Cmentarz ewangelicki (tzw. nowy) w Toruniu
| ||
.jpg) Widok ogólny | ||
| Państwo |  Polska | |
| Województwo |  kujawsko-pomorskie | |
| Miejscowość | Toruń | |
| Adres | ul. Poznańska 313 | |
| Typ cmentarza | wyznaniowy | |
| Wyznanie | ewangelicko-unijne | |
| Stan cmentarza | nieczynny | |
| Powierzchnia cmentarza | 0,55 ha | |
| Data otwarcia | pod koniec XIX w. | |
Położenie na mapie Torunia  | ||
Położenie na mapie Polski  (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de | ||
Położenie na mapie województwa kujawsko-pomorskiego  (c) SANtosito, CC BY-SA 4.0 | ||
 52°58′42″N 18°34′19″E/52,978333 18,571944 | ||
Cmentarz ewangelicki (tzw. nowy) w Toruniu – nieczynny cmentarz wyznania ewangelicko-unijnego w Toruniu, obecnie należący do Skarbu Państwa[1]. Jest to największy nieczynny cmentarz w lewobrzeżnym Toruniu[2].
Lokalizacja
Cmentarz znajduje się w lewobrzeżnej części miasta, w dzielnicy Podgórz, przy ul. Poznańskiej 313[2].
Historia
Nie jest znana dokładna data założenia cmentarza. Zakłada się, że powstał w latach 1898–1902, ale według innej hipotezy mógł istnieć od 1868 roku[3]. Służył on wiernym kościoła ewangelicko-unijnego zamieszkałym w obecnej lewobrzeżnej części Torunia, w dzielnicach Podgórz i Glinki[4]. Na początku 1945 roku pochowano na cmentarzu część ofiar eksplozji wagonów kolejowych na Podgórzu oraz kilku żołnierzy niemieckich poległych w walce z Armią Czerwoną[5][6].
Po 1945 roku cmentarz stał się nieczynny. Od lat 50. XX wieku popadł on w zapomnienie[6]. W 1966 roku w Ilustrowanym Kurierze Polskim informowano o zamiarach planu likwidacji cmentarza (wraz z tzw. starym cmentarzem ewangelickim położonym przy ulicy Poznańskiej 114)[7]. W latach 1985–1994 uległ częściowej likwidacji[6]. W 1985 roku doliczono się 141 nagrobków, a w 1994 roku 52.
Od 2013 roku cmentarz sukcesywnie jest porządkowany, m.in. przez toruńskie stowarzyszenia „Nasz Podgórz” oraz „Lapidaria. Zapomniane cmentarze Pomorza i Kujaw”[8]. W listopadzie 2015 roku ruszyły kolejne prace porządkowe. Na początku 2016 roku Wydział Środowiska i Zieleni Urzędu Miasta w Toruniu zlecił wycinkę krzaków[9].
Do 2015 na cmentarzu zachowało ok. 200 nagrobków[9].
Galeria
Stan cmentarza z 2 maja 2017 roku
Ocalała tablica nagrobna z 1910 roku
Zobacz też
Przypisy
- ↑ Wiśniewski 2017 ↓, s. 164-165.
- ↑ a b Wiśniewski 2017 ↓, s. 171.
- ↑ Wiśniewski 2017 ↓, s. 171-172.
- ↑ Toruńskie cmentarze. turystyka.torun.pl. [dostęp 2020-11-21].
- ↑ Kluczwajd 2018 ↓, s. 113.
- ↑ a b c Cmentarz ewangelicki, ul. Poznańska 313. torunskiecmentarze.pl. [dostęp 2020-11-21].
- ↑ Wiśniewski 2017 ↓, s. 164.
- ↑ Prace na cmentarzu ewangelickim w Toruniu-Podgórzu (VI). kamiennakamieniu.wordpress.com, 2015-02-07. [dostęp 2020-11-21].
- ↑ a b Wiśniewski 2017 ↓, s. 173.
Linki zewnętrzne
Bibliografia
- Wiśniewski Michał: Zapomniane cmentarze podgórskie. W: praca zbiorowa: 460 lat Podgórza 1555–2015. Toruń: Towarzystwo Miłośników Torunia, 2017. ISBN 978-83-927097-8-7.
- Katarzyna Kluczwajd: Podgórz. Toruńskie przedmieścia sprzed lat. Łódź: 2018. ISBN 978-83-7729-452-9.
| ||||||||||||||||||||
Media użyte na tej stronie
Autor:
Mapa miasta Toruń, Polska
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of Poland
(c) SANtosito, CC BY-SA 4.0
Location map of Kuyavian-Pomeranian Voivodeship. Geographic limits of the map:
- N: 53.83 N
- S: 52.28 N
- W: 17.16 E
- E: 19.88 E
Symbol miejsca kultu do legendy mapy
5.jpg)
Autor: Mateuszgdynia, Licencja: CC BY-SA 4.0
Cmentarz ewangelicki na Podgórzu w Toruniu (ul. Poznańska 313)5
Autor: Mateuszgdynia, Licencja: CC BY-SA 4.0
Cmentarz ewangelicki na Podgórzu w Toruniu (ul. Poznańska 313)
1.jpg)
Autor: Mateuszgdynia, Licencja: CC BY-SA 4.0
Cmentarz ewangelicki na Podgórzu w Toruniu (ul. Poznańska 313)1
Autor: Mateuszgdynia, Licencja: CC BY-SA 4.0
Cmentarz Opatrzności Bożej w Toruniu3
2.jpg)
Autor: Mateuszgdynia, Licencja: CC BY-SA 4.0
Cmentarz ewangelicki na Podgórzu w Toruniu (ul. Poznańska 313)2
4.jpg)
Autor: Mateuszgdynia, Licencja: CC BY-SA 4.0
Cmentarz ewangelicki na Podgórzu w Toruniu (ul. Poznańska 313)4