Cmentarz parafialny w Brodnicy
![]() | |
![]() Neogotycki grobowiec rodziny Petów z 1900 roku (wysoki budynek w kształcie kapliczki) | |
Państwo | |
---|---|
Miejscowość | |
Adres | ul. Sądowa 7 |
Wyznanie | |
Stan cmentarza | otwarty |
Powierzchnia cmentarza | 5.16.83 ha |
Data otwarcia | |
Zarządca | |
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de | |
Położenie na mapie województwa kujawsko-pomorskiego (c) SANtosito, CC BY-SA 4.0 | |
![]() | |
Strona internetowa |
Cmentarz parafialny w Brodnicy – cmentarz katolicki z pierwszej połowy XIX wieku, położony w Brodnicy przy ul. Sądowej 7[1]. Sąsiaduje on z Kościołem Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny, zwanym potocznie przez mieszkańców miasta „Klasztorkiem”.
Historia
Cmentarz parafialny założono w 1805 roku na terenach należących do przyklasztornego ogrodu dawnego klasztoru oo. reformatów[2]. W XX wieku dwukrotnie powiększano jego areał. Pierwszy raz za sprawą ks. Władysława Fischoedera (proboszcz w latach 1919–1924) po raz drugi dzięki staraniom ks. Józefa Bielickiego (proboszcz w latach 1924–1935).

Obecnie jest to największa brodnicka nekropolia, na której nadal dokonuje się pochówków. Cmentarz podlega pod parafie św. Katarzyny w Brodnicy, która jest jego zarządcą. Na terenie nekropolii znajdują się dwie duże kaplice rodowe (Ossowskich i Petów) oraz wiele ciekawych architektonicznie i historycznie nagrobków (w jego starej części), jak płyta nagrobna Jana Nepomucena Wibickiego herbu Rogala naczelnika powiatu brodnickiego, zmarłego w 1852 roku, nagrobek z roku 1881 opatrzony herbami Ryszewskich i Bardzkich czy nagrobek z 1889 Wilhelma Hussa. Do ciekawych nagrobków z początku XX wieku zalicza się m.in. pomnik z 1903 roku z rzeźbą anioła na grobie Feliksa Gabryszewskiego czy nagrobek z pietą na mogile rodziny Maciejewskich.
Niestety w latach 90. XX wieku podczas wycinki drzew zleconej przez parafię bezpowrotnie zniszczono wiele cennych nagrobków i rzeźb, które je zdobiły. Winnych ww. zniszczeń nigdy nie ukarano.
Kwatera żołnierzy sowieckich
Na terenie cmentarza znajduje się także kwatera żołnierzy Armii Czerwonej z 1945 roku. W dniach 22-23 stycznia 1945 r. żołnierze 65 Armii pod dowództwem gen. Pawła Batowa oraz 1 Gwardyjskiego Korpusu Pancernego gen. Michaiła Panowa walczyli z oddziałami niemieckimi obsadzającymi umocnienia wzdłuż rzeki Drwęcy. W walkach o Brodnicę zginęło 109 żołnierzy sowieckich ww. jednostek pochowanych na opisywanej kwaterze[3].
- Rodzaj obiektu: Kwatera wojenna
- Liczba pochowanych: 109
- Liczba zidentyfikowanych: 0
Ciekawostki
W centrum najstarszej części cmentarza parafialnego na kamiennym postumencie stoi pieta wykonana przez znanego toruńskiego rzeźbiarza Ignacego Zelka. Została ona wykonana z okazji Roku Jubileuszowego 1934. Przedstawia ona trzy postacie: zdjętego z krzyża Jezusa Chrystusa, podtrzymywanego przez matkę oraz Marię Magdalenę.
Zobacz też
- Cmentarz komunalny w Brodnicy (otwarty)
- Cmentarz ewangelicki w Brodnicy na ul. Sądowej (zamknięty)
- Cmentarz ewangelicki w Brodnicy na ul. Karbowskiej (zamknięty)
- Cmentarz wojskowy w Brodnicy (zamknięty)
Przypisy
- ↑ Cmentarz parafialny w Brodnicy przy ul. Sądowej. groby.radaopwim.gov.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-02-06)]. na groby.radaopwim.gov.pl
- ↑ Śladami brodnickich nekropolii na nowosci.com.pl
- ↑ BRODNICA – KWATERA ŻOŁNIERZY SOWIECKICH POLEGŁYCH W 1945 ROKU. groby.radaopwim.gov.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-02-06)]. na groby.radaopwim.gov.pl
Media użyte na tej stronie
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of Poland
(c) SANtosito, CC BY-SA 4.0
Location map of Kuyavian-Pomeranian Voivodeship. Geographic limits of the map:
- N: 53.83 N
- S: 52.28 N
- W: 17.16 E
- E: 19.88 E
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Brodnica County with urbanized area highlighted. Geographic limits of the map:
- N: 53.48 N
- S: 53.07 N
- W: 19.07 E
- E: 19.78 E
Blue Shield - the Distinctive emblem for the Protection of Cultural Property. The distinctive emblem is a protective symbol used during armed conflicts. Its use is restricted under international law.
Symbol miejsca kultu do legendy mapy
Adres wydawniczy: [1916-1924]
Opis fizyczny: 1 fot. : odb. na pap. srebrowo-żelatynowym ; 10x16,4cm
Tyt. wg adnot. na rew. ; Nazwa aut. wg adnot na rew.
Autor: Piotr Kożurno, Licencja: CC BY-SA 3.0
Kaplica rodziny Ossowskich na cmentarzu przy ul. Sądowej w Brodnicy.
Autor:
Autor: Piotr Kożurno, Licencja: CC BY-SA 3.0
Cmentarz przy ul. Sądowej w Brodnicy.