Cmentarz św. Barbary (II) we Wrocławiu

Cmentarz św. Barbary (II)

Friedhof zu St. Barbara
Cholera Friedhof

Stanowisko archeologiczne podczas budowy torowiska na miejscu dawnego cmentarza[a]
Państwo	Polska
Województwo	dolnośląskie
Miejscowość	Wrocław
Adres	ul. Strzegomska / Legnicka (pl. Strzegomski)
Typ cmentarza	parafialny
Wyznanie	protestanckie
Stan cmentarza	zlikwidowany
Data otwarcia	przed 1852[1]
Data ostatniego pochówku	1867[1]
Data likwidacji	1910[2]
Położenie na mapie Wrocławia Cmentarz św. Barbary (II)
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de Cmentarz św. Barbary (II)
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego Cmentarz św. Barbary (II)
51°06′47″N 17°00′15″E/51,113056 17,004167

Cmentarz św. Barbary (II), niem. Friedhof zu St. Barbara lub Cholera Friedhof – dawny cmentarz protestancki, założony przed rokiem 1852 przez parafię św. Barbary we Wrocławiu. Zlokalizowany został na zachód od obecnego placu Strzegomskiego (niem. Striegauer Platz) w rozwidleniu obecnych ulic Strzegomskiej (niem. Striegauer Straße) i Legnickiej (niem. Frankfurter Straße)^[1].

Projektując nekropolię, przewidziano osobny – parterowy, podpiwniczony i przykryty dwuspadowym dachem – dom mieszkalny dla grabarza (położony w południowo-wschodniej części parceli), a także osobny budynek na planie prostokąta o rozmiarach 14×29 metrów z przeznaczeniem na kostnicę i magazyn podręczny^[3]. Położenie cmentarza, dość daleko od XIX-wiecznej zwartej zabudowy ówczesnego miasta, sprzyjało wykorzystaniu go do pochówków osób, które zmarły w 1866 roku podczas epidemii cholery. Wobec liczby ofiar, która wyniosła wówczas około 4,5 tys. osób, cmentarz ten bardzo szybko się wypełnił (stąd jego później używana nazwa Cholera Friedhof), a z obawy przed powtórnymi zakażeniami zadecydowano o jego zamknięciu w 1867 roku^[1].

W roku 1903 zarząd miasta podjął decyzję o przeznaczeniu terenu pocmentarnego na plac zabaw, ale nie uzyskał na to zgody parafii. Po kilku latach negocjacji zgodzono się na rozwiązanie kompromisowe: parcelę podzielono, na jednej z jej części zbudowany został (w latach 1911–1913) nowy kościół pod wezwaniem św. Pawła^[b], a pozostałą część wykupił magistrat i urządził tam zieleniec. Obecnie na terenie dawnego cmentarza znajduje się m.in. gmach Dolmedu^[2], wybudowany w latach 70. XX wieku^[4].

Podczas robót ziemnych, związanych z budową w 2021 roku torowiska tramwajowego w rejonie ulic Legnickiej, Strzegomskiej i Złotoryjskiej, robotnicy natknęli się na kilka trumien z ludzkimi szczątkami. Wszystko wskazuje na to, że są to pochówki na Friedhof zu St. Barbara, być może z okresu epidemii w 1866 roku^[5][6].

Uwagi

Przypisy

Bibliografia

• Encyklopedia Wrocławia. Jan Harasimowicz (red.). Wyd. I. Wrocław: Wydawnictwo Dolnośląskie, 2000. ISBN 83-7023-749-5.
• MarekM. Burak MarekM., HalinaH. Okólska HalinaH., Cmentarze dawnego Wrocławia, Wrocław: Muzeum Architektury we Wrocławiu: Wydawnictwo Via Nova, 2007, s. 122–123, ISBN 978-83-89262-38-7, ISBN 978-83-60544-21-1, OCLC 832459570 .