Cmentarz leśny w Laskach

Cmentarz leśny w Laskach

Groby zakonne, Cmentarz leśny, Laski
Państwo	Polska
Miejscowość	Laski
Adres	ul. Brzozowa 75
Typ cmentarza	wyznaniowy
Wyznanie	rzymskokatolickie
Stan cmentarza	czynny
Powierzchnia cmentarza	ok. 1 ha
Liczba pochówków	ok. 900
Data otwarcia	4 listopada 1929
Zarządca	Towarzystwo Opieki nad Ociemniałymi
Położenie na mapie gminy Izabelin Cmentarz leśny w Laskach
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de Cmentarz leśny w Laskach
Położenie na mapie województwa mazowieckiego Cmentarz leśny w Laskach
Położenie na mapie powiatu warszawskiego zachodniego Cmentarz leśny w Laskach
52°17′57″N 20°50′11″E/52,299167 20,836389

Grób Brandysów i Słonimskich

Grób Stępniów i Małachowskich

Grób Jana Lechonia

Cmentarz leśny w Laskach, nazywany inaczej cmentarzem zakładowym – znajduje się w Laskach w gminie Izabelin, na terenie Zakładu dla Niewidomych.

Historia

Cmentarz znajduje się w północno-zachodniej części Zakładu dla Niewidomych w Laskach, w lesie sosnowym na skraju Puszczy Kampinoskiej. Cmentarz powstał w latach 20. XX wieku wraz z Zakładem dla Niewidomych i spoczywają tutaj wyłącznie zasłużeni dla Towarzystwa Opieki nad Ociemniałymi, jego przyjaciele, pracownicy oraz w równych rzędach siostry Franciszkanki Służebnice Krzyża, opiekujące się Zakładem. Leżą tu również przedstawiciele katolickich kręgów warszawskiej inteligencji, od czasów przedwojennych związanej duszpastersko i duchowo z Laskami i siostrami franciszkankami.

Cmentarz ten nie jest duży i położony jest nieco na uboczu, a groby na nim są bardzo skromne, szczególnie zakonne. Pośrodku cmentarza znajdują się groby założycieli Zakładu – tu pochowana była hr. Elżbieta Róża Czacka (23 grudnia 2020 została ekshumowana, a jej doczesne szczątki zostały przeniesione z cmentarza leśnego do sarkofagu znajdującego się w jej dawnym pokoju, a obecnie kaplicy Matki Bożej Anielskiej Ośrodka Szkolno-Wychowawczego dla Dzieci Niewidomych im. Róży Czackiej w Laskach^[1]), ks. Antoni Józef Marylski, ks. Władysław Korniłowicz (grób symboliczny, ciało po ekshumacji w kościele św. Marcina w Warszawie) i inni. Dalej znajdują się groby ludzi zasłużonych nie tylko dla Zakładu, ale dla polskiej literatury, nauki i kultury, takich jak Antoni Słonimski, Halina Mikołajska, Marian Brandys, Stanisław Stomma, Jan Lechoń. Znajdują się tu również groby polityków, uczonych i architektów^[2].

Pochowani na cmentarzu

• Andrzej Adamczyk (1936–1989)^[3], dyrektor Ośrodka Szkolno-Wychowawczego dla Dzieci Niewidomych im. Róży Czackiej w Laskach
• Marian Brandys (1912–1998), pisarz wraz z żoną, Haliną Mikołajską-Brandys (1925–1989), aktorką
• Stanisław Brukalski (1894–1967) wraz z żoną, Barbarą Brukalską-Sokołowską (1899–1980), architekci
• Róża Czacka (1876–1961), założycielka zgromadzenia franciszkanek służebnic Krzyża, opiekunka niewidomych, założycielka zakładu dla niewidomych
• Irena Dziedzic (1925–2018), dziennikarka, prezenterka telewizyjna
• Aleksander Fedorowicz (1914–1965), ksiądz katolicki, duszpasterz, rekolekcjonista
• Tadeusz Fedorowicz (1907–2002), ksiądz katolicki, sybirak
• Witold Friemann (1889–1977), kompozytor, pianista, dyrygent i pedagog
• Sylwester Jakubowski (1918–2011)^[4], doktor nauk medycznych, współtwórca polskiej reumoortopedii
• Józef Jaroszyński (1881–1959), historyk-mediewista, nauczyciel, Sprawiedliwy wśród Narodów Świata
• Halina Jaroszyńska (1886–1985), pedagożka, Sprawiedliwa wśród Narodów Świata
• s. Klara, wł. Bronisława Jaroszyńska (1911–2010), siostra zakonna, wieloletnia pracownica Ośrodka dla Niewidomych w Laskach
• Krystyna Konarska-Łosiowa (1910–2002), poetka
• Władysław Korniłowicz (1884–1946), ksiądz katolicki, współtwórca i kierownik duchowy Dzieła Lasek
• Jan Kossakowski (1900–1979), profesor nauk medycznych, twórca powojennej polskiej chirurgii dziecięcej, malarz
• Edwin Kowalik (1928–1997), pianista, kompozytor, publicysta
• Janusz Krupski (1951–2010), wydawca, kierownik Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych
• Józef Krzyczkowski (1901–1989), pułkownik Wojska Polskiego, uczestnik powstania warszawskiego
• Zygmunt Kubiak (1929–2004), pisarz i eseista
• Jan Lechoń (1899–1956), poeta, krytyk literacki i teatralny, współtwórca grupy poetyckiej Skamander
• Aleksander Małachowski (1924–2004), polityk, publicysta, wolnomularz, honorowy przewodniczący Unii Pracy
• Antoni Marylski (1894–1973), ksiądz katolicki, współzałożyciel kwartalnika Verbum, jeden z twórców Lasek
• Tadeusz Mazowiecki (1927–2013), ostatni premier PRL i pierwszy premier III Rzeczypospolitej
• Bogdan Michałowicz (1938–2010), profesor nauk medycznych, chirurg, transplantolog, klinicysta
• Jerzy Michotek (1921–1995), aktor, piosenkarz
• Zofia Morawska (1904–2010), działaczka społeczna
• Jerzy Mycielski (1930–1986), profesor Politechniki Warszawskiej, fizyk teoretyk
• Wacław Niedziałkowski (1892–1949)^[5], leśnik, botanik, fitosocjolog, profesor Katedry Urządzania Lasu SGGW
• Bohdan Paczyński (1940–2007), astronom i astrofizyk
• Maciej Paderewski (1943–2010)^[6], profesor muzyki, pianista, kameralista, pedagog
• Janusz Przewłocki (1927-2007), inżynier, nauczyciel, wydawca, kolekcjoner i bibliofil, działacz opozycji demokratycznej w PRL
• Czesław Maria Puzyna (1920–2003), doc. dr. inż. akustyki, żołnierz Armii Krajowej, więzień KL Auschwitz-Birkenau, działacz na rzecz niewidomych, świecki dominikanin
• Eleonora Reicher (1884–1973), profesor medycyny, twórczyni polskiej szkoły reumatologicznej
• Feliks Sawicki (1928–1979), profesor nauk medycznych, epidemiolog, twórca polskiej statystyki medycznej
• Antoni Słonimski (1895–1976), poeta, felietonista, dramatopisarz, satyryk, krytyk teatralny i działacz społeczny wraz z żoną, Janiną Konarską-Słonimską (1900–1975), malarką
• Małgorzata Starowieyska (1953–2006), malarka, performerka, scenograf
• Franciszek Starowieyski (1930–2009), malarz, grafik
• Jan Piotr Stępień (1910–1995), ksiądz katolicki, biblista, kapelan AK, rektor ATK
• Lucjan Seweryn Stępień (1912–1986) – lekarz powstania warszawskiego, jeden z pionierów polskiej neurochirurgii
• Stanisław Stomma (1908–2005), profesor prawa karnego, działacz polityczny, publicysta
• Franciszek Strynkiewicz (1893–1986), rzeźbiarz, rektor ASP, wraz z żoną Barbarą Bieniulis-Strynkiewicz (1922–1996), rzeźbiarką, oraz córką Anną Dorotą Strynkiewicz (1949–1983)^[7]
• Stefan Swieżawski (1907–2004), filozof, promotor pracy doktorskiej Karola Wojtyły
• Teresa Ścibor-Rylska (1912–1985)^[8], profesor KUL, etyk, filozof przyrody
• Włodzimierz Ścibor-Rylski (1914–1939), działacz katolicki, prawnik, uczestnik wojny obronnej we wrześniu 1939
• Stanisław Trębaczkiewicz (1910–1980), profesor KUL
• Tadeusz Walendowski (1944–2004), dziennikarz i filmowiec, działacz opozycji w PRL
• Jerzy Wolff (1902–1985), ksiądz katolicki, malarz, grafik, krytyk sztuki
• Jacek Woźniakowski (1920–2012), historyk sztuki, wydawca i były prezydent Krakowa
• Jerzy Zawieyski (1902–1969), dramatopisarz, prozaik, prezes KIK, działacz polityczny
• Jan Zieja (1897–1991), ksiądz katolicki, jeden z założycieli KOR, kapelan wojskowy
• Michał Żółtowski (1915–2009), prawnik, pisarz historyczny, działacz społeczny.

Bibliografia

• Kartki z cmentarza, Teresa Cwalina, Wydawnictwo Zgromadzenia Sióstr Franciszkanek Służebnic Krzyża Warszawa-Laski 2010. ISBN 978-83-925305-5-8 (zob. tekst „Książka o Cmentarzu w Laskach” na stronie internetowej cmentarza)

Linki zewnętrzne

• Nekropolie za rogatkami miasta Jerzy S. Majewski, Tomasz Urzykowski. Gazeta Wyborcza, 27-10-2005 (kopia tekstu)
• Cmentarz zakładowy w Laskach Serwis internetowy poświęcony cmentarzowi. Lista osób pochowanych, biogramy, zdjęcia nagrobków, mapka cmentarza. Dostęp: 10-08-2020

Przypisy