Cmentarz ewangelicko-mennonicki w Trylu

Cmentarz ewangelicko-mennonicki w Trylu
Ilustracja
Widok ogólny fragmentu nekropolii
Państwo Polska
Województwo kujawsko-pomorskie
MiejscowośćTryl
Typ cmentarzawyznaniowy
Wyznanieewangelicki
Stan cmentarzanieczynny
Liczba grobów60
Data otwarciaXVIII w.
Data ostatniego pochówku1945
Położenie na mapie gminy Nowe
Mapa konturowa gminy Nowe, po prawej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Cmentarz ewangelicko-mennonicki w Trylu”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa kujawsko-pomorskiego
Położenie na mapie powiatu świeckiego
Mapa konturowa powiatu świeckiego, blisko prawej krawędzi u góry znajduje się punkt z opisem „Cmentarz ewangelicko-mennonicki w Trylu”
Ziemia53°36′32,8″N 18°44′41,4″E/53,609111 18,744833

Cmentarz ewangelicko-mennonicki w Trylu – cmentarz ewangelicki zlokalizowany w Trylu (powiat świecki, województwo kujawsko-pomorskie) przy drodze lokalnej z Lubienia Małego do Nowego.

Historia

Centralna część z krzyżem

Nekropolię, która jest najstarszym zabytkiem we wsi, założono w pierwszej połowie XVIII wieku. Założycielami byli potomkowie osadników olęderskich, sprowadzonych na te tereny w 1638. Służył zarówno lokalnym mennonitom, którzy mieli zbór w Mątawach, jak i protestantom z parafii w Nowem. Był używany do 1945, a obecnie jest nieczynny. W 2012 dokonano usunięcia i uporządkowania roślinności, a potem był pod opieką miejscowej szkoły podstawowej, której uczniowie okresowo go porządkowali. W 2015 wykonany został generalny remont obiektu. Zrealizowano go w ramach projektu Odkrywamy przeszłość Tryla. Odsłonięto wówczas ponad 60 nagrobków, głównie obmurowanych, czasem w kształcie pnia dębu[1].

Architektura

Zachowana jest ceglana brama wejściowa, aleja lipowa[2], a także obelisk upamiętniający Heinricha Balzera. Podczas remontu odkopano żeliwne tabliczki imienne z podobiznami aniołów, czy liści koniczyny. Detal na nagrobkach to przede wszystkim wieńce laurowe, liście palmowe, krzyże, kotwice i serca. Wyryto też kilka sentencji żałobnych, m.in. z wiersza Ludwiga Jacobowskiego: Dem Auge fern, dem Herzen (ewig) nah (pol. oczom daleki, sercu wiecznie bliski. Twórcy nagrobków są nieznani, ale wiadomo, że jeden został zamówiony w Gdańsku, w pracowni Dreylinga. Prawdopodobne jest, że część wykonano w betoniarni Thielemanna w Nowem[1].

Galeria

1
Brama wejściowa
2
Pomnik ku czci pochowanych na cmentarzu
3
Jeden z nagrobków z sentencją

Przypisy

Media użyte na tej stronie

Kuyavian-Pomeranian Voivodeship location map.svg
(c) SANtosito, CC BY-SA 4.0
Location map of Kuyavian-Pomeranian Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 53.83 N
  • S: 52.28 N
  • W: 17.16 E
  • E: 19.88 E
Legenda miejsce kultu.svg
Symbol miejsca kultu do legendy mapy
Evangelical cemetery in Tryl (2).jpg
Autor: MOs810, Licencja: CC BY-SA 4.0
Cmentarz ewangelicko-mennonicki w trylu, gm. Nowe.
Evangelical cemetery in Tryl (1).jpg
Autor: MOs810, Licencja: CC BY-SA 4.0
Cmentarz ewangelicko-mennonicki w trylu, gm. Nowe.
Evangelical cemetery in Tryl (9).jpg
Autor: MOs810, Licencja: CC BY-SA 4.0
Cmentarz ewangelicko-mennonicki w trylu, gm. Nowe.
Nowe (gmina) location map.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa gminy Nowe, Polska
Evangelical cemetery in Tryl (4).jpg
Autor: MOs810, Licencja: CC BY-SA 4.0
Cmentarz ewangelicko-mennonicki w trylu, gm. Nowe.
Świecie County location map02.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Świecie County with urbanized area highlighted. Geographic limits of the map:
  • N: 53.74 N
  • S: 53.23 N
  • W: 18.02 E
  • E: 18.80 E
Evangelical cemetery in Tryl (11).jpg
Autor: MOs810, Licencja: CC BY-SA 4.0
Cmentarz ewangelicko-mennonicki w trylu, gm. Nowe.