Stary cmentarz na Służewie w Warszawie

Stary cmentarz na Służewie w Warszawie
Ilustracja
Fragment nekropolii
Państwo

 Polska

Miejscowość

Warszawa

Adres

Fosa

Typ cmentarza

wyznaniowy

Wyznanie

rzymskokatolickie

Stan cmentarza

czynny

Powierzchnia cmentarza

1,5 ha

Data otwarcia

bd. (∼XIII wiek)

Zarządca

Parafia św. Katarzyny w Warszawie

Położenie na mapie Warszawy
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa mazowieckiego
Mapa konturowa województwa mazowieckiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Stary cmentarz na Służewie w Warszawie”
Ziemia52°10′12″N 21°02′42″E/52,170000 21,045000
Cmentarz na Służewie przy ul. Renety
Miejsce upamiętniające Polaków zamordowanych w latach 1945−1947
Grób Dzieci Utraconych (lokalizacja na cmentarzu: L.15)

Stary cmentarz na Służewie – rzymskokatolicki cmentarz na obszarze MSI Stary Służew w warszawskiej dzielnicy Ursynów.

Położenie

Stary cmentarz na Służewie znajduje się przy terenach plebanii kościoła św. Katarzyny przy ulicy Fosa[1][2]. Od strony południowej znajduje się ulica Anyżkowa (na planach jest podawana ulica Renety, która znajduje się bliżej skarpy).

Historia

Położony blisko kościoła, co najmniej równie stary co parafia, która została erygowana w 1238.

Został częściowo zniszczony w czasie powstania listopadowego, odnowiony i rekonsekrowany w 1839[2]. Zachowane sprzed tego okresu trzy groby kominowe. W 1850 powiększono obszar cmentarza i obwiedziono go murem. Teren cmentarza został powiększony ponownie w 1876.

W dniu 28 października 1989 podczas uroczystości z udziałem Józefa Glempa na terenie cmentarza w miedzianej urnie wykonanej przez Andrzeja Renesa złożono ziemię pobraną z miejsc egzekucji i pochówków ofiar komunistycznego terroru, to jest z terenów obu służewskich cmentarzy, skarpy warszawskiej, służewskiego klasztoru dominikanów, toru wyścigowego na Służewcu, Powązek i okolic ulicy 11 listopada.

Pochowani na cmentarzu

  • Polacy zamordowani przez kontrwywiad wojskowy przy ul. Krzywickiego w latach 1945−1947
  • Zbigniew Anusz (1925-2011) – prof. WUM, epidemiolog
  • Teresa Badzian (1929-1989) – reżyser i scenarzystka filmów animowanych
  • Wiesław Barej (1934-2000) – lekarz weterynarii, prof., były rektor SGGW
  • Andrzej Bednarek (1949-2003) – filantrop, entomolog prof. SGGW
  • Jan Blinowski (1939-2002) – fizyk, prof. UW
  • Zygmunt Bogacz (1932-1981) – doc. SGGW
  • Krystyna Bolesta-Kukułka (1941-2004) – profesor, była dziekan Wydziału Zarządzania UW, żona Józefa
  • Kazimierz Bosek (1932-2006) – dziennikarz, publicysta
  • Jan Bud-Gusaim (1932-2003) – ekonomista, prof. SGGW
  • Władysław Chrapusta (1896-1982) – dziennikarz, uczestnik wojny polsko-bolszewickiej
  • Hanna Chwalińska-Sadowska (1936-2012) – prof. dr. hab. nauk medycznych, specjalistka reumatolog
  • Stanisław Chwaliński (1936-1994) – doc. AM, propagator medycyny prewencyjnej
  • Antoni Czarnecki (1906-1989) − proboszcz parafii św. Katarzyny (1950-1985)
  • Wacław Czarnecki (1902−1990) - dziennikarz i pisarz, więzień hitlerowskich obozów koncentracyjnych Majdanek i Buchenwald, autor książek o Buchenwaldzie
  • Paweł Czartoryski (1924-1999) − prawnik, historyk, prof.
  • Jerzy Dmochowski (1923-1994) − prof. PW
  • Marian Dmochowski (1924-2010) − ekonomista, ambasador, podsekretarz stanu, kierownik resortu handlu zagranicznego
  • Aleksander Ferenc (1945-2001) – orientalista, prof. UW
  • Piotr Figiel (1940-2011) – kompozytor
  • Józef Filipowicz (1933-2006) – pilot
  • Michał Filipowicz (1914-1978) – lotnik RAF, syn Wandy Krahelskiej
  • Zbigniew Filipowicz (1917-1944) − powstaniec
  • Marian Gadzalski (1934-1985) – artysta plastyk, fotograf
  • Jan Gaj (1943-2011) − fizyk, prof. Wydziału Fizyki UW
  • Zdzisław Benedykt Gałecki (1946-2009) – artysta plastyk
  • Bohdan Grzymała-Siedlecki (1919-1999) – pisarz, publicysta, podróżnik
  • Anna Halcewicz-Pleskaczewska (1947-1988) − aktorka
  • Maria Horbowa (1916-2007) − autorka książki o głodzie na Ukrainie, w którym uczestniczyła
  • Adam Iwiński (1958-2010) − reżyser, aktor
  • Józef Jaworski (1923-2012) − doktor nauk technicznych, wykładowca PW
  • Kazimierz Jeczeń (1940-2001) – reżyser, dziennikarz
  • Marek Keller (1955-2012) – ornitolog, przyrodnik, wykładowca SGGW
  • Tadeusz Kiciński (1929-1988) – meliorant, prof. SGGW
  • Zenon Kierul (1929-1986) – prof. SGGW
  • Andrzej Jan Klawe (1938-1991) – prof. Politechniki Warszawskiej
  • Józef Kochman (1903-1995) – fitopatolog, mikolog, prof. SGGW, członek PAN
  • Wanda Koczeska (1937-2008) – polska aktorka teatralna i filmowa
  • Janusz Kondratowicz (1940-2014) – poeta, satyryk, autor tekstów piosenek
  • Jan Karol Kostrzewski (1915-2005) – lekarz epidemiolog, b. minister zdrowia i opieki społecznej, b. prezes PAN
  • Krystyna Krahelska (1914-1944) – poetka, harcerka
  • Wanda Krahelska (1886-1968) – działaczka socjalistyczna
  • Wojciech Kubiak (1841-1899) – proboszcz parafii św. Katarzyny (1875-1899), rektor Seminarium w Warszawie
  • Bogusław Kubicki (1933-1985) – genetyk, prof. SGGW
  • Jan Kuczkowski (1773-1865) – przez 55 lat proboszcz parafii św. Katarzyny
  • Józef Kuczyński (1913-1977) – doc. SGGW
  • Zenona Kudanowicz (1893-1988) – aktorka
  • Józef Kukułka (1929-2004) – profesor UW, mąż Krystyny
  • Tomasz Marek Leoniuk (1963-2002) − dyplomata
  • Grażyna Lipińska (1902-1995) − żołnierz, uczestniczka kilku powstań i wojen
  • Włodzimierz Ławniczak (1959-2011) − dziennikarz, w 2010 p.o. prezesa TVP S.A.
  • Jerzy Machaj (1941-1997) – działacz sportowy i samorządowy, prezes KS Polonia Warszawa
  • Franciszek Maciak (1927-2002) – prof. SGGW
  • Maciej E. Maciejewski (1932-2002) – rzeźbiarz
  • Jan Maj (1936-2012) – działacz sportowy, prezes PZPN
  • Longin Majdecki (1925-1997) – twórca Historii Ogrodów
  • Elżbieta Malicka (1938-2009) − lekarz weterynarii, anatomopatolog, prof. WMW SGGW, żona Konrada Malickiego
  • Konrad Malicki (1929 – 2011) – lekarz weterynarii, wirusolog, prof. WMW SGGW, mąż Elżbiety Malickiej
  • Jan Malinowski (1922-1994) – geolog
  • Florian Maniecki (1927-2008) – ekonomista rolny, prof. SGGW
  • Ryszard Manteuffel (1903-1991) – ekonomista rolny, prof.SGGW, członek PAN
  • Władysław Martyka (1915-1944) – powstaniec
  • Tadeusz Miciak (1915-2000) – działacz ludowy, żołnierz BCh
  • Antoni Mikołajczyk (1939-2000) − prof., artysta plastyk
  • Kazimierz Modzelewski (1934-2011) − rzemieślnik, przedsiębiorca, polityk SD, poseł na Sejm
  • w latach 1998-2018: Janusz Nasfeter (1920-1998) – reżyser i scenarzysta filmowy; w 2018 prochy przeniesione do rodzinnego grobu na starych Powązkach w Warszawie
  • Mieczysław Nasiłowski (1929-2004) – ekonomista, profesor SGH
  • Wojciech Natanson (1904-1996) – pisarz, tłumacz
  • Jerzy Ostromęcki (1909-1988) – meliorant, prof. SGGW
  • Tadeusz Pajda (1927-1997) – dziennikarz
  • Zygmunt Pancewicz (1923-2008) – prof. Politechniki Warszawskiej
  • Henryk Pecherski (1908-1986) – pedagog, prof. UW
  • Jan Pęczek (1950−2021) – aktor[3]
  • Andrzej Piszczatowski (1945-2011) – aktor
  • Teresa Plata-Nowińska (1946-2009) – prof. ASP
  • Leopold Podbielski (1815-1875) – ksiądz katolicki, przez 24 lata wikary, a następnie przez 10 lat proboszcz parafii św. Katarzyny
  • Józefat Poznański (1834-1924) – pomolog, weteran powstania styczniowego
  • Regina Poźniak (1930-1985) – meliorant, prof. SGGW
  • Henryk Pruchniewicz (1926-2006) – ekonomista, b. minister przemysłu chemicznego
  • Jan Przeździecki (1889-1951) – uczestnik wojny polsko-bolszewickiej, oficer AK
  • Zdzisław Przeździecki (1924-2012) − weterynarz, prof. SGGW, żołnierz AK
  • Wojciech Puzio (1928-1968) − sportowiec
  • Janusz Rapnicki (1926-1969) − artysta plastyk
  • Edward Romanowski (1944-2007) − sportowiec
  • Witold Rosa (1929-1985) – leśnik, doc. SGGW
  • Kazimierz Siarkiewicz (1927-2001) − prawnik, prof.
  • Anna Skarbek-Sokołowska (1878-1972) − literatka
  • Piotr Sobczyk (1887-1979) – inżynier-rolnik, poseł na Sejm III, IV i V kadencji w II Rzeczypospolitej
  • Jan Stępień (1895-1976) – malarz
  • Zdzisław Stępniak (1929-2005) – dziennikarz
  • Piotr Strebeyko (1908-2003) − biolog, prof. UW
  • Abdon Stryszak (1908-1995) – lekarz weterynarii, prof. UW, SGGW
  • Andrzej Szuster (1931-2008) − doktor nauk technicznych, wykładowca Politechniki Warszawskiej
  • Piotr Szweda (1933-2008) − generał
  • Janina Szweycer-Grupińska (1914-1994) – działaczka społeczna, inicjatorka powstania polskiej filii Bractwa Więziennego
  • Jerzy Świątkiewicz (1925-2011) – prawnik, wiceprezes NSA, zastępca Rzecznika Praw Obywatelskich
  • Teodor Tazbir (1921-1987) – filozof
  • Jan Ferdynand Tkaczyk (1925-2008) − pedagog muzyczny, dyrygent
  • Andrzej Tomaszewski (1934-2010) − profesor Politechniki Warszawskiej, architekt, urbanista, historyk architektury, mediewista, specjalista w dziedzinie ochrony zabytków
  • Ludwik Watycha (1909-1976) – dr hab. geolog, badacz Tatr i Podhala
  • Jerzy Wielbut (1936-1990) – artysta muzyk, lutnik
  • Jerzy Więckowski (1921-1988) − prof., były dziekan Wydziału Zarządzania UW
  • Bolesław Winiarski (1924-2000) – prof. SGGW
  • Zbigniew Wnuk (1948-2009) − architekt, dr inż., pracownik naukowy Politechniki Warszawskiej
  • Andrzej Wyspiański (1955-1997) – malarz, prof. Europejskiej Akademii Sztuk
  • Bolesław Zagała (1912-1995) – tłumacz, autor opowiadań dla dzieci i młodzieży, redaktor naczelny Świerszczyka, odznaczony Orderem Uśmiechu
  • Janina Zagała (1913-2001) – historyk sztuki, przewodnik
  • Edmund Zieliński (1909-1992) – hokeista, olimpijczyk z Garmisch-Partenkirchen.
  • Sylwester Zieliński (1963-2000) – operator filmowy
  • Mikołaj Zozula (1915-1985) – dziennikarz i działacz ludowy

Przypisy

  1. G. Kalwarczyk, Przewodnik po parafiach i kościołach Archidiecezji warszawskiej. Tom 2. Parafie warszawskie, Oficyna Wydawniczo-Poligraficzna "Adam", Warszawa, 2015, ISBN 978-83-7821-118-1, s. 362.
  2. a b Encyklopedia Warszawy; Wydawnictwo Naukowe PWN; Warszawa 1994; s. 111; ISBN 83-01-08836-2
  3. Maciej Englert: Pożegnanie Jana Pęczka. 2021-07-27. [dostęp 2022-05-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-07-31)].

Bibliografia

  • Karol Mórawski: Warszawskie cmentarze. Przewodnik historyczny. Warszawa: PTTK "Kraj", 1991, s. 87-90. ISBN 83-7005-333-5.

Media użyte na tej stronie

Warszawa outline with districts v4.svg
(c) Mfloryan at pl.wikipedia, CC BY 2.5
Mapa Warszawy - podkład lokalizacyjny
Masovian Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Masovian Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 53.55N
  • S: 50.95 N
  • W: 19.15 E
  • E: 23.25 E
Legenda miejsce kultu.svg
Symbol miejsca kultu do legendy mapy
Cmentarz ul. Renety w Warszawie 2016.JPG
Autor: Adrian Grycuk, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Cmentarz przy ul. Renety w Warszawie
POL 2007 cmentarz ul renety 19.jpg
Autor: Alina Zienowicz Ala z, Licencja: CC-BY-SA-3.0
pl, Polska, Warszawa, Mokotów, Cmentarz na Służewie przy ul. Renety, przy terenach plebanii Kościoła św. Katarzyny
POL 2007 cmentarz ul renety 12.JPG
Autor: Alina Zienowicz Ala z, Licencja: CC-BY-SA-3.0
pl, Polska, Warszawa, Mokotów, Cmentarz na Służewie przy ul. Renety, przy terenach plebanii Kościoła św. Katarzyny
POL 2007 cmentarz ul renety 07.JPG
Autor: Alina Zienowicz Ala z, Licencja: CC-BY-SA-3.0
pl, Polska, Warszawa, Mokotów, Cmentarz na Służewie przy ul. Renety, przy terenach plebanii Kościoła św. Katarzyny