Cmentarz Wojenny Wspólnoty Brytyjskiej w Poznaniu

Cmentarz Wojenny Wspólnoty Brytyjskiej w Poznaniu

nr rej. 559/Wlkp/A z 16 kwietnia 1966[1]
Krzyż Ofiarności
Państwo	Polska
Miejscowość	Poznań
Adres	al. Armii Poznań[2]
Typ cmentarza	wojenny
Stan cmentarza	nieczynny
Powierzchnia cmentarza	0,23 ha[2]
Liczba pochówków	476
Liczba grobów	441
Liczba kwater cmentarnych	9
Data otwarcia	1925
Data ostatniego pochówku	1990
Zarządca	Wielkopolski Urząd Wojewódzki w Poznaniu Commonwealth War Graves Commission
Położenie na mapie Poznania Cmentarz Wojenny Wspólnoty Brytyjskiej
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de Cmentarz Wojenny Wspólnoty Brytyjskiej
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego Cmentarz Wojenny Wspólnoty Brytyjskiej
52°25′04,45″N 16°55′58,32″E/52,417903 16,932867

Cmentarz Wojenny Wspólnoty Brytyjskiej – cmentarz w Poznaniu, położony na południowych stokach Fortu Winiary (Park Cytadela). Cmentarz ma status cmentarza wojennego, zgodnie z obowiązującą wciąż ustawą o grobach i cmentarzach wojennych z 28 marca 1933 r.

Historia

Cmentarz został założony w 1925 roku, na fragmencie cmentarza garnizonowego (tzw. starogarnizonowego). Po zakończeniu I wojny światowej groby brytyjskich żołnierzy odnaleziono w 28 miejscach Polski dlatego Brytyjczycy postanowili przenieść je na utworzony w tym celu cmentarz w Poznaniu. Był to jedyny obiekt utworzony przez Komisje Grobów Wojennych Imperium Brytyjskiego (dziś: Komisja Grobów Wojennych Wspólnoty Narodów) na terenie Polski przed 1939 rokiem.

15 września 1987 cmentarz odwiedził Bernard Weatherill przewodniczący brytyjskiej Izby Gmin^[3].

Wygląd

Centralne miejsce zajmuje Krzyż Ofiarności. Wyższą część zajmują w większości groby z I wojny światowej. Niższą z kolei zajmują wyłącznie groby z II wojny światowej. Cały teren jest obsiany trawą, przed wapiennymi stelami posadzone są kwiaty i rośliny ozdobne, wszystko zgodnie ze standardami Commonwealth War Graves Commission.

Żołnierze pochowani na cmentarzu

Na cmentarzu wojennym pochowano lub upamiętniono symbolicznie 476 żołnierzy. Wśród nich prochy 48 uczestników Wielkiej Ucieczki z Stalag Luft III^[4], spośród 50 zamordowanych przez Niemców po ich ujęciu. Na terenie obiektu znajduje się także tzw. "Poznan Memorial", upamiętniający 5 żołnierzy Royal Naval Air Service z "Russian Armoured Cars", którzy polegli na froncie wschodnim pod Brzeżanami (obecnie – Ukraina) w 1917 r., walcząc po stronie sojuszniczego rosyjskiego Rządu Tymczasowego. Jest to niewielki pomnik, usytuowany przy północnym skraju cmentarza. W ewidencji CWGC jest wyodrębniony jako osobny obiekt.

Żołnierze z Polski

Na tym cmentarzu jest pochowanych 16 polskich żołnierzy walczących w armii brytyjskiej podczas II wojny światowej, w tym 13 polskich lotników^[5].

żołnierze z Kanady

żołnierze z Republiki Południowej Afryki

żołnierze z Wielkiej Brytanii

żołnierze z Nowej Zelandii

żołnierze z Nowej Fundlandii

Bibliografia

• Wiesław Olszewski: Cmentarze na stokach poznańskiej Cytadeli. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM, 2008. ISBN 978-83-232185-7-9.

• Jarosław Bączyk, Arkadiusz Bilski: Na stoku Cytadeli Poznańskiej. Poznań: Wielkopolskie Muzeum Walk Niepodległościowych, 2005. ISBN 83-909940-8-9.
• POZNAN OLD GARRISON CEMETERY: Cemetery details (ang.). Commonwealth War Graves Commission. [dostęp 2014-11-30].
• POZNAN MEMORIAL: Cemetery details (ang.). Commonwealth War Graves Commission. [dostęp 2014-11-30].

Linki zewnętrzne

• Wielkopolski Urząd Wojewódzki | Cmentarze i groby wojenne w Wielkopolsce | Cmentarz Wojenny Wspólnoty Brytyjskiej. cgw.poznan.uw.gov.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-12-05)].

Przypisy

Uwagi