Cmentarz św. Barbary (I) we Wrocławiu

Cmentarz św. Barbary (I)
St. Barbara Friedhof,
Glacisfriedhof
Ilustracja
Teren dawnego cmentarza św. Barbary (I)[a], obecnie boisko szkolne XII LO[b]
Państwo

 Polska

Województwo

 dolnośląskie

Miejscowość

Wrocław

Adres

ul. Sokolnicza / Braniborska (pl. Orląt Lwowskich)

Typ cmentarza

parafialny

Wyznanie

protestanckie

Stan cmentarza

zlikwidowany

Data otwarcia

1774[1]

Data ostatniego pochówku

ok. 1865[1]

Data likwidacji

pocz. XX wieku[1]

Położenie na mapie Wrocławia
Mapa konturowa Wrocławia, w centrum znajduje się punkt z opisem „Cmentarz św. Barbary (I)”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego
Mapa konturowa województwa dolnośląskiego, po prawej znajduje się punkt z opisem „Cmentarz św. Barbary (I)”
Ziemia51°06′36″N 17°01′08″E/51,110000 17,018889

Cmentarz św. Barbary (I), niem. St. Barbara Friedhof lub Glacisfriedhof – dawny cmentarz protestancki, założony w roku 1774 przez parafię św. Barbary we Wrocławiu. W odróżnieniu od cmentarza przykościelnego tej parafii[c], zlokalizowany został na zewnątrz linii fortyfikacji miejskich, na Przedmurzu Mikołajskim (niem. Nicolai Glacis), na zachód od skrzyżowania obecnych ulicy Sokolniczej (niem. Jahnstraße) i pl. Orląt Lwowskich na przedłużeniu Braniborskiej (niem. Berliner Straße)[1].

Aż do końca I dekady XIX wieku (tj. do likwidacji murów miejskich Wrocławia zarządzonej po kapitulacji garnizonu pruskiego przed wojskami napoleońskimi i ich wkroczeniu do miasta w 1807 r.) na terenie cmentarza znajdowały się wojskowe koszary i urządzenia fortyfikacyjne[1].

Oprócz parafii św. Barbary cmentarz służył także Zgromadzeniu Sióstr św. Elżbiety, które prowadziło szpital dla kobiet[d]. Cmentarz przestał funkcjonować około roku 1865 (działał już wówczas, od co najmniej 1852 roku, drugi cmentarz parafii św. Barbary), a zlikwidowany został w pierwszej dekadzie XX wieku. Wówczas na jego miejscu utworzono plac zabaw i niewielki park[2]. Obecnie znajduje się tu boisko XII Liceum Ogólnokształcącego im. Bolesława Chrobrego we Wrocławiu[3].

Uwagi

  1. ↑ Widok od strony ulicy Sokolniczej.
  2. ↑ Budynek szkolny widoczny na wprost, za boiskiem.
  3. ↑ Cmentarz przykościelny zlikwidowany został na początku XIX wieku[7][8].
  4. ↑ Marek Burak i Halina Okólska w swojej pracy pt. „Cmentarze dawnego Wrocławia” podali tylko, że prowadziły one ten szpital przy Seminargasse (dzisiejsza ul. A.F. Modrzewskiego)[1]. Tymczasem, jak wiadomo z Encyklopedii Wrocławia, elżbietanki przybyły do Wrocławia w roku 1736[4] i już rok później utworzyły pierwszy wrocławski szpital dla kobiet, który znajdował się na Nowym Mieście (tj. całkowicie po przeciwnej stronie Wrocławia), w miejscu obecnego gmachu Akademii Sztuk Pięknych[5]. W 1793 roku przekazano jednak elżbietankom, na ich prośbę, własność zespołu dotychczasowego klasztoru franciszkanów reformatów przy ul. św. Antoniego 26-34 (który wkrótce jeszcze rozbudowano na potrzeby szpitala), a w 1830 i 1842 przyłączono sąsiednie domy przy ul. św. Antoniego nr 24, 25 i 26[5]. Cmentarz św. Barbary położony jest dość blisko (ok. 500 metrów)[6] właśnie od tej nowej (po 1793) lokalizacji szpitala elżbietanek.

Przypisy

  1. ↑ a b c d e f Burak i Okólska 2007 ↓, s. 122.
  2. ↑ Burak i Okólska 2007 ↓, s. 122–123.
  3. ↑ Encyklopedia Wrocławia 2000 ↓, Cmentarze ewangelicko-luterańskie, s. 117.
  4. ↑ Encyklopedia Wrocławia 2000 ↓, Elżbietanki, s. 174.
  5. ↑ a b Encyklopedia Wrocławia 2000 ↓, Szpital sióstr elżbietanek, s. 816.
  6. ↑ Trasa pomiędzy szpitalem elżbietanek a cmentarzem św. Barbary
  7. ↑ Burak i Okólska 2007 ↓, s. 119.
  8. ↑ Encyklopedia Wrocławia 2000 ↓, Cmentarz świętej Barbary, s. 116.

Bibliografia

Cmentarze Wrocławia
Cmentarze komunalne
Cmentarze chrześcijańskie
katolickie i protestanckie
(w tym nieistniejące)
Cmentarze żydowskie
Cmentarze wojskowe

Herb Wrocławia

Media użyte na tej stronie

Wrocław location map2.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa Wrocławia, Polska
Lower Silesian Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of [[:en:Lower Silesian Voivodeship]Lower Silesian Voivodeship]], Poland. Geographic limits of the map:
  • N: 51.9134 N
  • S: 49.9809 N
  • W: 14.7603 E
  • E: 17.9091 E
POL województwo dolnośląskie flag.svg
Flaga województwa dolnośląskiego
Legenda miejsce kultu.svg
Symbol miejsca kultu do legendy mapy
Boisko XII LO we Wocławiu.jpg
Autor: Julo, Licencja: CC BY-SA 4.0
Boisko XII Liceum Ogólnokształcącego we Wrocławiu, teren dawnego cmentarza św. Barbary (I), tzw Glacisfriedhof. W tle budynek Liceum.