Cmentarz Komunalny w Lwówku Śląskim

Cmentarz komunalny w Lwówku Śląskim

nr rej. 908/J z 15.12.1987 r.
Kaplica Cmentarna na cmentarzu komunalnym w Lwówku Śląskim
Poprzednie nazwy	Friedhof Löwenberg (do 1945 r.)
Państwo	Polska
Województwo	dolnośląskie
Miejscowość	Lwówek Śląski
Adres	al. Wojska Polskiego 19
Typ cmentarza	komunalny
Stan cmentarza	czynny
Powierzchnia cmentarza	4,96 ha (działka nr 447)[1]
Liczba kwater cmentarnych	ponad XXX
Data otwarcia	XVIII w.[1]
Zarządca	Sanikom Sp. z o.o. – Oddział w Lwówku Śląskim
Położenie na mapie Lwówka Śląskiego Cmentarz komunalny w Lwówku Śląskim
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de Cmentarz komunalny w Lwówku Śląskim
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego Cmentarz komunalny w Lwówku Śląskim
Położenie na mapie powiatu lwóweckiego Cmentarz komunalny w Lwówku Śląskim
Położenie na mapie gminy Lwówek Śląski Cmentarz komunalny w Lwówku Śląskim
51°06′28,6″N 15°35′13,8″E/51,107944 15,587167
Strona internetowa

Cmentarz komunalny w Lwówku Śląskim (do 1945 r. niem. Friedhof Löwenberg^[2] – Cmentarz Lwówecki) – największy cmentarz w Lwówku Śląskim, jeden z większych w powiecie lwóweckim^[3]. Został założony we wczesnych etapach funkcjonowania miasta. Cmentarz komunalny założono w końcówce XVIII wieku na tarasach z alejami lipowymi i figuruje w rejestrze zabytków^[1]. Jego powierzchnia wynosi 5,31 ha i planowana jest jego dalsza rozbudowa^[4].

Historia

Potrzeba wybudowania nowego cmentarza powstała we wczesnych latach funkcjonowania miasta z powodu przepełnienia cmentarzy przykościelnych w obrębie murów miejskich. Za dogodną lokalizację nowego cmentarza uznano podnóże Góry Szpitalnej w Lwówku Śląskim.

W I połowie XVI w. wzniesiono na nim kościół cmentarny św. Mikołaja, który został zniszczony przez żołnierzy szwedzkich w czasie wojny 30-letniej. W XIX w. zbudowano obecną neogotycką kaplicę cmentarną^[5].

Po wielu mogiłach zaginął ślad. Nie zachowały się groby wybitnych postaci pochodzących z Lwówka Śląskiego, np. Moritza Hanemanna (1808–1875) – pierwszego muzyka kapeli królewskiej oraz Hansa Pfuhla (1846–1914) – wybitnego artysty rzeźbiarza, autora wielu monumentalnych kompozycji rzeźbiarskich, m.in. w Berlinie, Atenach, Poznaniu.

Cmentarz komunalny wraz z niewielką jeszcze kaplicą cmentarną (nr 8 na pierwszym planie) na panoramie miasta z XVI wieku

Bogato zdobione nagrobki

Architektura

Dużą część terenu nekropolii przeznaczono na zieleńce, pomniki, żywopłoty, szerokie aleje obsadzane szpalerami dekoracyjnych drzew. W starszej (dolnej) części cmentarza

główne aleje wyłożono kostką brukową i kamiennymi płytami chodnikowymi. Nie zapomniano także o ułatwiających komunikację schodkach.

Bramy

Brama Główna

Mauzoleum rodziny Hohbergów

Główne i zarazem najbardziej reprezentacyjne wejście na cmentarz to wejście od strony północnej. Główne wejście na cmentarz prowadzi od ul. Wojska Polskiego przez kamienny mostek nad rzeką Płóczką – lewym dopływem Bobru. Na bramie cmentarza i ścianach kaplicy cmentarnej znajdują się epitafia z XVII i XVIII w. Część z nich przeniesiono z kościoła św. Franciszka w Lwówku Śląskim. Wiele starych grobowców zachowało się na starym południowym i zachodnim murze cmentarza. Są tu epitafia z XVII i XVIII w., a także groby poległych w czasie I wojny światowej oraz zmarłych w latach 30. XX w.^[6]

Bramy Boczne

Oprócz bramy głównej na cmentarz można się dostać bramami bocznymi. Od strony wschodniej znajduje się brama prowadząca od ul. Warsztatowej, a od strony zachodniej znajdują się dwie bramy wzdłuż ulicy Henryka Brodatego.

Kaplica cmentarna

Kaplica cmentarna znajduje się przy północnym wejściu na cmentarz komunalny.

Mauzoleum Hohbergów

Epitafium przy kaplicy cmentarnej

Najbardziej okazałym grobowcem jest mogiła rodu Hohbergów, która znajduje się w centralnej części cmentarza. Wykonana jest w formie okrągłej otwartej kaplicy wspartej na doryckich kolumnach z napisem po niemiecku przed wejściem Familie Hohberg („Rodzina Hohbergów”). Pochowani są w niej byli właściciele lwóweckiego browaru, m.in. Julius Hohberg (1839–1907), który nabył browar miejski w 1861 r., a w latach 1882–1892 zbudował nowy duży zakład, a także Edward Hohberg (1872–1935) i Paweł Hohberg (1873–1940)^[6].

Krematorium

Przy ul. Warsztatowej tuż obok cmentarza znajduje się krematorium w stanie surowym.

Punkt widokowy

Z południa, tuż za cmentarzem przed II wojną światową znajdował się punkt widokowy na całe miasto. Obecnie obiekt ten popadł w ruinę, a jego pozostałości zostały przekształcone na zamknięty zbiornik retencyjny^[7]. Współcześnie obiekt ten nie służy jako punkt widokowy również ze względu na niską widoczność z powodu rosnących na cmentarzu drzew, które zasłaniają miasto. Za zbiornikiem retencyjnym znajduje się pomniejszony żelazny krzyż^[8]. W czasach przedwojennych oprócz wyższego krzyża na szczycie wzgórza mieściła się kaplica. Dziś pozostały po niej jedynie fundamenty.

Droga Krzyżowa

Przed II wojną światową wzdłuż ogrodzenia cmentarza (strona wschodnia, zachodnia i południowa) znajdowała się droga krzyżowa zwana kalwarią lwówecką z przydrożnymi rzeźbami – stacjami – odtwarzającymi drogę Jezusa Chrystusa na śmierć i złożenia go do grobu. Obecnie nie istnieje.

Pomniki

Pomniki na cmentarzu komunalnym w Lwówku Śląskim
Lp.	Zdjęcie	Nazwa	Informacje	Data odsłonięcia
1.		Pomnik nagrobny Jacobine Ouden-Liepner[9]	Duży pomnik w górnej części cmentarza, obecnie traktowany jako pomnik wszystkich zmarłych	1788 r.
2.		Pomnik w hołdzie osadnikom wojskowym, kombatantom II wojny światowej	W niewielkiej odległości od kaplicy cmentarnej znajduje się pomnik osadników wojskowych z dwoma mieczami i napisem „W hołdzie osadnikom wojskowym, kombatantom II wojny światowej w roku 40-lecia PRL 19 maja 1984 – Społeczeństwo miasta i gminy Lwówka Śl.”	19.05.1984 r.
3.		Pomnik pamięci ofiar z Korościatyna[10]	Upamiętnia zbrodnię w Korościatynie	29.02.2004 r.

Godziny otwarcia

Cmentarz jest otwarty i przebywanie na nim jest dozwolone^[11]:

1. w okresie od 1 kwietnia do 30 września w godzinach od 7:00 do 21:00,
2. w okresie od 1 października do 31 marca w godzinach od 7:00 do 19:00 (z wyłączeniem 1 i 2 listopada),
3. w okresie od 1 do 2 listopada w godzinach od 6:00 do 23:00.

Hydrografia

W północnej części nekropolii płynie potok Płóczka – lewy dopływ Bobru.

Zobacz też

• Cmentarz żydowski w Lwówku Śląskim

Przypisy