Cmentarz wojenny nr 139 – Tursko-Łosie
![]() | |
![]() Widok ogólny | |
Państwo | |
---|---|
Miejscowość | |
Typ cmentarza | wojenny |
Stan cmentarza | nieczynny |
Powierzchnia cmentarza | 863 |
Liczba pochówków | 69 |
Liczba grobów | 4+42 |
Data otwarcia | 1915–1916 |
Architekt | |
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de | |
![]() |
Cmentarz wojenny nr 139 – Tursko-Łosie – cmentarz z I wojny światowej, znajdujący się we wsi Tursko w powiecie tarnowskim, w gminie Ciężkowice. Jeden z ponad 400 zachodniogalicyjskich cmentarzy wojennych zbudowanych przez Oddział Grobów Wojennych C. i K. Komendantury Wojskowej w Krakowie. W IV okręgu Łużna cmentarzy tych jest 27[1].
Lokalizacja
Cmentarz wykonano na wzgórzu wznoszącym się po prawej stronie rzeki Białej, przy drodze do Rzepiennika Marciszewskiego. Dojechać do niego można przez mosty z Bogoniowic lub Ciężkowic. Cmentarz znajduje się przy samej drodze, po jej lewej stronie, między domami[2].
Opis cmentarza
Projektantem cmentarza był polski architekt Jan Szczepkowski[3]. Cmentarz wykonano na planie prostokąta na stoku opadającym na południowo-zachodnią stronę. W jego górnej części znajdują się 4 drzewa będące pomnikami przyrody. Cmentarz otoczony jest kamiennym murem z betonowym daszkiem. Wejście znajduje się w dolnej części cmentarza. Jest to zbudowana z kamienia brama zamykaną dwuskrzydłową, żelazną furtkę. W tylnej części cmentarza w ogrodzeniu znajduje się pomnik. Jest to betonowy krzyż o wysokości około 3 metrów, osadzony na zbudowanym z kamieni cokole. Od furtki do pomnika prowadzi szeroka ścieżka, przed krzyżem zamknięta pojedynczym nagrobkiem. Nagrobki ułożone są w rzędach po obydwu stronach ścieżki i posiadają żelazne krzyże lub betonowe stele. Jest kilka rodzajów tych krzyży:
- potrójne z pojedynczymi poprzeczkami (krzyże łacińskie)
- potrójne z dwoma poprzecznymi ramionami (krzyże lotaryńskie)
- pojedyncze z jednym poprzecznym ramieniem
- pojedyncze z dwoma poprzecznymi ramionami
Wszystkie krzyże wykonane są z grubych żelaznych płaskowników osadzonych na betonowym cokole i posiadają tabliczki imienne. Na stelach również są tablice imienne[4][5].
Cmentarz został w 2005 r. poddany kapitalnemu remontowi i w 2015 r. jest w bardzo dobrym stanie[5].
Polegli
Na cmentarzu pochowano łącznie 69 żołnierzy w 4 grobach zbiorowych i 42 pojedynczych. Spoczywa tutaj[3]:
- 63 żołnierzy armii austro-węgierskiej
- 6 żołnierzy armii rosyjskiej
Żołnierze ci polegli 2–3 maja 1915 r. w czasie bitwy pod Gorlicami. Była to wielka ofensywa, w czasie której połączone wojska austro-węgierskie i niemieckie przełamały obronę Rosjan wypierając ich z tych terenów[5].
Przypisy
- ↑ Roman Frodyma: Cmentarze wojskowe z okresu I wojny światowej w rejonie Beskidu Niskiego i Pogórza.. Warszawa: Studenckie Koło Przewodników Beskidzkich, 1989, s. 122.
- ↑ Pogórze Ciężkowickie. Mapa 1:50 000. Kraków: Compass, 2005. ISBN 83-89165-37-6.
- ↑ a b Na podstawie tablicy informacyjnej zamontowanej przy bramce cmentarza
- ↑ Oktawian Duda: Cmentarze I wojny światowej w Galicji Zachodniej. Warszawa: Ośrodek Ochrony Zabytkowego Krajobrazu, 1995. ISBN 83-85548-33-5.
- ↑ a b c Encyklopedia Ciężkowic. Cmentarze wojenne w gminie Ciężkowice. [dostęp 2015-05-04].
Media użyte na tej stronie
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of Poland
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Lesser Poland Voivodeship, Poland. Geographic limits of the map:
- N: 50.59 N
- S: 49.07 N
- W: 18.92 E
- E: 21.55 E
Blue Shield - the Distinctive emblem for the Protection of Cultural Property. The distinctive emblem is a protective symbol used during armed conflicts. Its use is restricted under international law.
Symbol miejsca kultu do legendy mapy
Autor: Henryk Bielamowicz, Licencja: CC BY-SA 4.0
Tursko, Cmentarz wojenny nr 139 - Tursko-Łosie
Autor: Henryk Bielamowicz, Licencja: CC BY-SA 4.0
Tursko, Cmentarz wojenny nr 139 - Tursko-Łosie
Autor: Henryk Bielamowicz, Licencja: CC BY-SA 4.0
Tursko, Cmentarz wojenny nr 139 - Tursko-Łosie
Autor: Henryk Bielamowicz, Licencja: CC BY-SA 4.0
Tursko, Cmentarz wojenny nr 139 - Tursko-Łosie