Cmentarz św. Maurycego we Wrocławiu

Cmentarz św. Maurycego we Wrocławiu

Fragment cmentarza
Poprzednie nazwy	niem. Mauritiusfriedhof
Państwo	Polska
Województwo	dolnośląskie
Miejscowość	Wrocław
Adres	ul. Działkowa
Typ cmentarza	wyznaniowy
Wyznanie	rzymskokatolicki
Stan cmentarza	czynny
Data otwarcia	29 września 1940
Zarządca	Parafia św. Maurycego we Wrocławiu
Położenie na mapie Wrocławia Cmentarz św. Maurycego
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de Cmentarz św. Maurycego
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego Cmentarz św. Maurycego
51°04′44″N 17°01′48″E/51,078889 17,030000

Cmentarz św. Maurycego – rzymskokatolicka nekropolia będąca pod zarządem parafii św. Maurycego we Wrocławiu. Cmentarz znajduje się na osiedlu Gaj przy ulicy Działkowej w pobliżu niewielkiego wzniesienia nazywanego Skowronią Górą. Od strony wschodniej bezpośrednio graniczy z Cmentarzem Żołnierzy Radzieckich. Niekiedy nazywany przez mieszkańców Wrocławia cmentarzem na Skowroniej Górze.

Historia

W roku 1863 parafia św. Maurycego otworzyła swój nowy cmentarz przy ulicy Kamiennej, pomiędzy dwoma innymi cmentarzami: ewangelickim cmentarzem św. Marii Magdaleny i katolickim św. Doroty. Szybkie wyczerpanie się pól grzebalnych zmusiło proboszcza parafii do szukania nowego miejsca w którym można by było urządzić nowy cmentarz. Początkowo władze miejskie były nieprzychylne katolickiej parafii, zgodę na zagospodarowanie nowego cmentarza wydano ostatecznie w maju 1886. Nowy cmentarz otwarto w roku 1887, znajdował się on pomiędzy ulicą Spiską a równoległą do niej drogą w pobliżu ulicy Borowskiej. Na cmentarzu wybudowano w następnych latach kaplicę i dom nadzorcy. Oba cmentarze zostały w roku 1967 zlikwidowane, w ich miejscu dziś znajdują się parki – Park Andersa w miejscu starszego cmentarza z roku 1863 i Park Skowroni w miejscu nowszego cmentarza z roku 1887.

Dzisiejszy cmentarz św. Maurycego to z kolei trzecia nekropolia tej parafii, została ona utworzona dzięki staraniom proboszcza Paula Peikerta. W związku z wyczerpywaniem się miejsc na nowym cmentarzu podjął on decyzję o jego powiększeniu w kierunku południowym, w roku 1934 zakupił 2,5 ha ziemi od właściciela Antona Laufe, a rok później jeszcze dodatkowe 0,5 ha od właścicielki o nazwisku Pelz. Zgodę na urządzenie nowego cmentarza położonego na południe od ulicy Działkowej wydano 18 listopada 1939 roku. Poświęcenie nowo utworzonej nekropolii, przez biskupa wrocławskiego Adolfa Bertrama miało miejsce w dniu 29 września 1940. Do roku 1945 nowy cmentarz był wykorzystany w niewielkim stopniu. Od stycznia 1945 wschodnia część cmentarza była jednym z miejsc pochówku poległych żołnierzy radzieckich, w latach 1947-1948 urządzono na niej Cmentarz Żołnierzy Radzieckich na Skowroniej Górze, gdzie pochowano pozostałych poległych chowanych w czasie walk w innych częściach miasta. Zachodnia część cmentarz nadal pełniła funkcję cmentarza parafialnego kościoła św. Maurycego, chowano tu również zmarłych zamieszkałych w pobliżu cmentarza. Pod koniec lat 60. XX wieku planowano likwidację cmentarza, wiązało się to z ówczesną tendencja władz do całkowitej likwidacji cmentarzy wyznaniowych i zastąpienia ich komunalnymi. Od roku 1971 pochówki były wstrzymane. Ponowna reaktywacja funkcji cmentarza nastąpiła w roku 1994. W chwili obecnej miejsca grzebalne powoli się wyczerpują.

Znane osoby pochowane na cmentarzu

• Jacek Bednarski (1939-2008) – międzynarodowy mistrz szachowy
• prof. Tadeusz Bross (1930-2015) – kardiochirurg
• prof. Adam Galos (1924-2013) – historyk, profesor Uniwersytetu Wrocławskiego
• prof. Wacław Hendrich (1925-2014) – biochemik
• Franciszek Nieckula (1937-2010) – filolog
• prof. Włodzimierz Obidowicz (1930-2016) – pianista, pedagog
• prof. Lech Tyszkiewicz (1931-2017) - historyk, profesor Uniwersytetu Wrocławskiego

Literatura

• Burak M., Okólska H., 2007, Cmentarze dawnego Wrocławia, Wydawnictwo Muzeum Architektury we Wrocławiu, Wrocław. ISBN 978-83-89262-38-7