Cieniawa
| Artykuł | 49°36′49″N 20°50′53″E |
|---|---|
| - błąd | 39 m |
| WD | 49°37'N, 20°51'E, 49°36'57.46"N, 20°50'42.25"E |
| - błąd | 2333 m |
| Odległość | 388 m |
| wieś | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2019) | 1667[1] |
| Strefa numeracyjna | 18 |
| Kod pocztowy | 33-333[2] |
| Tablice rejestracyjne | KNS |
| SIMC | 0426897 |
Położenie na mapie gminy wiejskiej Grybów _location_map.png "Mapa lokalizacyjna gminy wiejskiej Grybów") | |
Położenie na mapie Polski  (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de | |
Położenie na mapie województwa małopolskiego  | |
Położenie na mapie powiatu nowosądeckiego  | |
 49°36′49″N 20°50′53″E/49,613611 20,848056 | |
| Strona internetowa | |
Cieniawa – wieś w Polsce położona w województwie małopolskim, w powiecie nowosądeckim, w gminie Grybów.
Wieś królewska starostwa sądeckiego w powiecie sądeckim województwa krakowskiego w końcu XVI wieku[3]. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa nowosądeckiego.
Pochodzenie nazwy
Legenda głosi, że początki wsi sięgają panowania króla Kazimierza Wielkiego (1333–1370). Wędrując po górach, zmęczony długą drogą, król usiadł w cieniu drzew. Odpoczynek był tak przyjemny, że król nazwał to miejsce Cieniawa. Również w naukowych opracowaniach, np. Eugeniusza Pawłowskiego – wybitnego znawcy nazw miejscowych Sądecczyzny i Zdzisława Stiebera – pochodzenie nazwy Cieniawa wyprowadzane jest od ukształtowania terenu i szaty roślinnej. Może więc znaczyć tyle co cienista – prawdopodobnie w chwili zakładania Cieniawy było dużo drzew rzucających cień. Natomiast według Jana Długosza – pisze o tym w swojej Historii Polski – nazwa pochodzi od ściętego lasu. Na dowód Długosz przytacza nazwę śląskiej miejscowości Ścinawa – którą po polsku tłumaczy się właśnie Cieniawa.
Części wsi
Integralne części wsi Cieniawa: Bania, Bąkowiec, Bielanka, Brzeski, Ćwierć, Dworskie, Działek, Góraki, Karczyska, Kućmy, Ligęzówka, Na Drodze, Na Garbach, Na Pólku, Obla, Podedworze, Pod Gościńcem, Podlesie, Podleszcze, Podpołudnie, Porębówka, Psiarki, Rzeki, Skowronki, Stolarzówka, Wierchowina, Zarębka, Ząbry[4][5].
Historia
Nie wiadomo kiedy dokładnie została założona wieś. Istnieje kilka dokumentów lokacyjnych, które podają różne daty powstania Cieniawy – 1364, 1416 i 1464. Można przypuszczać, ze powstanie wsi nie było aktem jednorazowym, ale odbywało się stopniowo, aż do 1464 roku, kiedy to z całą pewnością Cieniawa już istniała jako samodzielna wieś. O prastarym pochodzeniu miejscowości może świadczyć również fakt, że domy są rozrzucone po dolinach i zboczach wzgórz, można więc przypuszczać, że wieś powstała w wyniku swobodnej, dzikiej kolonizacji. Ten "rozproszony" typ wsi jest charakterystyczny dla najstarszych miejscowości na Sądecczyźnie. Dziś Cieniawa składa się z kilkunastu osiedli – przysiółków, które tradycyjnie nazywane są w zależności od usytuowania w terenie, nazwiska rodziny bądź zawodu, jaki wykonują mieszkańcy przysiółka.
Historia Cieniawy od początku jest ściśle związana z sąsiednim Mystkowem, który przez ponad 500 lat był siedzibą parafii. Cieniawa usamodzielniła się jako parafia dopiero w latach 80. XX wieku. W 1980 roku Kuria Diecezjalna zaleciła odprawianie w każdą niedzielę jednej mszy świętej w Cieniawie. Uruchomiono pierwszą kaplicę – początkowo w salce katechetycznej w domu prywatnym, potem w wyremontowanym i dostosowanym do potrzeb dawnym Domu Nauczyciela. Pierwsza pasterka w kaplicy została odprawiona w Boże Narodzenie na przełomie lat 1980/1981. W 1981 roku po uzyskaniu zezwolenia od władz państwowych, wybudowana została nowa kaplica, a w 4 czerwca tego roku Kuria Diecezjalna wyznaczyła księdza Franciszka Olczaka na duszpasterza parafii.
Ochotnicza Straż Pożarna działa od 1930 roku i posiada samochód Steyr[6].
Ważne daty
- 1891 - założenie szkoły ludowej w Cieniawie
- 1930 – powstaje pierwsza ochotnicza straż pożarna
- 1960 – budowa domu kultury
- 1963 – elektryfikacja wsi
- 10.04.1981 – decyzja o budowie kościoła wydana przez wojewodę
- 01.09.1981 – powstanie parafii
- 27.05.1982 – rozpoczęcie prac przy budowie kościoła
- 25.12.1982 – dolny kościół oddany do użytku
- 27.10.1985 – poświęcenie kościoła przez ks. biskupa Jerzego Ablewicza (w tym czasie została wybudowana plebania i został urządzony cmentarz)
- 1989 – wybudowano dzwonnicę
- 1995 – oddano do użytku nowo wybudowaną kaplicę cmentarną
Zobacz też
Przypisy
- ↑ Dane statystyczne Gminy Grybów. Stan na dzień 25 marca 2019. [dostęp 2020-12-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-10-25)].
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 164 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
- ↑ Województwo krakowskie w drugiej połowie XVI wieku ; Cz. 2, Komentarz, indeksy, s. 94.
- ↑ Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
- ↑ TERYT (Krajowy Rejestr Urzędowego Podziału Terytorialnego Kraju). Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2015-11-18].
- ↑ OSP Cieniawa na stronie nowysacz112.pl
Linki zewnętrzne
- Cieniawa 1(1), [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. I: Aa – Dereneczna, Warszawa 1880, s. 689.
| Siedziba gminy | |
|---|---|
| Wsie | |
| Integralne części wsi |
|
Media użyte na tej stronie
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of Poland
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Lesser Poland Voivodeship, Poland. Geographic limits of the map:
- N: 50.59 N
- S: 49.07 N
- W: 18.92 E
- E: 21.55 E
Autor: Kedziorek1998d, Licencja: CC BY-SA 4.0
Zgodnie z art. 4 pkt 1 i 2 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1062 z późn. zm.) „nie stanowią przedmiotu prawa autorskiego akty normatywne, ich projekty, urzędowe dokumenty, materiały, znaki i symbole”. Powyższa grafika należy do tej grupy. Jednak w niektórych przypadkach wykorzystanie tej grafiki może być w Polsce ograniczone na podstawie innych obowiązujących przepisów.