Cmentarz Salwatorski

Cmentarz Salwatorski

Widok z zachodu. Po lewej kaplica św. Józefa (stara), po prawej kaplica Wszystkich Świętych.
Państwo	Polska
Miejscowość	Kraków
Adres	al. Waszyngtona
Typ cmentarza	parafialny
Stan cmentarza	czynny
Powierzchnia cmentarza	ok. 5 ha
Data otwarcia	1865
Zarządca	Parafia Najświętszego Salwatora
Położenie na mapie Krakowa Cmentarz Salwatorski
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de Cmentarz Salwatorski
Położenie na mapie województwa małopolskiego Cmentarz Salwatorski
50°03′08″N 19°54′15″E/50,052222 19,904167
Strona internetowa

Cmentarz Salwatorski

Zabytkowa kaplica św. Józefa
(1889, arch. Sebastian Jaworzyński)

Kaplica Wszystkich Świętych (1999, projektował Witold Cęckiewicz)

Grób Karola Bunscha

Grób Juliusza Osterwy

Grób Stanisława Lema

Tablica pamiątkowa Jerzego Harsymowicza

Zachodnia część cmentarza. Widok na południowy zachód, widoczny maszt radiowy przy ul. Malczewskiego, za nim na prawo widoczny masyw Babiej Góry.

Grób napoleońskiego żołnierza

Grób oo. franciszkanów i krzyż poświęcony ofiarom komunizmu

Grób gen. Bronisława Kwiatkowskiego

Grób Andrzeja Wajdy.

Cmentarz Salwatorski (zwany też Zwierzynieckim^[1][2]) – cmentarz położony w Krakowie na Zwierzyńcu, na zachód od Salwatora w dzielnicy VII, przy Alei Waszyngtona.

Historia

Cmentarz został poświęcony w 1865 r., początkowo miał charakter niewielkiego cmentarza parafialnego, służącego mieszkańcom przedmieścia Zwierzyniec, Półwsia i okolicznych wsi: Przegorzał, Chełmu, Bielan i Olszanicy.

W 1883 został ogrodzony, a w 1888 staraniem ksieni Norbertanek Eufemii Żarskiej wzniesiono na nim kaplicę cmentarną pw. św Józefa. Kaplicę w stylu neogotyckim wraz z katakumbami dla zakonnic zaprojektował Sebastian Jaworzyński. W 1889 poświęcenia jej dokonał kardynał Albin Dunajewski. Cmentarz był dwukrotnie poszerzany w 1902 i 1999. Jest on cmentarzem parafialnym pod zarządem parafii Najświętszego Salwatora. Pochowani na nim zostali w zbiorowej mogile zamordowani przez Niemców mieszkańcy Woli Justowskiej, której pacyfikacji dokonano 28 lipca 1943. W 1979 z Paryża sprowadzono prochy najmłodszego syna Adama Mickiewicza Rafała Józefa zmarłego w 1938. W 1995 cmentarz poddano pracom remontowym^[3]. W 2001 przy bramie głównej umieszczono ufundowaną przez miasto Kraków tablicę pamiątkową ku czci Jerzego Harasymowicza z fragmentem wiersza poety:

Tak gotowymi być trzeba

Do każdej ludzkiej podróży

Tak zdecydują w niebie

Lub serce nie chce już służyć

Ze względu na swoje położenie u stóp Góry św. Bronisławy, przy drodze z Salwatora na Kopiec Kościuszki, cmentarz jest miejscem chętnie odwiedzanym przez krakowian i turystów. Roztacza się z niego piękna panorama na miasto, a przy dobrej pogodzie również na pasmo Beskidów i wierzchołki tatrzańskich szczytów.

Pochowani

Na cmentarzu Salwatorskim spoczywa ponad 25 tys. osób. Wybór 100 z nich zostało opisanych w przewodniku Cmentarze na Salwatorze (Kraków 2020, ISBN 978-83-7720531-0):

Ponadto pochowani są tam m.in.:

Przypisy

Bibliografia

• Karolina Grodziska „Spacerownik – historyczne cmentarze Krakowa” wydawnictwo Gazety Wyborczej 27-28 X 2007
• Janusz Lenczowski, Cmentarze na Salwatorze, Kraków 2020, ISBN 978-83-7720531-0

Linki zewnętrzne

• Zbiór nekrologów z Cmentarza Salwatorskiego w bibliotece Polona