Cikowice
Artykuł | 49°58′58″N 20°22′38″E |
---|---|
- błąd | 39 m |
WD | 49°59'N, 20°22'E |
- błąd | 2328 m |
Odległość | 800 m |
wieś | |
Kościół w Cikowicach | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Powiat | |
Gmina | |
Strefa numeracyjna | 14 |
Kod pocztowy | 32-700[1] |
Tablice rejestracyjne | KBC, KBA[2] |
SIMC | 0812057 |
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de | |
49°58′58″N 20°22′38″E/49,982778 20,377222 | |
Strona internetowa |
Cikowice – wieś w Polsce położona w województwie małopolskim, w powiecie bocheńskim, w gminie Bochnia.
Wieś królewska w tenucie niepołomickiej w powiecie szczyrzyckim województwa krakowskiego w końcu XVI wieku[3].
W latach 1954-1968 wieś należała i była siedzibą władz gromady Cikowice, po jej zniesieniu w gromadzie Bochnia-Zachód. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa tarnowskiego.
Od 1919 roku w miejscowości ma swoją siedzibę parafia. W Cikowicach znajduje się przystanek kolejowy, przez który przebiega linia kolejowa 91 Kraków Główny – Medyka. Występują tu duże pokłady wód geotermalnych.
Części wsi
SIMC | Nazwa | Rodzaj |
---|---|---|
0812063 | Gawęda | część wsi |
0812070 | Pastwisko | część wsi |
0812086 | Zastudnie | część wsi |
Historia
Cikowice po raz pierwszy pojawiają się w zapiskach w roku 1356, ale wioska z pewnością została założona znacznie wcześniej. Nazwa wsi jest patronimiczna, a jak twierdzi prof. Stanisław Arnold, wsie o takich nazwach nie powstały później niż około połowy XIII wieku.
Pierwszymi znanymi właścicielami Cikowic byli: Wojciech z Bęszyna, Michał i Czcik z Paszkowic oraz Jarosław. Od początku swego istnienia była w rękach szlacheckich i dość często zmieniała właścicieli. Na początku XV wieku właścicielem części Cikowic był podsędek ziemi krakowskiej Piotr Cikowski herbu Radwan, posługujący się najstarszą znaną pieczęcią z wizerunkiem tego herbu pochodzącą z 1443 i 1446 roku[6]. Był bardzo lubiany przez okoliczną szlachtę. Piotr sprzedał swoją część Cikowic w 1418 roku Janowi z Tarnowa. W rękach królewskich wioska znalazła się w 1489 roku. Jan Amor Tarnowski sprzedał je królowi Kazimierzowi Jagiellończykowi wraz ze Stanisławicami, o czym poświadcza kopia dokumentu z 8 stycznia 1489 znajdująca się w Tekach Naruszewicza Biblioteki Czartoryskich. Włączono je do dóbr niepołomickich. W czasie lustracji dóbr królewskich w roku 1564 Cikowice należały do folwarku w Stanisławicach. Zamieszkiwało je 4 kmieci na półłankach, którzy oprócz czynszu oddawali do folwarku m.in. po 2 sery, 30 jajek i 2 koguty. Po 2 kapłony i 24 grosze czynszu musiało płacić 6 cikowskich zagrodników. Mieszkało w wiosce też dwóch sołtysów osadzonych na niewielkich rolach. W osadzie była też karczma.
Po rozbiorach Cikowice znalazły się w dominium niepołomickim, pozostając pod bezpośrednim zarządem władz kameralnych. Władze austriackie założyły w wiosce 1-klasową szkołę trywialną, w której później umieszczono również wypożyczalnię[7].
Urodził się tu Józef Rybka – porucznik Legionów Polskich, kawaler Orderu Virtuti Militari[8].
Zabytki
Obiekt wpisany do rejestru zabytków nieruchomych województwa małopolskiego[9].
- kościół parafialny pw. św. Antoniego Padewskiego z lat 1913–1918
Przypisy
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 166 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22] .
- ↑ Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 30 kwietnia 2015 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie rejestracji i oznaczania pojazdów (Dz.U. z 2015 r. poz. 669)
- ↑ Województwo krakowskie w drugiej połowie XVI wieku ; Cz. 2, Komentarz, indeksy, Warszawa 2008, s. 95.
- ↑ Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
- ↑ TERYT (Krajowy Rejestr Urzędowego Podziału Terytorialnego Kraju). Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2015-11-18].
- ↑ Andrzej Kulikowski: Wielki Herbarz Rodów Polskich. Warszawa: Świat Książki, 2003, s. 282, 283. ISBN 83-7391-523-0.
- ↑ Strona wsi Cikowice. [dostęp 2013-10-31]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-11-02)].
- ↑ Polak (red.) 1991 ↓, s. 184.
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo małopolskie, Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2021 .
Media użyte na tej stronie
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of Poland
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Lesser Poland Voivodeship, Poland. Geographic limits of the map:
- N: 50.59 N
- S: 49.07 N
- W: 18.92 E
- E: 21.55 E
Herb Gminy Bochnia został uchwalony Uchwałą Nr XX/259/05 Rady Gminy Bochnia z dnia 30 września 2005r.
Autor: Macka89, Licencja: CC BY 3.0
Cikowice - kościół parafialny p.w. św. Antoniego Padewskiego
Herb wsi Cikowice, gmina Bochnia.