Cmentarz ewangelicki w Kłodawie
 | |
| Państwo | |
|---|---|
| Miejscowość | |
| Adres | ul. Toruńska |
| Typ cmentarza | wyznaniowy |
| Wyznanie | protestantyzm |
| Stan cmentarza | nieczynny |
| Data otwarcia | połowa XIX wieku |
| Data ostatniego pochówku | 1972 |
Położenie na mapie Kłodawy  | |
Położenie na mapie Polski  (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de | |
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego  | |
Położenie na mapie powiatu kolskiego  | |
Położenie na mapie gminy Kłodawa _location_map.png "Mapa lokalizacyjna gminy Kłodawa") | |
 52°15′49,2″N 18°54′08,3″E/52,263667 18,902306 | |
Cmentarz ewangelicki w Kłodawie – cmentarz ewangelicki w Kłodawie, w województwie wielkopolskim.
Cmentarz figuruje w gminnej ewidencji zabytków[1].
Historia
Przed powstaniem cmentarza ewangelickiego w miejscu w którym istnieje do dziś, istniał w mieście inny cmentarz ewangelicki, położony na „wysokiej górze żwirowatej”. Nieznana jest dokładna lokalizacja starego cmentarza, prawdopodobnie położony był on w okolicach cmentarza katolickiego, został jednak przeniesiony w połowie XIX wieku, a na jego miejscu wybudowano drogę[2].
Cmentarz przy ulicy Toruńskiej powstał w połowie XIX wieku, a najstarszy nagrobek na nim pochodzi z 1848 roku. Jest jednym z niewielu cmentarzy ewangelickich w regionie, na którym wszystkie napisy na nagrobkach napisane są w języku polskim[2]. W listopadzie 1914 roku na cmentarzu pochowano żołnierzy niemieckich poległych w potyczce z wojskami rosyjskimi[2].
W 1926 roku cmentarz miał powierzchnię 5633 metrów kwadratowych[2]. Po zajęciu Kłodawy przez Niemców we wrześniu 1939 roku na cmentarzu pochowano zlikwidowanego przez żołnierzy Wojska Polskiego szpiega, do przewiezienia zwłok na cmentarz i ich pochowania zmuszono miejscowych Żydów[3].
Ostatni pochówek na cmentarzu miał miejsce w 1972 roku, pochowano wtedy Roberta Stacha, który do śmierci opiekował się cmentarzem[4]. W 2001 roku dzięki pomocy Fundacji „Polsko-Niemieckie Pojednanie” odnowiono mogiłę poległych w 1914 roku żołnierzy[5]. W 2014 roku dzięki staraniom miejscowych działaczy społecznych cmentarz uporządkowano, odprawiono na nim również modlitwy ekumeniczne[4][6]. Od 2014 roku cmentarzem opiekują się uczniowie szkół w Kłodawie oraz Młodzieżowa Drużyna Pożarnicza[5].
Przypisy
- ↑ Gminna Ewidencja Zabytków gminy Kłodawa, 2013.
- ↑ a b c d Gańczyk, Grzanka i Maliński 2015 ↓, s. 63.
- ↑ Gańczyk, Grzanka i Maliński 2015 ↓, s. 64.
- ↑ a b Gańczyk, Grzanka i Maliński 2015 ↓, s. 68.
- ↑ a b Cmentarz ewangelicki, www.klodawskiecmentarze.pl [dostęp 2022-10-26].
- ↑ Gańczyk, Grzanka i Maliński 2015 ↓, s. 69.
Bibliografia
- Barbara Gańczyk, Bartłomiej Grzanka, Adam Maliński, Kłodawskie cmentarze, Barbara Gańczyk (red.), Kłodawa: Ireneusz Niewiarowski, 2015, ISBN 978-83-943449-0-0.
Media użyte na tej stronie
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of Poland
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Greater Poland Voivodeship. Geographic limits of the map:
- N: 53.70 N
- S: 51.05 N
- W: 15.68 E
- E: 19.19 E
Autor:
Mapa powiatu kolskiego, Polska
Symbol miejsca kultu do legendy mapy
Autor: Bambosze, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
cmentarz ewangelicko-augsburski, czynny, z 2. połowy XIX w. Bierzwienna Długa, Kłodawa
Autor:
Mapa Kłodawy, Polska
Autor:
Mapa gminy Kłodawa, Polska