Cmentarz parafialny św. Antoniego Padewskiego w Poznaniu

Cmentarz św. Antoniego Padewskiego

Kaplica cmentarna na bunkrze
Państwo	Polska
Miejscowość	Poznań
Adres	ul. św. Antoniego
Typ cmentarza	parafialny
Wyznanie	katolicki
Powierzchnia cmentarza	3,3 ha
Liczba pochówków	7 690
Liczba grobów	4 150
Data otwarcia	1920
Położenie na mapie Poznania Cmentarz św. Antoniego Padewskiego
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de Cmentarz św. Antoniego Padewskiego
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego Cmentarz św. Antoniego Padewskiego
52°21′43,1712″N 16°56′08,8944″E/52,361992 16,935804

Cmentarz parafialny św. Antoniego Padewskiego – cmentarz parafii św. Antoniego Padewskiego^[1], zlokalizowany w Poznaniu, na Starołęce, przy ul. św. Antoniego.

Historia

Ziemię na cele grzebalne przekazał miejscowej parafii jeden z bamberskich mieszkańców Starołęki (Antoni Kaiser lub Schneider^[2]) w 1913. Były to 4 ha ziemi oraz droga wewnętrzna, prowadzącą na cmentarz od strony ul. św. Antoniego. Władze wojskowe zezwoliły na pochówki dopiero 24 maja 1919^[2]. Pierwszy pogrzeb odbył się jednak dopiero w kwietniu 1920, po urządzeniu i otwarciu nekropolii, która rozłożyła się pomiędzy strumieniem Starynką, na zamknięciu drogi wiodącej od ul. św. Antoniego^[2]. Pierwszym pochowanym był Wojciech Klatkiewicz, zmarły 11 kwietnia 1920 (rak żołądka). W centrum założenia cmentarnego znajduje się bunkier z 1914, który początkowo przeznaczony miał zostać na kostnicę. Kaplica cmentarna powstała z wykorzystaniem tego bunkra w 1945 (posiada na wyposażeniu marmurową, neogotycką kropielnicę na zdwojonej kolumnie, a także polichromię autorstwa pochodzącego ze Starołęki Stanisława Mrowińskiego^[2]). Cmentarz zamknięto dla pochówków w 1947, a ponownie otwarto, po powiększeniu w 1999. Przez teren cmentarza przepływa ciek Starynka^[3][4].

Pomniki i nagrobki

Przy kaplicy stoi pomnik z 1935^[2] upamiętniający powstanie wielkopolskie w formie obelisku (wzniesiony z inicjatywy Towarzystwa Powstańców i Wojaków^[2]). Jedna z tablic ma następującą treść: Ku Wieczystej Chwale Powstańcom Wielkopolskim którzy zmarli i zginęli w Obozach Hitlerowskich. Druga tablica upamiętnia Stanisława Kończala i Stanisława Zajączkowskiego, którzy zginęli w starciu pod Grójcem Małym 15 lutego 1919. Oprócz tego, wśród grobów, zlokalizowany jest pomnik (mastaba^[2]) ku czci pięciu radzieckich żołnierzy i oficerów, którzy polegli w tym rejonie w 1945^[5].

Do najcenniejszych nagrobków należą dwa monumentalne tryptyki: bamberskiej rodziny Muthów oraz Cichorzewskich, jak również groby:

• Franciszka Richtera (zm. 1934),
• Józefy Kortylewiczowej (zm. 1939) z ozdobnym krzyżem,
• Kazimierza Pietrowskiego (zm. 1951) z motywem kartusza herbowego,
• Marii z Mariuzalskich Smoguleckiej (zm. 1929) z ceramicznym tondem,
• Lucyny Nowak (zm. 1945) z formą złamanego drzewa,
• Zofii Chełmińskiej (zm. 1930)z uskokowym zwieńczeniem i oktogonalnym medalionem,
• Stasia Sobolewskiego (zm. 1923), najstarszy zachowany na cmentarzu^[2].

Pochowani

Zieleń

Na cmentarzu rosną m.in. klony pospolite, lipy drobnolistne, a także pojedyncze okazy jesionów wyniosłych i świerków pospolitych^[2].

Galeria

• 

  Pomnik powstańców

• 

  Pomnik sowiecki

• 

  Katakumby (bunkier)

Przypisy