Cillian Murphy

Cillian Murphy

Data i miejsce urodzenia	25 maja 1976 Douglas, Cork
Zawód	aktor
Współmałżonek	Yvonne McGuinness (od 2004)
Lata aktywności	od 1996

(c) Maximilian Bühn, CC-BY-SA 4.0

Cillian Murphy, Sally Potter i Bruno Ganz (2017)

(c) Romina Espinosa, CC BY-SA 3.0

Cillian Murphy (2010)

Cillian Murphy (irl.: Cillian Ó Murchú; ur. 25 maja 1976 w Douglas) – irlandzki aktor. Karierę rozpoczął jako wokalista, gitarzysta i autor tekstów zespołu rockowego The Sons of Mr. Green Genes. Pod koniec lat 90. odrzucił kontrakt płytowy i zaczął występować na scenie oraz w filmach krótkometrażowych i niezależnych.

Życiorys

Wczesne lata

Urodził się w Douglas w Corku jako najstarsze z czworga dzieci kuratora szkolnego i nauczycielki języka francuskiego, ma młodszego brata Páidi oraz dwie siostry – Sile/Sheilę i Orlę. Jako nastolatek chętnie grał w rugby i czytał książki. Po ukończeniu Presentation Brothers College Cork, studiował prawo na University College Cork w Cork^[1].

Muzyka

Jego poważne zainteresowanie muzyką zaczęło się w wieku dziesięciu lat, kiedy zaczął grać oraz pisać piosenki. Przed dwudziestym rokiem życia zaczął myśleć o karierze muzyka. Grał na gitarze wraz ze swoim bratem Páidi w kilku zespołach, z których jeden, najbardziej udany nazwali Sons of Mr. Greengenes, na cześć piosenki ich idola, Franka Zappy. Byli także obsesyjnymi fanami zespołu The Beatles. Cillian mówił o sobie jako „specjaliście od dziwacznych tekstów oraz niekończących się solówek gitarowych”.

Rodzice młodych Murphy’ch nie zgodzili się na wydanie płyty. Decyzja, podyktowana młodym wiekiem Páidi (uczył się w szkole średniej) zaważyła na niepodpisaniu kontraktu. Jednocześnie proponowana przez wytwórnię umowa była niekorzystna finansowo i wiązałaby się z przekazaniem wytwórni praw do kompozycji Murphy’ego. Wkrótce, po pierwszej roli w teatrze Cillian odszedł od kariery muzyka rockowego, co później skomentował: „Myślę, że gdzieś jest taki gen, odpowiadający za występowanie. Jeżeli masz go w DNA, musi kiedyś wyjść. Jeżeli chodzi o mnie, początkowo ujawnił się w muzyce, potem przeszedł w aktorstwo.”

Kariera aktorska

Z czasem pojawił się na scenie Corcadorca Theatre Company sztukach: Mechaniczna pomarańcza (A Clockwork Orange) i Przestroga synów Ulsteru udających się w kierunku Somme (Observe the Sons of Ulster Marching Toward the Somme). We wrześniu 1996 zadebiutował na profesjonalnej scenie Triskel Theatre grając rolę niestabilnego nastolatka Darrena z Cork we wstrząsającej sztuce Endy Walsha Disco Pigs i zebrał znakomite recenzje. Rok potem zagrał w 26-minutowym filmie krótkometrażowym Kiedy (Quando, 1997). Po debiutanckiej roli kinowej barmana w dramacie kryminalnym Sweety Barrett (The Tale of Sweety Barrett, 1998), zagrał w dramacie Okop (The Trench, 1999) u boku Daniela Craiga, Jamesa D’Arcy’ego i Bena Whishaw i dramacie Nad przepaścią (On the Edge, 2001) jako zagubiony nastolatek^[2].

Za postać nastoletniego Prosiaka, samozwańczego króla żyjącego w niezdrowym związku z urodzoną tego samego dnia, w tym samym szpitalu i prawie w tym samym momencie Runt w niezależnym dramacie Disco Pigs (2001) był nominowany do nagrody IFTA (Irish Film & Television Awards)^[3]. Rola chorobliwie chudego Jima walczącego z zombie i zbuntowanymi żołnierzami w apokaliptycznym horrorze Danny’ego Boyle’a 28 dni później (28 Days Later, 2002) otrzymał nominację do nagrody MTV Movie Awards i Stowarzyszenia Krytyków Sieciowych. W czarnej komedii Intermission (2003) u boku Colina Farrella wcielił się we wściekłego, niepewnego siebie i nieumiejącego wyrażać swoich uczuć Johna^[4].

Po występie w melodramacie wojennym Wzgórze nadziei (Cold Mountain, 2003) z Jude'em Law, Nicole Kidman, Renée Zellweger, Philipem Seymourem Hoffmanem, Natalie Portman i Charlie Hunnamem oraz melodramacie biograficznym Dziewczynie z perłą (Girl with a Pearl Earring, 2003) u boku Colina Firtha i Scarlett Johansson jako prosty syn rzeźnika, zagrał nominowany do nagrody MTV Movie Awards czarny charakter wybitnego psychiatrę z Gotham City doktora Jonathana Crane’a w filmie fantasy Christophera Nolana Batman: Początek (Batman Begins, 2005)^[5].

Za kreację chłodnego terrorysty pasażera samolotu o intensywnie niebieskich oczach mordercy w dreszczowcu Wesa Cravena Red Eye (2005) z Rachel McAdams i Jackiem Scalią zdobył nominację do nagrody Saturna. Rola syna księdza (Liam Neeson) i jego gosposi, która występuje jako transpłciowa kobieta na londyńskiej scenie w komediodramacie Neila Jordana Śniadanie na Plutonie (Breakfast on Pluto, 2005) przyniosła mu nominację do nagrody Złotego Globu^[6].

W dramacie wojennym Kena Loacha Wiatr buszujący w jęczmieniu (The Wind That Shakes the Barley, 2006) zagrał młodego irlandzkiego lekarza, który porzuca karierę i w ślad za bratem wstępuje do partyzantki IRA.

Życie prywatne

W 2004 roku ożenił się z Yvonne McGuinness (ur. 1972), z którą ma dwóch synów Malachy’ego (ur. 2005) i Arana (ur. 2007)^[7].

Filmografia

Przypisy

Linki zewnętrzne

• Cillian Murphy w bazie IMDb (ang.)
• Cillian Murphy w bazie Filmweb
• Cillian Murphy w bazie Notable Names Database (ang.)