Cienie (film 1959)

Cienie

Gatunek	dramat
Rok produkcji	1959
Data premiery	11 listopada 1959
Kraj produkcji	Stany Zjednoczone
Język	angielski
Reżyseria	John Cassavetes
Scenariusz	John Cassavetes
Główne role	Ben Carruthers, Lelia Goldoni, Hugh Hurd
Nagrody
Nagroda Krytyków na Festiwalu Filmowym w Wenecji (1960)

Cienie (ang. Shadows) (1959) – film Johna Cassavetesa, nakręcony według jego własnego scenariusza. Opowiada historię kilku dni z życia trojga czarnoskórego, czy raczej mulackiego rodzeństwa, dwóch braci i siostry, granych przez Bena Carruthersa, Lelię Goldoni i Hugh Hurda. Akcja filmu toczy się w Nowym Jorku w erze pokolenia beatników. Przez wielu krytyków uważany za jedno ze szczytowych osiągnięć amerykańskiego kina niezależnego. W 1960 roku film zdobył nagrodę krytyków na Festiwalu Filmowym w Wenecji.

Tytuł jest nieraz interpretowany jako odnoszący się do różnych odcieni skóry głównych bohaterów - film istotnie porusza zagadnienie rasizmu w ówczesnej Ameryce. Sprawy rasowe stanowią punkt wyjścia do bardziej uniwersalnych problemów ludzkiej kondycji - uświadamiania własnej tożsamości i doświadczania wewnętrznej przemiany. Bohaterowie doświadczają przy tym poczucia głębokiego wyobcowania.

Film został nakręcony dwukrotnie - w 1957, a następnie w 1959 roku. Do dystrybucji trafiła wersja późniejsza. Podczas realizacji filmu korzystano z techniki improwizacji - aktorom dano sporą dowolność w interpretacji scenariusza, co było wyrazem filmowej filozofii reżysera, mającej swoje korzenie w metodzie Stanisławskiego. Improwizacyjny charakter techniki reżyserskiej wzmacnia jazzowa ścieżka dźwiękowa. Film ma luźną kompozycję - jest zbiorem epizodów powiązanych osobami spokrewnionych ze sobą trojga głównych bohaterów. Film nakręcono kamerą 16 mm, "z ręki", w niedoświetlonych wnętrzach - w celu wzmożenia autentyczności obrazu.

Bibliografia

• Akademia Filmowa; Szkoła nowojorska; wykład Zygmunta Machwitza z dn. 15.02.2010