Cmentarz Mariacki

Cmentarz Mariacki

Znicze zapalone 2 listopada zgodnie z tradycją na cześć zmarłych tu niegdyś pochowanych
Państwo	Polska
Województwo	małopolskie
Miejscowość	Kraków
Typ cmentarza	parafialny
Wyznanie	Rzymskokatolickie
Stan cmentarza	zlikwidowany
Data otwarcia	1222
Data likwidacji	1796
Położenie na mapie Starego Miasta w Krakowie Cmentarz Mariacki
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de Cmentarz Mariacki
Położenie na mapie województwa małopolskiego Cmentarz Mariacki
Położenie na mapie Krakowa Cmentarz Mariacki
50°03′41,0″N 19°56′21,5″E/50,061389 19,939306

Cmentarz Mariacki – dawny cmentarz przykościelny przy kościele Mariackim na Starym Mieście w Krakowie. Został założony w 1222 r. w tym samym czasie co kościół, a zlikwidowany w 1796 r.^[1] ze względu na biskupi zakaz grzebania zmarłych w obrębie murów z 1795 r. oraz w wyniku wprowadzenia w 1797 r. przez Austriaków nowych przepisów sanitarnych zakazujących pochówków w granicach miasta.

W 1338 r. z fundacji Mikołaja Wierzynka powstała kaplica cmentarna św. Barbary, powiększona i sklepiona w latach 1394–1399 (obecnie kościół św. Barbary). W końcu XV wieku wzniesiono przy niej kaplicę Ogrojcową z plastycznym wyobrażeniem Chrystusa w Ogrojcu, ufundowaną przez ród Szwarców. Kościół i kaplica obrastały sukcesywnie w przybudówki gotyckie, renesansowe i manierystyczne. Przybywało epitafiów. Jedno z nich zdobiła płaskorzeźba Wita Stwosza Chrystus w Ogrojcu.

Cmentarz Mariacki obwiedziony był murem, który ciągnął się od kamienicy Czynciela („Na Bartschowym”) i dalej wzdłuż północnej ściany kościoła Mariackiego w stronę ul. Mikołajskiej aż do Wikarówki. Na terenie cmentarza odbywali karę kuny drobni przestępcy, jawnogrzesznice, opilcy i bluźniercy. Kuna była umieszczona przy wychodzących na cmentarz drzwiach kościoła Mariackiego (zachowana). W kościelnej kruchcie znajdowała się również niewielka cela więzienna, której zakratowane okienko wychodziło na cmentarz. Miało to wywołać skruchę u przebywających w niej więźniów skazanych za niewielkie wykroczenia. Na terenie cmentarza wznosiła się też latarnia umarłych, czyli kolumna, na szczycie której w nocy płonęło światło^[2].

Aktualnie na miejscu cmentarza znajduje się plac Mariacki z fontanną, która stanowi kopię jednej z postaci z Ołtarza Mariackiego. Posąg Matki Boskiej Łaskawej, zdobiący bramę cmentarza, przeniesiono na ul. Kapucyńską, gdzie go osadzono na kolumnie. Obecnie posąg znajduje się na Plantach w ogrodzie Uniwersytet przy ulicy Karola Olszewskiego.

Galeria

• 

  Tablica upamiętniająca Cmentarz

• 

  Kościół św. Barbary, dawna kaplica cmentarna

• 

  Figura Madonny zdobiąca niegdyś bramę cmentarną (dzisiaj u wylotu ul. Jagiellońskiej)

Zobacz też

• Cmentarzysko przedlokacyjne na Rynku Głównym w Krakowie

Przypisy