Ciemiernik zielony

Ciemiernik zielony
Systematyka[1][2]
Domenaeukarionty
Królestworośliny
Podkrólestworośliny zielone
Nadgromadarośliny telomowe
Gromadarośliny naczyniowe
Podgromadarośliny nasienne
Nadklasaokrytonasienne
KlasaMagnoliopsida
Nadrządjaskropodobne
Rządjaskrowce
Rodzinajaskrowate
Rodzajciemiernik
Gatunekciemiernik zielony
Nazwa systematyczna
Helleborus viridis L.
Sp. Pl. 558. 1753
Kwiat

Ciemiernik zielony (Helleborus viridis L.) – gatunek rośliny należący do rodziny jaskrowatych. Występuje w stanie dzikim w południowo-zachodniej i zachodniej Europie, na północy sięga do Anglii, a na wschodzie do Szwajcarii i Austrii[3]. W Polsce jest uprawiany jako roślina ozdobna, czasami dziczeje (efemerofit)[4].

Morfologia

Łodyga
Dochodzi do 20–40 cm wysokości, pojedyncza lub rozgałęziona.
Liście
Przeważnie wyrastają od kłącza. Blaszka liściowa składa się z 7–13 lancetowatych, na całym brzegu ząbkowanych odcinków.
Kwiaty
Zebrane w rozgałęziony i ulistniony kwiatostan, który składa się przeważnie z 2 lub 3 zielonych lub żółtozielonych kwiatów. Szerokie listki okwiatu zachodzą brzegami na siebie. Kwitnie od lutego do kwietnia.
Owoc
Duże mieszki bez dzióbka o długości 25–28 mm.

Biologia i ekologia

Bylina, hemikryptofit. Siedlisko: górskie lasy lub zarośla na wilgotnych lub wapiennych glebach. Roślina trująca[4]. Liczba chromosomów 2n = 32[4].

Zastosowanie

  • Roślina ozdobna: uprawiana ze względu na swój nietypowy okres kwitnienia – od połowy zimy (jeśli nie ma śniegu) do lata[5]. Najładniej wygląda sadzona w grupach pomiędzy drzewami lub krzewami. Można ją też uprawiać w doniczkach na tarasach, balkonach.
  • Preparaty otrzymywane z ciemiernika zielonego znajdują zastosowanie w medycynie. Ze względu na silne własności trujące tej rośliny wolno ją stosować celach leczniczych tylko pod kontrolą lekarza (silne działanie przeczyszczające)[6].

Uprawa

Wymaga stanowiska cienistego lub półcienistego i żyznej, wapiennej gleby o stałej wilgotności[7]. Źle znosi przesadzanie. Przed kwitnieniem należy usuwać stare liście. Nawożenie – raz do roku nawozem wieloskładnikowym lub obornikiem. Rozmnaża się z nasion wysiewanych jesienią lub przez podział rozrośniętych kęp[7].

Przypisy

  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS ONE”, 10 (4), 2015, e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2021-03-26] (ang.).
  2. Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2009-06-07] (ang.).
  3. Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2010-01-25].
  4. a b c Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14342-8.
  5. Lance Hattat: 1000 roślin ogrodowych od A do Z. 1998. ISBN 978-1-4054-7958-5.
  6. Bertram Münker: Kwiaty polne i leśne. Jadwiga Kozłowska (tłum.). Warszawa: Bertelsmann Publishing, 1998, s. 18-19, seria: Leksykon przyrodniczy. ISBN 83-7129-756-4. (pol.)
  7. a b Geoffrey Burnie i inni, Botanica : ilustrowana, w alfabetycznym układzie, opisuje ponad 10 000 roślin ogrodowych, Niemcy: Könemann, Tandem Verlag GmbH, 2005, ISBN 3-8331-1916-0, OCLC 271991134.

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Helleborus viridis01.jpg
Autor: unknown, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Helleborus viridis resize.jpg
(c) Algirdas at the Lithuanian language Wikipedia, CC-BY-SA-3.0
lt:Žaliasis eleboras (Helleborus viridis)

Šeima. lt:Vėdryniniai (Ranunculaceae)

Fotografavo: Algirdas, 2006 m. gegužės 10 d., lt:Lietuva