Cmentarz jeńców radzieckich w Sanoku–Olchowcach

Cmentarz jeńców radzieckich w Sanoku–Olchowcach
Ilustracja
Pomnik na cmentarzu (2012)
Państwo

 Polska

Województwo

 podkarpackie

Miejscowość

Sanok

Adres

ul. Mariana Zaremby / ul. Wschodnia
38-500 Sanok

Typ cmentarza

jeniecki

Stan cmentarza

zamknięty

Położenie na mapie Sanoka
Mapa konturowa Sanoka, w centrum znajduje się punkt z opisem „Cmentarz jeńców radzieckich w Sanoku–Olchowcach”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa podkarpackiego
Mapa konturowa województwa podkarpackiego, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Cmentarz jeńców radzieckich w Sanoku–Olchowcach”
Położenie na mapie powiatu sanockiego
Mapa konturowa powiatu sanockiego, u góry znajduje się punkt z opisem „Cmentarz jeńców radzieckich w Sanoku–Olchowcach”
Ziemia49°33′23,411″N 22°13′40,048″E/49,556503 22,227791

Cmentarz jeńców radzieckich w Sanoku–Olchowcach – cmentarz w Sanoku.

Cmentarz jest położony w sanockiej dzielnicy Olchowce w obrębie ulicy Mariana Zaremby[1][2] i ulicy Wschodniej[3].

Na cmentarzu spoczęli jeńcy radzieccy, pochodzący z założonego podczas II wojny światowej w 1941 przez Niemców Stalagu (327) w Olchowcach, który istniał do 1944[4][5][1][6]. Śmierć poniosło tysiące przetrzymywanych tam osób, wskutek głodu, chorób, a także w wyniku rozstrzelań, dokonywanych u kresu istnienia tej placówki w obliczu nadchodzącego frontu wschodniego[6]. Wedle szacunków liczba ofiar wynosiła 20 000[1]. Zmarli byli grzebani nieopodal stalagu na wzgórzu, gdzie potem założono cmentarz[4][6].

Według stanu z 1951 cmentarz miał powierzchnię około 3400 m² i było tam pochowanych około 1000 zwłok[7]. Według późniejszych opracowań w 1956 ustanowiono cmentarz, w którym spoczywa ok. 10 000 ciał[5][6]. Zostały ustanowione mogiły zbiorowe[6]. Pośrodku cmentarza postawiono pomnik w formie obelisku, na którym według stanu z 1985 była tabliczka o treści 1944[4]. Później umieszczono tablicę o treści: Pamięci pomordowanych radzieckich jeńców wojennych 1941–1944[6]. Obszar nekropolii jest porośnięty wysokimi tujami[4].

W wyniku porozumienia oddziału miejskiego ZBoWiD z Lwowskim Komitetem Weteranów Wojny w 1974 została pobrana symbolicznie ziemia z cmentarza, umieszczona w urnie wykonanej w Sanockiej Fabryce Autobusów „Autosan” i przekazana stronie radzieckiej (z propozycją upamiętnienia wystąpiła pierwotnie szkoła średnia w Drohobyczu)[8].

W okresie PRL opiekę nad cmentarzem sprawowała młodzież z Olchowiec[9]. W 2003 cmentarz był remontowany[6]. Cmentarz został wpisany do gminnego rejestru zabytków miasta Sanoka, opublikowanego w 2015[3].

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ a b c Cmentarz jeniecki na Olchowcach. sanok.pl. [dostęp 2020-01-24].
  2. ↑ Borys Łapiszczak: Sanok i Województwo Podkarpackie na dawnej pocztówce i fotografii. Cz. VII. Sanok: Poligrafia, 2004, s. 82. ISBN 83-915388-4-2.
  3. ↑ a b Zarządzenie Burmistrza Miasta Sanoka nr 42/2015 z 9 marca 2015. bip.um.sanok.pl, 2015-03-09. s. 4 (poz. 206). [dostęp 2020-01-24].
  4. ↑ a b c d Garlicki 1985 ↓, s. 8.
  5. ↑ a b Województwo krośnieńskie. W: Przewodnik po upamiętnionych miejscach walk i męczeństwa, lata wojny 1939-1945. Warszawa: Rada Ochrony Pomników Walk i Męczeństwa / Sport i Turystyka, 1988, s. 389. ISBN 83-217-2709-3.
  6. ↑ a b c d e f g Sanok – cmentarz jeńców radzieckich. mpn.rzeszow.uw.gov.pl. [dostęp 2020-01-24].
  7. ↑ Ewidencja cmentarzy wojennych. Ewidencja poległych w wojnie, remont i opieka nad grobami i cmentarzami wojennymi 8 I 1951 – 11 IV 1952, AP Rzeszów – O/Sanok (zespół 72, sygn. 2204), k. 42.
  8. ↑ Arnold Andrunik: Rozwój i działalność Związku Bojowników o Wolność i Demokrację na Ziemi Sanockiej w latach 1949-1984. Sanok: 1986, s. 199.
  9. ↑ Garlicki 1985 ↓, s. 9.

Bibliografia

  • Emil Garlicki: Przewodnik. Szlakiem miejsc pamięci narodowej. Sanok: ZBoWiD, 1985, s. 1-39.

Media użyte na tej stronie

Subcarpathian Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Podkarpackie Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 50.9 N
  • S: 48.95 N
  • W: 21.03 E
  • E: 23.66 E
Powiat sanocki location map.png
Autor: Smat, Licencja: CC BY-SA 2.0
Location map
POL województwo podkarpackie flag.svg
Flaga województwa podkarpackiego
Legenda miejsce kultu.svg
Symbol miejsca kultu do legendy mapy
Soviet military cemetery in Sanok (Olchowce) monument.jpg
Autor: Lowdown, Licencja: CC BY-SA 3.0
Cmentarz żołnierzy radzieckich w Olchowcach przy ulicy Mariana Zaremby. Pomnik.
Sanok location map.png
Autor: OpenStreetMap contributors, Licencja: ODbL
OpenStreepMap location map of Sanok, Poland:
  • top = 49.5905
  • bottom = 49.5234
  • left = 22.1468
  • right = 22.2844