Cmentarz Żołnierzy Włoskich we Wrocławiu

Cmentarz Żołnierzy Włoskich we Wrocławiu

nr rej. A/2634/424/Wm
Centralna część cmentarza
Państwo	Polska
Województwo	dolnośląskie
Miejscowość	Wrocław
Typ cmentarza	wojskowy
Stan cmentarza	nieczynny
Powierzchnia cmentarza	0,50 ha[1]
Data otwarcia	2 listopada 1928
Zarządca	Gmina Wrocław
Położenie na mapie Wrocławia Cmentarz Żołnierzy Włoskich we Wrocławiu
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de Cmentarz Żołnierzy Włoskich we Wrocławiu
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego Cmentarz Żołnierzy Włoskich we Wrocławiu
51°05′09,15″N 16°58′30,08″E/51,085875 16,975022

Cmentarz Żołnierzy Włoskich – nekropolia we Wrocławiu, na której pochowani są obywatele włoscy, przede wszystkim żołnierze – jeńcy wzięci do niewoli niemieckiej po przegranej przez Włochy bitwie pod Caporetto dnia 24 października 1917 roku.

Historia

Budowę cmentarza rozpoczęto w roku 1927 w granicach ówczesnego Kommunalfriedhof in Gräbschen Teil III (Cmentarza Grabiszyńskiego III), a jej koszty pokrywał w całości rząd włoski. Pierwsze ciała pogrzebano w połowie tegoż roku, jednak nekropolię poświęcono i oficjalnie otwarto dopiero 2 listopada 1928 r. Złożono tu szczątki 1016^[1] żołnierzy zmarłych w obozach jenieckich we Wrocławiu oraz w 71 innych miejscowościach wschodnich obszarów Niemiec, w tym Dolnego Śląska.

Cmentarz powstał na wydzielonej z Cmentarza Grabiszyńskiego III kwaterze numer 50 podzielonej alejami, na planie krzyża łacińskiego, na cztery pola. W centralnym punkcie stanął zaprojektowany przez Angelo Regrettiego i wykonany w Monachium obelisk wysokości 5 metrów, z napisem w języku włoskim: Pax – L'Italia ai suoi figli caduti nella guerra mondiale MCMXV–MCMXVIII (Pokój – Włochy swoim synom poległym w wojnie światowej 1915–1918). Od grudnia 1943 do sierpnia 1944 pochowano tu także 20 obywateli włoskich, pracowników Linke-Hofmann-Werke, internowanych w Niemczech^[1] po odsunięciu od władzy Mussoliniego, dokonanej przez marszałka Badogliego, a w okresie od 1947 do 1950 stopniowo przenoszono tu tymczasowe groby 27 żołnierzy (i być może cywili) włoskich, poległych w czasie oblężenia Wrocławia w roku 1945 i pochowanych pierwotnie na prowizorycznych kwaterach w całym Wrocławiu.

W 1957 r. dzięki staraniom rządu włoskiego dokonano ekshumacji wszystkich Włochów zmarłych w latach 1943–1944 oraz 10 ciał z czasów oblężenia Wrocławia i pochowano je na cmentarzu Żołnierzy Włoskich w Warszawie. Niektórzy historycy przypuszczają, że wtedy też ekshumowano pozostałe ofiary oblężenia Wrocławia i pochowano je we Włoszech, jednak żadne dokumenty na to nie zachowały się^[2]. W tej samej dekadzie pierwotne nagrobki międzywojenne zostały zastąpione nowymi, które przetrwały do dziś.

Po likwidacji III części cmentarza Grabiszyńskiego w roku 1963^[3][a], kwatera żołnierzy włoskich otoczona jest terenem parku Grabiszyńskiego.

Galeria

Uwagi

Przypisy

Bibliografia

• Marek Burak, Halina Okólska: Cmentarze dawnego Wrocławia. Wrocław: Via Nova, 2007, s. 280–281. ISBN 978-83-89262-38-7. (pol.).
• Grażyna Trzaskowska: Cmentarze wojenne we Wrocławiu w latach 1939-2002. Wrocław: Instytut Pamięci Narodowej, 2008. ISBN 978-83-926417-9-7. (pol.).

Linki zewnętrzne

• Cmentarz żołnierzy włoskichna portalu polska-org.pl