Cmentarz żydowski w Katowicach

Cmentarz żydowski w Katowicach
Obiekt zabytkowy nr rej. A/1414/90 z 29 października 1990[1]
Ilustracja
Kirkut w Katowicach
Państwo

 Polska

Województwo

 śląskie

Miejscowość

Katowice

Adres

ul. Kozielska 16

Typ cmentarza

wyznaniowy

Wyznanie

judaizm

Stan cmentarza

czynny

Powierzchnia cmentarza

1,1 ha

Liczba grobów

około 1400

Data otwarcia

1869

Położenie na mapie Katowic
Mapa konturowa Katowic, u góry znajduje się punkt z opisem „cmentarz żydowski”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa śląskiego
Mapa konturowa województwa śląskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „cmentarz żydowski”
Ziemia50°15′21″N 19°00′29″E/50,255833 19,008056

Cmentarz żydowski w Katowicach − cmentarz znajdujący się przy ul. Kozielskiej 16[2], w dzielnicy Śródmieście.

W 1868 katowicka gmina żydowska kupiła od Josefa Ludnowskiego, za 480 talarów, teren pod nowy cmentarz − były to 3 morgi ziemi[3]. Cmentarz został otwarty w 1869. Jego teren powiększono w 1927. Podczas II wojny światowej Niemcy zdewastowali cmentarz. Przywozili tu zwłoki zamordowanych obrońców Katowic[4]. Po zakończeniu wojny, dokonano kolejnego rozszerzenia terenu cmentarza (w 1945[4]). Cmentarz jest otoczony murowanym ogrodzeniem. Na powierzchni 1,1 ha zachowało się około 1400 nagrobków[5].

Pierwszą osobą pochowaną na tym cmentarzu był czteroletni Carl Munzer. Na cmentarzu pochowani są członkowie takich rodów jak Goldstein, Glaser, Schalscha. W 1890 przebudowano dom pogrzebowy, a obok wzniesiono budynek Bractwa Pogrzebowego z mieszkaniem dla stróża[3].

Na cmentarzu znajduje się pomnik poświęcony ofiarom Holokaustu. Ma formę szerokiego ołtarza. Na stelach, wieńczących mensę, umieszczone są polsko-hebrajskie inskrypcje. Na mensie są tablice, upamiętniające sześć rodzin, które wymordowali Niemcy w czasie II wojny światowej. Na mensie zlokalizowano dwa znicze stojące[6]. Cmentarz został wpisany do rejestru zabytków 29 października 1990 (nr rej.: A/1414/90). Granice ochrony obejmują: teren cmentarza, nagrobki, budynek pogrzebowy, budynek bractwa pogrzebowego, ogrodzenie z bramą kutą[1].

Przypisy

  1. ↑ a b Rejestr zabytków nieruchomych – województwo śląskie, Narodowy Instytut Dziedzictwa, 24 listopada 2022 [dostęp 2011-06-09].
  2. ↑ Atrakcje turystyczne. katowice.eu. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-08-09)]. (pol.) www.katowice.eu [dostęp 2011-06-09]
  3. ↑ a b Waldemar Jama, Aleksandra Niesyto: Cmentarze Katowic. Katowice: Muzeum Historii Katowic, 1997, s. 22. ISBN 83-907154-5-7.
  4. ↑ a b Waldemar Jama, Aleksandra Niesyto: Cmentarze Katowic. Katowice: Muzeum Historii Katowic, 1997, s. 23. ISBN 83-907154-5-7.
  5. ↑ Burchard podaje, że zachowało się 1417 nagrobków
  6. ↑ Waldemar Jama, Aleksandra Niesyto: Cmentarze Katowic. Katowice: Muzeum Historii Katowic, 1997, s. 24. ISBN 83-907154-5-7.

Bibliografia

Linki zewnętrzne

Ważniejsze cmentarze w Katowicach
Katolickie
Komunalne
Inne

Centralny Cmentarz Komunalny w Katowicach

Cmentarze żydowskie w województwie śląskim

Gwiazda Dawida

Media użyte na tej stronie

Katowice location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Mapa lokacyjna miasta Katowice. Punkty graniczne mapy:
  • N: 50.30 N
  • S: 50.125 N
  • W: 18.885 E
  • E: 19.125 E
Silesian Voivodeship location map2.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of en:Silesian Voivodeship with counties (powiats) and municipalities (gminas). Geographic limits of the map:
  • N: 51.1617 N
  • S: 49.2956 N
  • W: 17.8872 E
  • E: 20.0559 E
Distinctive emblem for cultural property.svg
Blue Shield - the Distinctive emblem for the Protection of Cultural Property. The distinctive emblem is a protective symbol used during armed conflicts. Its use is restricted under international law.
Legenda miejsce kultu.svg
Symbol miejsca kultu do legendy mapy
Star of David.svg
Gwiazda Dawida, symbol żydowskiego narodu i wiary.
Katowice - Kirkut żydowski.JPG
Autor: Lestat (Jan Mehlich), Licencja: CC-BY-SA-3.0
Kirkut (cmentarz żydowski) na ulicy Kozielskiej w Katowicach.
Centralny Cmentarz Komunalny w Katowicach.jpg
Autor: Ewkaa, Licencja: CC BY-SA 4.0
Centralny Cmentarz Komunalny w Katowicach ul. Murckowska.