Cmentarz wojenny nr 147 – Golanka

Cmentarz wojenny nr 147
Golanka

nr rej. A-1454/M z 04.02.2016[1]
Widok ogólny
Państwo	Polska
Miejscowość	Golanka
Typ cmentarza	wojenny
Stan cmentarza	nieczynny
Powierzchnia cmentarza	357 m²
Liczba pochówków	108
Liczba grobów	8+49
Data otwarcia	1915
Architekt	Heinrich Scholz
Położenie na mapie gminy Gromnik Cmentarz wojenny nr 147 Golanka
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de Cmentarz wojenny nr 147 Golanka
Położenie na mapie województwa małopolskiego Cmentarz wojenny nr 147 Golanka
Położenie na mapie powiatu tarnowskiego Cmentarz wojenny nr 147 Golanka
49°50′40,5″N 20°59′12,0″E/49,844583 20,986667

Cmentarz wojenny nr 147 w Golance – cmentarz z I wojny światowej, znajdujący się w miejscowości Golanka, w gminie Gromnik, powiecie tarnowskim, województwie małopolskim. Jeden z ponad 400 zachodniogalicyjskich cmentarzy wojennych zbudowanych przez Oddział Grobów Wojennych C. i K. Komendantury Wojskowej w Krakowie. W VI okręgu Tarnów cmentarzy tych jest 63^[2].

Lokalizacja

Cmentarz znajduje się w lesie, na południowych zboczach wzgórza nad rzeką Białą. Przez las z Golanki prowadzi wąska i stroma asfaltowa droga, ślepo kończąca się przy domach na szczycie wzgórza (przysiółek Ptasi Dzioł). Po jej lewej stronie, poniżej szczytu wzgórza znajduje się tabliczka informacyjna o cmentarzu. Jest on z tej drogi niewidoczny. Prowadzi do niego droga leśna. Po prawej stronie cmentarza znajduje się głęboki jar potoku uchodzącego do Białej^[3].

Opis cmentarza

Cmentarz ma kształt podobny do półkola. Na środku pomnik centralny w postaci dużego i masywnego betonowego krzyża. Wokół niego umieszczono w trzech półkolach mogiły. Są na nich betonowe stele zwieńczone różnymi rodzajami i dwóch wielkości krzyżami. Są to^[4].:

• żeliwne krzyże lotaryńskie
• żeliwne krzyże łacińskie
• krzyże lotaryńskie wykonane z płaskowników stalowych z ramką u podstawy i glorią na ramionach krzyży
• krzyże łacińskie wykonane z płaskowników stalowych z ramką u podstawy i glorią na ramionach krzyży.

Polegli

W 8 grobach zbiorowych i 49 pojedynczych pochowano tu 74 żołnierzy austro-węgierskich i 34 żołnierzy rosyjskich. Łącznie 108 żołnierzy. Zidentyfikowano 42 żołnierzy austro-węgierskich. Walczyli oni głównie w 80 Pułku Piechoty, który nosił imię Wilhelm Ernst Großherzog v. Sachsen-Weimar-Eisenach, Herzog zu Sachsen. Ich okręgiem uzupełnień był Złoczów. Byli to Rusini (68%) i Polacy (25%). Wszyscy zginęli 2 maja 1915 r. Ponadto przy części poległych widnieje data śmierci 28.12.1914 r. Trzej żołnierze należeli do 31 Pułku Piechoty k.k. Landwehry, przemianowanego później na 31 Schützen-Regimenter Teschen. Wśród poległych żołnierzy rosyjskich zidentyfikowano tylko trzech^[4].

Losy cmentarza

W 1915 r. po wygranej bitwie pod Gorlicami i przepędzeniu Rosjan dalej na wschód, monarchia austro-węgierska przystąpiła do budowy cmentarzy. Po II wojnie światowej nie dbano o cmentarze z I wojny. Ulegały naturalnemu niszczeniu przez czynniki przyrody, zdarzały się także akty wandalizmu^[2] Cmentarz nr 147 zachował się w dość dobrym stanie, wymaga jednak remontu. Stan w 2015 roku: brak ogrodzenia (zachowały się z niego tylko dwa pochylone słupki bramki wejściowej), betonowe stele pochylone i zarastające mchami i glonami, krzyże rdzewieją, ich część jest odłamana, tabliczki imienne są ledwie czytelne. Planowany jest remont cmentarza^[5].

Przypisy