Citrus junos

Citrus junos
Ilustracja
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

różopodobne

Rząd

mydleńcowce

Rodzina

rutowate

Rodzaj

cytrus

Gatunek

Citrus junos

Nazwa systematyczna
Citrus junos Siebold ex Tanaka
J. Heredity 13: 243 243 1922.[3]

Citrus junosgatunek niewielkiego drzewa lub krzewu z rodziny rutowatych. Pochodzi z Azji Południowo-Wschodniej (Chin), został sprowadzony do Japonii i Korei w okresie dynastii Tang. Obecnie bardziej popularny w tych krajach niż w swojej ojczyźnie[4], a także w Nowej Zelandii, Australii, Hiszpanii, Włoszech i Francji[5].

Morfologia

Pokrój
Wyprostowany krzew lub małe drzewo, które zwykle ma wiele dużych cierni.
Liście
Liście wyróżniają się dużym, podobnym do liścia ogonkiem, przypominającym te z pokrewnej limonki kaffir i papedy, są silnie pachnące, bardzo aromatyczne po roztarciu.
Owoce
Przypomina mały kulisty grejpfrut o nierównej skórce i może być żółty lub zielony w zależności od stopnia dojrzałości. Wielkością podobne do mandarynki, zwykle mają średnicę od 5,5 do 7,5 cm, ale mogą być tak duże, jak zwykły grejpfrut (do 10 cm lub więcej). Są bardzo aromatyczne.

Odmiany i kultywary

W Japonii ozdobną wersję yuzu zwaną hana yuzu (花柚子, 花ゆず) „kwiat yuzu” uprawia się również dla kwiatów, a nie tylko dla owoców. Słodka odmiana znana jako yuko, obecna tylko w Japonii, została poważnie zagrożona w latach 70. i 80; dlatego podjęto poważną próbę spopularyzowania tej odmiany w południowych rejonach kraju[6]. Inna odmiana Citrus junos z Japonii, z guzowatą skórą, nazywa się shishi yuzu (獅子柚子, dosłownie „lew yuzu”).

Dangyuja[7], koreański owoc cytrusowy z wyspy Jeju, jest często uważany za odmianę Citrus junos ze względu na podobny kształt i smak, ale genetycznie jest to odmiana pomelo.

Przypisy

  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2011-12-18] (ang.).
  3. The Plant List. [dostęp 2012-12-18].
  4. yuzu, www.citrusvariety.ucr.edu [dostęp 2017-11-27] [zarchiwizowane z adresu 2013-05-14].
  5. ゆず | 日本産食材ピックアップ - 農林水産物・食品の輸出支援ポータル, ジェトロ [dostęp 2022-04-25] (jap.).
  6. yuzu, citrusvariety.ucr.edu [dostęp 2022-04-25].
  7. Dangyuja Pomelo - Arca del Gusto, Slow Food Foundation [dostęp 2022-04-25] (ang.).

Bibliografia

  • Richard Hosking: Dictionary of Japanese Food. Tokio: Tuttle Publishing, 2002. ISBN 0-8048-2042-2.

Media użyte na tej stronie

Yuzu (1-1 aspect ratio).jpg
Autor: , Licencja: CC BY-SA 3.0
A large ripe Japanese Yuzu hybrid citrus fruit.