Cis Henrykowski

Cis Henrykowski
POL Pomnik Przyrody.svg pomnik przyrody ustanowiony 6 kwietnia 1992
Ilustracja
(c) Adam Kliczek, CC BY-SA 3.0
Państwo

 Polska

Nazwa systematyczna

Taxus baccata

Obwód

425 cm

Położenie na mapie gminy wiejskiej Lubań
Mapa konturowa gminy wiejskiej Lubań, u góry po lewej znajduje się punkt z opisem „Cis Henrykowski”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego
Mapa konturowa województwa dolnośląskiego, po lewej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Cis Henrykowski”
Położenie na mapie powiatu lubańskiego
Mapa konturowa powiatu lubańskiego, u góry nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Cis Henrykowski”
Ziemia51°10′17,28″N 15°13′05,92″E/51,171467 15,218311

Cis Henrykowskicis „Henryk” (niem. Eibe von Hennersdorf) – okaz drzewa z gatunku cis pospolity, od 1945 roku będący najstarszym drzewem na terenie Polski[1].

Położenie i historia

Rośnie przy ścianie szczytowej stodoły w gospodarstwie nr 293 we wsi Henryków Lubański w województwie dolnośląskim[2]. Jego wiek w roku 1987 oszacowano na około 1250 lat[3]. Drzewo zostało uszkodzone przez żołnierzy w 1813 roku, przez pocisk artyleryjski w 1945 roku oraz podczas huraganu w 1989[2] (zniszczona została odnoga – obwód zmniejszył się z 5 m do 1,5 m)[4].

W latach 90. XX wieku drzewo przeszło kurację zabezpieczającą[2]. W 2016 podjęto prace zmierzające do poprawy stanu drzewa[5][6]. Korzenie drzewa zabezpieczono przed gryzoniami, zbudowano specjalne rusztowanie, zainstalowano zraszacze i zamgławiacze, co ma przygotować drzewo do letnich upałów. W 2020 r. drzewo wypuściło nowe pędy i igły[4].

Rozporządzeniem Wojewody Jeleniogórskiego Nr 8 z dnia 6 kwietnia 1992 r. cis w Henrykowie Lubańskim został ustanowiony pomnikiem przyrody (Dz. Urz. Woj. Jel. Nr 8 z dnia 6 kwietnia 1992 r. poz. 69)[7]. Cis w 2013 roku posiadał obwód 425 cm i 10,5 m wysokości[8].

Zobacz też

Przypisy

  1. Cisy (Taxus baccata L.). 2002-11-04. [dostęp 2010-05-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-06-12)]. (pol.).
  2. a b c Słownik geografii turystycznej Sudetów. redakcja Marek Staffa. T. 2: Pogórze Izerskie. Cz. 1: A-Ł. Wrocław: Wydawnictwo I-BiS, 2003, s. 282. ISBN 83-85773-60-6.
  3. Włodzimierz Seneta: Dendrologia. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1987, s. 38. ISBN 83-01-07011-0.
  4. a b Henryk zazielenił się na wiosnę. Uratowali najstarsze drzewo w Polsce. „Liczymy, że będzie żył jeszcze wiele lat”. TVN24 Wrocław, 2020-04-25. [dostęp 2020-04-25]. (pol.).
  5. Na ratunek pomnikowemu cisowi
  6. Usycha najstarsze polskie drzewo
  7. Formy Ochrony Przyrody na terenie województwa dolnośląskiego – rejestr pomników przyrody. Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska we Wrocławiu. [dostęp 2014-08-02].
  8. Krzysztof Borkowski: Polskie Drzewa. Wyd. I. Poznań: DALPO, 2014, s. 184. ISBN 978-83-61766-08-7. (pol.).

Bibliografia

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Lower Silesian Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of [[:en:Lower Silesian Voivodeship]Lower Silesian Voivodeship]], Poland. Geographic limits of the map:
  • N: 51.9134 N
  • S: 49.9809 N
  • W: 14.7603 E
  • E: 17.9091 E
POL Pomnik Przyrody.svg
WZÓR TABLICY INFORMUJĄCEJ O NAZWIE POMNIKA PRZYRODY BĘDĄCEGO POJEDYNCZYM TWOREM PRZYRODY ŻYWEJ LUB NIEOŻYWIONEJ (Dziennik Ustaw z 21 grudnia 2004 Nr 268 poz. 2665)
Green pog.svg
Shiny green button/marker widget.
Henryków Lubański, cis.jpg
(c) Adam Kliczek, CC BY-SA 3.0
Cis pospolity w Henrykowie Lubańskim - najstarsze drzewo w Polsce (wiek szacowany na 1263 lata).