Cmentarz Srebrzysko

Cmentarz Centralny Srebrzysko
Ilustracja
Brama główna
Poprzednie nazwy

Zentralfriedhof

Państwo

 Polska

Miejscowość

Gdańsk

Adres

Wrzeszcz Górny, ul. Srebrniki 2

Typ cmentarza

komunalny

Stan cmentarza

czynny

Powierzchnia cmentarza

28,03 ha[1]

Data otwarcia

1924

Zarządca

ZDiZ w Gdańsku

Mapa cmentarza
Mapa cmentarza
Położenie na mapie Gdańska
Mapa konturowa Gdańska, po lewej znajduje się punkt z opisem „Cmentarz Centralny Srebrzysko”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa pomorskiego
Mapa konturowa województwa pomorskiego, blisko centrum na prawo u góry znajduje się punkt z opisem „Cmentarz Centralny Srebrzysko”
Ziemia54°22′25,69″N 18°34′52,11″E/54,373803 18,581142
Strona internetowa

Cmentarz Centralny Srebrzyskocmentarz komunalny w Gdańsku, położony w dzielnicy Wrzeszcz Górny, na Srebrzysku, przy ul. Srebrniki 2[2]. Drugi pod względem powierzchni największy cmentarz miasta, po Cmentarzu Łostowickim.

Cmentarz jest położony na malowniczo ukształtowanym obszarze leśnym sąsiadującym z Jaśkowym Lasem, Gajem Gutenberga (będącymi dawniej częścią kompleksu leśnego Lasów Oliwskich), Strzyską Górą, terenem wojskowym i szpitalem psychiatrycznym na Srebrzysku. Specyfiką cmentarza jest jego górzysto-leśne położenie i częściowo tarasowy układ nagrobków.

Wpisany do gminnej ewidencji zabytków[3].

Historia

Został otwarty jako cmentarz miejski w 1924, na powierzchni kilkunastu hektarów. W okresie Wolnego Miasta Gdańska nosił niemiecką nazwę Zentralfriedhof. Przez pierwsze lata urządzona była tylko jego dolna część, przyległa do wejścia i głównej alei. Po wybuchu II wojny światowej i włączeniu Gdańska do III Rzeszy, cmentarz został zaplanowany dla żołnierzy Wehrmachtu poległych na różnych frontach oraz zasłużonych osób cywilnych. Pierwszych pochówków wojennych żołnierzy niemieckich, poległych podczas oblężenia Westerplatte, dokonano we wrześniu 1939[4].

Aleja Zasłużonych

W 1940 zostało urządzone dojście i dojazd do cmentarza, ozdobione wzdłuż chodników wysokimi szpalerami grabów oraz zostało zbudowane centralnie położone rondo. W tym samym roku zostały zbudowane dwa parterowe, bliźniacze budynki z klinkierowej cegły, do obsługi cmentarza. W budynku po prawej zostały umieszczone sala przedpogrzebowa i kostnica. Do dalszej rozbudowy cmentarza wykorzystywano od drugiej połowy 1940 jeńców wojennych, głównie francuskich[4].

Do pochówków zmarłych, których dokonania życiowe znalazły uznanie ówczesnych władz, została utworzona „Aleja Zasłużonych” jako wyodrębniona kwatera[4].

W okresie PRL przy głównej alei cmentarnej przy krzyżu poświęconym ofiarom grudnia roku 1970 w okresie Wszystkich Świętych dochodziło do patriotycznych manifestacji religijnych.

Od 1945 do końca 2008 na cmentarzu pochowano łącznie około 60 000 osób. Do końca lat 70. cmentarz był główną nekropolią Gdańska (obecnie jest nią Cmentarz Łostowicki)[4].

W październiku 2018 na cmentarzu, na końcu alei prowadzącej od głównej bramy, odsłonięto pomnik poświęcony gdańskim alpinistom[5].

Pochowani na Cmentarzu Srebrzysko

Zobacz też

Przypisy

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Pomeranian Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Pomeranian Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 54.92 N
  • S: 53.40 N
  • W: 16.65 E
  • E: 19.75 E
Legenda miejsce kultu.svg
Symbol miejsca kultu do legendy mapy
Gdańsk location map.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa gminy Gdańsk, Polska
Gdansk-Srebrzysko-GrobDariuszaKobzdeja.JPG
Autor: Stako, Licencja: CC BY-SA 3.0
Grób Dariusza Kobzdeja na cmentarzu Srebrzysko w Gdańsku.
Trojanowska.JPG
Autor: Stako, Licencja: CC BY-SA 3.0
Grave of Izabella Trojanowska on Srebrzysko Cemetery in Gdansk, Poland.
Gdansk-Srebrzysko-grobAlinyPienkowskiej.JPG
Autor: Stako, Licencja: CC BY-SA 4.0
Grób Aliny Pienkowskiej na cmentarzu Srebrzysko w Gdańsku.
Srebrzysko cemetery in Gdansk map.JPG
Gdańsk Wrzeszcz. Cmentarz Srebrzysko.
Srebrzysko cemetery in Gdansk main entrance.JPG
Główne, przedwojenne wejście na Cmentarz Srebrzysko w Gdańsku.
Kieturakis-GdanskSrebrzysko.JPG
Autor: Stako, Licencja: CC BY 3.0
Autor nagrobka Wiktor Tołkin.
Cmentarz Srebrzysko w Gdańsku – Aleja Zasłużonych.JPG
Autor: Artur Andrzej, Licencja: CC BY-SA 3.0
Cmentarz Srebrzysko w Gdańsku, Aleja Zasłużonych.