelowatego (truncus corporis callosi) – część środkowa spoidła;
  • płat (splenium corporis callosi) – zgrubiała część tylna, przechodząca proksymalnie w pień;
  • kolano (genu corporis callosi) – miejsce zagięcia pnia ciała modzelowatego ku dołowi w części bliższej spoidła;
  • dziób (rostrum corporis callosi) – najbardziej proksymalna część tej struktury mózgu;
  • blaszka dziobowa (lamina rostralis) – kończy dziób ciała modzelowatego.

Górna, wypukła powierzchnia ciała modzelowatego pokryta jest cienką warstwą istoty szarej, zwaną nawleczką szarą (indusium griseum). Pod nią biegną parzyste prążki podłużne, przyśrodkowe (striae longitudinales mediales) i boczne (striae longitudinales laterales). Poniżej ciała modzelowatego leży sklepienie (fornix); idąc od dołu, tkanka naczyniówkowa komory trzeciej, sklepienie i ciało modzelowate tworzą tzw. potrójny sufit komory trzeciej. Włókna komisuralne ciała modzelowatego biegną na boki powyżej komór bocznych mózgu, tworząc promienistość ciała modzelowatego (radiatio corporis callosi); włókna przednie kierują się do przodu jako tzw. kleszcze mniejsze (forceps minor), włókna części potylicznej promienistości ciała modzelowatego nazywane są kleszczami większymi (forceps major). Od obecności i przebiegu ciała modzelowatego w dużym stopniu zależy przebieg bruzd i zakrętów na przyśrodkowej powierzchni półkul mózgu.

Funkcja

Przekazuje informacje pomiędzy prawą półkulą i lewą półkulą mózgu. W następstwie budowy mózgu składającego się z dwóch półkul mózgowych posiadających homologiczne struktury, a także funkcjonowania w nich ośrodków ruchowych, wzrokowych i somatycznosensorycznych przetwarzających bodźce z przeciwległej niż półkula strony ciała, w celu integracji pracy mózgu wytworzone zostały połączenia pomiędzy półkulami.

Jest ono stosunkowo nowym ewolucyjnie szlakiem międzypółkulowym, wytworzonym dopiero u ssaków łożyskowych. W miejscu zrośnięcia się opon miękkich pokrywających korę nową w przyśrodkowej części półkul zlokalizowana jest gęsta wiązka aksonów przebiegająca z istoty białej jednej półkuli do drugiej. Poza spoidłem wielkim półkule łączą się również za pomocą spoidła przedniego i tylnego, znacznie starszych filogenetycznie, o mniejszym znaczeniu. W medycynie stosuje się zabieg kalozotomii polegający na przecięciu ciała modzelowatego.

Zobacz też

Bibliografia

  • Janina Sokołowska-Pituchowa (red.) Anatomia człowieka. Podręcznik dla studentów medycyny. Wyd. VII. PZWL 2005 ​ISBN 83-200-3185-0​.

Media użyte na tej stronie

Gray733.png
Corpus callosum from above.
Star of life2.svg
Star of life, blue version. Represents the Rod of Asclepius, with a snake around it, on a 6-branch star shaped as the cross of 3 thick 3:1 rectangles.
Design:
The logo is basically unicolor, most often a slate or medium blue, but this design uses a slightly lighter shade of blue for the outer outline of the cross, and the outlines of the rod and of the snake. The background is transparent (but the star includes a small inner plain white outline). This makes this image usable and visible on any background, including blue. The light shade of color for the outlines makes the form more visible at smaller resolutions, so that the image can easily be used as an icon.

This SVG file was manually created to specify alignments, to use only integers at the core 192x192 size, to get smooth curves on connection points (without any angle), to make a perfect logo centered in a exact square, to use a more precise geometry for the star and to use slate blue color with slightly lighter outlines on the cross, the rod and snake.

Finally, the SVG file is clean and contains no unnecessary XML elements or attributes, CSS styles or transforms that are usually added silently by common SVG editors (like Sodipodi or Inkscape) and that just pollute the final document, so it just needs the core SVG elements for the rendering. This is why its file size is so small.