Cihuacoatl

Cihuacoatl
bóstwo bogini płodności
Ilustracja
Atrybutydziecko na ręku,
zbroja i strzały

Cihuacoatl (nah. "kobieta wąż") lub Chihucoatl – w azteckiej mitologii jedna z wielu bogiń płodności i ziemi. Bogini-matka, często utożsamiana z Tlazolteotl lub Coatlicue. Niekiedy kojarzona także z bóstwem ziemi Quilaztli. Uważano ją za opiekunkę zmarłych niemowląt i porodów oraz patronkę azteckiego miasta Culhuacan. Wierzono także iż podarowała ludziom narzędzia – pas tragarski i motykę.

Ikonografia

Cihuacoatl przedstawiana była zwykle jako młoda kobieta z dzieckiem na ręku, choć czasami wyobrażano ją jako kobietę-wojownika w zbroi i ze strzałami w ręku – narodziny dziecka u Indian środkowoamerykańskich czasami porównywano z walką, dlatego zdarzało się iż kobiecie zmarłej w czasie porodu oddawano cześć jak poległemu w walce wojownikowi.

Tytuł Cihuacoatl w państwie Azteków przysługiwał także najwyższemu kapłanowi, który był pod względem hierarchii drugą osobą po królu.

Mitologia

Mitologiczny przekaz głosi iż Cihuacoatl pomogła Quetzalcoatlowi w stworzeniu pierwszych ludzi macehuales, po powstaniu Słońca Ruchu (Nahui Ollin), czyli piątej epoki świata. Quetzalcoatl sprowadził z krainy podziemi Mictlanu kości ludzi i gdy Cihuacoatl zmełła je na proch, ofiarował własną krew aby powołać ich do życia. Opisuje to zdarzenie indiański dokument Annales de Cuauhtitlan, spisywany w języku nahuatl w latach 1519-1570 n.e.:

Ale potem udał się w głąb,
zagarnął drogocenne kości [...]
Wtedy przybyła ta,
która zwie się Quilaztli,
a która jest Cihuacoatl,
i zmełła je,
i włożyła do drogocennego naczynia,
Quetzalcoatl zrosił je wtedy własną krwią.
I bogowie: [...] uczynili pokutę i rzekli:
"Och, bogowie, narodzili się macehuales
(ci stworzeni dzięki pokucie Quetzalcoatla)"
Albowiem za nas uczynili pokutę (bogowie)[1].

Zobacz też

Przypisy

  1. Miguel Leon Portilla: Dawni Meksykanie. Kraków: Wydawnictwo Literackie, 1976.

Media użyte na tej stronie

Cihuacoatl statue (Museo Nacional Antropologia).JPG
Autor: Madman2001, Licencja: CC BY 3.0
A stone statue of Cihuacoatl, an Aztec fertility goddess. Here she emerges from the mouth of a serpent holding an ear of maize in her left hand. Discovered in Cuernavaca. Dated 1325 - 1521 CE. Owned by the Museo Nacional Antropologia.