Clara Immerwahr

Clara Immerwahr

Data i miejsce urodzenia	21 czerwca 1870 Polkendorf
Data i miejsce śmierci	2 maja 1915 Berlin-Dahlem

Clara Immerwahr po mężu Haber (ur. 21 czerwca 1870 w Polkendorf, zm. 2 maja 1915 w Berlinie-Dahlem) – niemiecka chemiczka, żona Fritza Habera, pierwsza kobieta, której Uniwersytet Wrocławski nadał stopień doktora.

Życiorys

Grób Fritza i Clary Haberów

Tablica pamiątkowa na budynku Uniwersytetu Wrocławskiego

Urodziła się 21 czerwca 1870 roku w podwrocławskiej wsi Polkendorf (dziś Wojczyce) w zasymilowanej rodzinie żydowskiej, jako najmłodsza córka doktora chemii Philippa Immerwahra i Anny z domu Krohn. Miała dwie siostry, Elli i Rose, oraz brata Paula, który jak ojciec był chemikiem^[1]. Po ukończeniu Töchterschule von Fräulein Krug we Wrocławiu studiowała na Uniwersytecie Wrocławskim, 22 grudnia 1900 roku uzyskała stopień doktora magna cum laude na podstawie rozprawy Beiträge zur Löslichkeitsbestimmung schwerlöslicher Salze des Quecksilbers, Kupfers, Bleis, Cadmiums und Zinks („Przyczynki do określenia rozpuszczalności trudnorozpuszczalnych soli rtęci, miedzi, ołowiu, kadmu i cynku”). Była pierwszą kobietą, która na tej uczelni uzyskała ten stopień naukowy. Promotorem jej dysertacji był Richard Abegg, w którego pracowni została laborantką po studiach. W 1901 roku poślubiła Fritza Habera (1868–1934), po studiach pracowała razem z mężem w Karlsruhe. Po roku urodził im się syn Hermann (1902–1946). Tłumaczyła m.in. prace Habera na angielski.

2 maja 1915 popełniła samobójstwo, strzelając sobie w pierś z wykradzionego mężowi pistoletu. Rozpowszechniona teoria głosi, że uczyniła to pod wpływem wieści o skutkach użycia podczas I wojny światowej gazów bojowych wyprodukowanych przez jej męża; powszechnie (acz najprawdopodobniej błędnie) przypisuje jej się określenie takiej działalności jako „perwersji nauki”.

19 grudnia 2011 roku na budynku głównym wrocławskiego uniwersytetu odsłonięto poświęconą jej tablicę pamiątkową.

W 2021 r. na Uniwersytecie Wrocławskim powstała fundacja jej imienia, która postawiła sobie za cel wzmacnianie aktywnej obecności kobiet w nauce^[2].

Przypisy

Bibliografia

• Gerit vonG. Leitner Gerit vonG., Der Fall Clara Immerwahr. Leben für eine humane Wissenschaft, München: C.H. Beck, 1998, ISBN 3-406-37114-0, OCLC 29737517 .
• MargitM. Szöllösi-Janze MargitM., Fritz Haber 1868–1934. Eine Biographie, München: C.H. Beck, 1993, ISBN 3-406-43548-3 .

Linki zewnętrzne

• Clara Haber, Chemikerin. world.std.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-02-04)]. (ang.) [wersja archiwalna, dostęp 2015-05-28]
• Mariusz Urbanek, Żona Doktora Śmierć, Gazeta Wyborcza (Wrocław), 10.01.2009. [dostęp 2015-05-28]
• Uniwersytet Wrocławski upamiętni żonę Doktora Śmierć, Gazeta Wyborcza (Wrocław), 15.12.2011. [dostęp 2015-05-28]
• Loris Cli Toris: Clara Immerwahr. ygogirl.wordpress.com, 2013-06-09. [dostęp 2015-05-28]. (pol.).