Cmentarz żydowski w Prudniku

Cmentarz żydowski w Prudniku
	nr rej. A-21/77 z 31 marca 1977
	; Dom przedpogrzebowy cmentarza (obecnie Zbór Kościoła Zielonoświątkowego)
Państwo	Polska
Województwo	opolskie
Miejscowość	Prudnik
Adres	ul. Kolejowa
Wyznanie	judaizm
Stan cmentarza	nieczynny
Powierzchnia cmentarza	0,2 ha
Liczba grobów	ok. 140
Data otwarcia	1860
Data ostatniego pochówku	1945
	Położenie na mapie Prudnika Cmentarz żydowski w Prudniku
	Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de Cmentarz żydowski w Prudniku
	Położenie na mapie województwa opolskiego Cmentarz żydowski w Prudniku
	Położenie na mapie powiatu prudnickiego Cmentarz żydowski w Prudniku
	Położenie na mapie gminy Prudnik Cmentarz żydowski w Prudniku
	50°19′42,0″N 17°34′29,7″E/50,328333 17,574917

Cmentarz żydowski w Prudniku – kirkut w Prudniku, znajdujący się przy ulicy Kolejowej 40. Zajmuje powierzchnię 0,2 ha, na której zachowało się około 140 nagrobków. Uwagę przykuwa mauzoleum rodziny Fränkel oraz pomnik ofiar Auschwitz-Birkenau. Na cmentarzu zachował się też oryginalny dom przedpogrzebowy wzorowany na architekturze synagogalnej, a służący obecnie jako zbór zielonoświątkowy.

Historia

Pierwszy cmentarz żydowski w Prudniku powstał w 1541 na tak zwanej „Górze Piaskowej” znajdującej się przy obecnej ul. Wiejskiej, obok ul. Podgórnej. Kirkut służył miejscowym Żydom aż do wygnania ich z miasta przez cesarza Rudolfa II Habsburga w 1570^[2]. Do tej pory na terenie byłego cmentarza nie zachował się żaden nagrobek^[3].

Żydzi wrócili do Prudnika w 1812^[4]. Nowy cmentarz został założony w 1860^[5] przy ul. Kolejowej 40^[6]. W 1939 cmentarz wszedł w skład Zrzeszenia Żydów w Niemczech. Pomimo ostrzeliwania miasta (głównie ul. Kolejowej) przez żołnierzy Armii Czerwonej podczas bitwy o Prudnik w 1945, kirkut nie został zniszczony. Po przejęciu miasta przez administrację polską po II wojnie światowej na cmentarzu doszło do licznych aktów wandalizmu i kradzieży niektórych macew^[7].

Pochowani na cmentarzu

W 2007 dzięki staraniom Łukasza Wylęgały udało się sporządzić niekompletny spis osób pochowanych na cmentarzu^[7]:

Cäcilie Adler (z domu Doctor)
Farani Adler (z domu Proskauer)
Julius Adler
Moritz Aulterlitz
Selma Aulterlitz (z domu Goerke)
(?) Bafz
(?) Capauner
Olga Capauner (z domu Mokrauer)
Joseph Ch?
Adele Chotzen
Herbert Cohn
Natalie Chotzen
Rosalie Chotzen (z domu Orgler)
Wilhelm Chotzen
Benjamin Cohn
Louis Cohn
Frlier Czwiklitzer
Henrite Danziger
Samuel Danziger
Cäcilie Deutsch (z domu Fränkel)
Dorothen Deutsch (z domu Marer)
Fabian Danziger
Friedericke Deutsch (z domu Linger)
Pauline Danziger
Rosa Da(?) (z domu Reich)
Marcus Deutsch
Alfred Doctor
Flora Doctor (z domu Dittel)
Rosalie Doctor (z domu Rosenzweig)
Albert Fränkel
Anna Fränkel (z domu Kauffmann)
Auguste Fränkel (z domu Guttmann)
Emanuel Fränkel
Emilie Fränkel (z domu Alexander)
Emma Fränkel (z domu Deutsch)
Esther Fränkel (z domu Polke)
Johanna Fränkel (z domu Hasse)
Joseph Fränkel
Kurt Fränkel
Samuel Fränkel
Simon Fränkel
Emil Friedl
Friedericke Friedlander (z domu Courant)
Georg Gauber
Isidor Goldschmidt
Marta Goldschmidt (z domu Lewy)
Julius Goldstein
Marie Goldstein
Rosalie Goldstein (z domu Breslauer)
Pauline Graetzer (z domu Polke)
Sigmund Jarm
Oskar Kassel
Sigmund Kassel
Frieda(?) Ke(?)
Georg Krause
Minna Krause (z domu Landau)
Rosa Krause (z domu Czwiklitzer)
Rosalie Lippman
Louis Loewenstein
Alfred Löwe
Mayer Löwe
Rosalie Löwe (z domu Fränkel)
Dora Marcus (z domu Ucko)
Wilhelm Marcus
Helene Marrus (z domu Morawsky)
Lina Miillerz (z domu Kaliski)
Charlotte Mokrauer (z domu Fiedler)
Isaac Mokrauer
Oskar Mokrauer
Clara Müller (z domu Lewy)
Salomon Müller
Alfred Neumann
Lise Neumann (z domu Fränkel)
Anna Oppenheim (z domu Doctor)
Auguste Pinkus (z domu Fränkel)
Hedwig Pinkus (z domu Oberländer)
Joseph Pinkus
Max Pinkus
Ludwig Preifs
Anna Schneider (z domu Chotzen)
Abraham (?) Sarhs
Moritz Schlelinger
Rosalie Schlelinger (z domu Chotzen)
Gottlieb Schneider
(?)onniz Schneider
(?) Schneider
Salomon Schott
Mathilde (?) (z domu Welsch)
Rosalie (?)

Galeria

Grobowiec Samuela Fränkla i jego żony Esther z domu Polke (20 lipca 2018)
Grobowiec Maxa Pinkusa i jego żony Hedwig (Jadwigi) z domu Oberländer (20 lipca 2018)
Grób Oskara Kassela (20 lipca 2018)
Grób Wilhelma Chotzena i jego żony Rosalie z domu Orgler (17 marca 2019)
Groby Juliusa Adlera i jego żony Cäcilie z domu Doctor (17 marca 2019)
Mogiła zbiorowa ofiar II wojny światowej (26 września 2012)
Stan cmentarza w dniu 17 marca 2019
Stan cmentarza w dniu 17 marca 2019
Stan cmentarza w dniu 17 marca 2019
Stan cmentarza w dniu 17 marca 2019
Stan cmentarza w dniu 17 marca 2019

Zobacz też

Cmentarz Komunalny w Prudniku

Przypisy

↑ Wykaz zabytków nieruchomych wpisanych do rejestru zabytków – stan na 30 września 2014 r. (województwo opolskie). Warszawa: Narodowy Instytut Dziedzictwa, 2014, s. 109.
↑ AndrzejA. Kirmiel AndrzejA., MaciejM. Borkowski MaciejM., TamaraT. Włodarczyk TamaraT., Śladami Żydów: Dolny Śląsk, Opolszczyzna, Ziemia Lubuska, Warszawa: Muzeum Historii Żydów Polskich Polin, 2008, s. 139, ISBN 83-928380-0-9 .
↑ Stary cmentarz żydowski w Prudniku (ul. Wiejska), sztetl.org.pl [dostęp 2019-04-23] .
↑ Cmentarz żydowski w Prudniku – Zakres „Zabytki kościelne” – Slezsko bez hranic, www.silesiatourism.com [dostęp 2019-04-23] .
↑ Burchard podaje datę powstania cmentarza jako XIX w.
↑ PRUDNIK: Opolie [Neustadt, Polnisch Neustadt], www.iajgsjewishcemeteryproject.org [dostęp 2019-04-23] [zarchiwizowane z adresu 2019-03-21] .
↑ ^a ^b Nowy cmentarz żydowski w Prudniku (ul. Kolejowa 40), sztetl.org.pl [dostęp 2019-04-23] .

Bibliografia

Przemysław Burchard: Pamiątki i zabytki kultury żydowskiej w Polsce. Warszawa: 1990, s. 197.

Linki zewnętrzne

Stary cmentarz żydowski w Prudniku na portalu Wirtualny Sztetl
Nowy cmentarz żydowski w Prudniku na portalu Wirtualny Sztetl
Więcej na temat nekropolii
Wszystkie prudnickie inskrypcje na portalu Wirtualny Cmentarz

[1] Wykaz zabytków nieruchomych wpisanych do rejestru zabytków – stan na 30 września 2014 r. (województwo opolskie). Warszawa: Narodowy Instytut Dziedzictwa, 2014, s. 109.

[2] AndrzejA. Kirmiel AndrzejA., MaciejM. Borkowski MaciejM., TamaraT. Włodarczyk TamaraT., Śladami Żydów: Dolny Śląsk, Opolszczyzna, Ziemia Lubuska, Warszawa: Muzeum Historii Żydów Polskich Polin, 2008, s. 139, ISBN 83-928380-0-9 .

[3] Stary cmentarz żydowski w Prudniku (ul. Wiejska), sztetl.org.pl [dostęp 2019-04-23] .

[:0-4] Cmentarz żydowski w Prudniku – Zakres „Zabytki kościelne” – Slezsko bez hranic, www.silesiatourism.com [dostęp 2019-04-23] .

[5] Burchard podaje datę powstania cmentarza jako XIX w.

[6] PRUDNIK: Opolie [Neustadt, Polnisch Neustadt], www.iajgsjewishcemeteryproject.org [dostęp 2019-04-23] [zarchiwizowane z adresu 2019-03-21] .

[:1-7] Nowy cmentarz żydowski w Prudniku (ul. Kolejowa 40), sztetl.org.pl [dostęp 2019-04-23] .

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

Navigation

Nawigacja

Portale tematyczne