Cieśnina McClure’a

Cieśnina McClure’a
ilustracja
Państwo

 Kanada

Terytorium

 Terytoria Północno-Zachodnie

Rodzaj obiektu

cieśnina

Położenie na mapie Terytoriów Północno-Zachodnich
Mapa konturowa Terytoriów Północno-Zachodnich, u góry po prawej znajduje się punkt z opisem „Cieśnina McClure’a”
Położenie na mapie Kanady
Mapa konturowa Kanady, u góry nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Cieśnina McClure’a”
Ziemia74°30′N 116°00′W/74,500000 -116,000000
Mapa

Cieśnina McClure’a[1] (ang. M’Clure Strait) – cieśnina w północnej Kanadzie, na obszarze Terytoriów Północno-Zachodnich, stanowiąca część Kanału Parry’ego.

Geografia

Cieśnina oddziela Wyspę Banksa na południu od zachodnich Wysp Królowej Elżbiety, łącząc Cieśninę Melville’a na wschodzie z Morzem Beauforta na zachodzie. Od wschodu wejście do cieśniny ma szerokość 74 mi (119,09 km), rozciąga się od Russell Point na Wyspie Banksa do Cape Providence na Wyspie Melville’a[2]. Jest to jedna z większych cieśnin Archipelagu Arktycznego, ma długość ok. 70 km i średnią szerokość 90 km[3]; od zachodu otwiera się na szerokość 174 km od Cape Prince Alfred na Wyspie Banksa do Griffiths Point na Wyspie Księcia Patryka[2].

Do lipca przeważnie wypełnia ją zwarty lód, w większości wieloletni lód morski z Oceanu Arktycznego. Wąskie pasy otwartych wód pojawiają się najpierw u północnych brzegów wyspy Banksa i Księcia Patryka. Pękanie lodów postępuje od zachodu ku wschodowi, w połowie sierpnia lód przeważnie jest już spękany, ale pozostaje w cieśninie przez całe lato. W połowie września cieśnina ponownie zaczyna zamarzać. Głębokość środkowej części cieśniny sięga 500 m[2].

Historia

Do wschodniego krańca cieśniny w 1819 roku dotarł sir William Edward Parry, podczas poszukiwań Przejścia Północno-Zachodniego, jednak przebył ją dopiero Robert McClure w 1853 roku. McClure dopłynął do niej od zachodu, jednak jego okręt HMS „Investigator” został uwięziony przez lód w zatoce Wyspy Banksa i podróżnik musiał pokonać resztę drogi na saniach. Cieśnina została nazwana na jego cześć. Obecność wieloletniego lodu nadal stanowi problem w żegludze; w 1969 roku próbowały ją przebyć zbiornikowiec SS „Manhattan” i lodołamacz CCGS „John A. Macdonald”, jednak musiały się wycofać i przepłynąć przez Cieśninę Księcia Walii. Cieśniną McClure’a w latach 60. XX wieku przedostały się za to okręty podwodne USS „Seadragon” (1960) i USS „Skate” (1962)[2].

Przypisy

  1. Komisja Standaryzacji Nazw Geograficznych poza Granicami Rzeczypospolitej Polskiej: Urzędowy wykaz polskich nazw geograficznych Świata. Maciej Zych (redaktor). Warszawa: Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 2013, s. 591. ISBN 978-83-254-1988-2.
  2. a b c d Donat Pharand, Leonard H. Legault: The Northwest Passage: Arctic Straits. Martinus Nijhoff Publishers, 1984, s. 11, seria: International straits of the world. ISBN 978-90-247-2979-1.
  3. M’Clure Strait, [w:] Encyclopædia Britannica [online] [dostęp 2018-07-13] (ang.).

Media użyte na tej stronie

Relief map of Canada.png
Autor: Nzeemin, Licencja: CC BY-SA 3.0
Relief map of Canada.
  • Projection: Lambert Conformal Conic Projection
    • lon0 = -27°
    • lat0 = 69°
    • lat1 = 51°
    • lat2 = 45°
  • Projection/coords for GMT: -Jl-95/49/49/77/1:29350000 -R-121.36/38.29/-11.5/63.0r
Flag of Canada (Pantone).svg
Flag of Canada introduced in 1965, using Pantone colors. This design replaced the Canadian Red Ensign design.
Flag of the Northwest Territories.svg
Flag of the Northwest Territories.
Location map Northwest Territories 2.png
Autor: Algkalv and Dr. Blofeld based on original by Yug. Inset map is by EOZyo. Two maps put together by Ruhrfisch (talk) 15:00, 8 September 2010 (UTC), Licencja: CC BY-SA 3.0
Map of Northwest Territories
Canada2.A2002165.1940.250m.jpg
These Moderate resolution Imaging Spectroradiometer Images from June 14 and 16, 2002, show Banks Island (upper left) and Victoria Island (to the southeast) in the Arctic Ocean off northwest Canada. Left of center in each image is Amundsen Gulf, looking bright blue as this arm of the Beaufort Sea (at the southern end of the Arctic Ocean) begins to thaw. At the bottom of the images, the tundra of the Northwest Territories (left) and the Nunavut (right) Provinces of Canada is beginning to lose its winter snow cover. At bottom center of the portrait oriented image is Great Bear lake--still frozen.