Cmentarz wojenny nr 150 – Chojnik

Cmentarz wojenny nr 150
Chojnik

nr rej. A-16/M 24.02.2004(Tar)
Widok ogólny
Państwo	Polska
Miejscowość	Chojnik
Typ cmentarza	wojenny
Stan cmentarza	nieczynny
Powierzchnia cmentarza	265
Liczba pochówków	40
Liczba grobów	29
Data otwarcia	1915–1916
Architekt	Henrich Scholz
Położenie na mapie gminy Gromnik Cmentarz wojenny nr 150 Chojnik
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de Cmentarz wojenny nr 150 Chojnik
Położenie na mapie województwa małopolskiego Cmentarz wojenny nr 150 Chojnik
Położenie na mapie powiatu tarnowskiego Cmentarz wojenny nr 150 Chojnik
49°51′07,0″N 20°59′54,7″E/49,851944 20,998528

Cmentarz wojenny nr 150 – Chojnik – zabytkowy cmentarz z I wojny światowej znajdujący się we wsi Chojnik w powiecie tarnowskim, w gminie Gromnik. Jeden z ponad 400 zachodniogalicyjskich cmentarzy wojennych zbudowanych przez Oddział Grobów Wojennych C. i K. Komendantury Wojskowej w Krakowie. W VI okręgu tarnowskim cmentarzy tych jest 63^[1].

Dwupoziomowy układ cmentarza

Pomnik centralny

Nagrobki

Plan cmentarza

Opis cmentarza

Cmentarz znajduje się bezpośrednio przy drodze nr 977 Grybów – Tarnów, na stoku wznoszącym się po jej północno-wschodniej stronie^[2]. Ma kształt prostokąta o powierzchni około 265 m². Jest dwupoziomowy, w środku ogrodzenia od strony drogi znajduje się metalowa bramka oraz schody na pierwszy poziom cmentarza. Obecnie schodki rozpoczynają się w rowie drogowym, a poziom współczesnej drogi jest na równi z pierwszym poziomem cmentarza. Otoczony jest z 4 stron ogrodzeniem. Na drugi poziom cmentarza prowadzą dwa ciągi schodów, przesunięte na obie strony względem osi cmentarza. Prowadzą one do pomnika – stylizowanego antycznego hełmu na solidnym kamiennym podeście, na którym znajduje się tablica z takiego samego kamienia, z jakiego wykonano rzeźbę hełmu z napisem „1914 – 1915”^[3][4].

Nagrobki wykonano w formie betonowych steli o trapezowym przekroju. Zwieńczone są krzyżami, których jest kilka rodzajów:

• żeliwne krzyże maltańskie z motywem wieńca laurowego,
• żeliwne krzyże łacińskie z okrągłą tarczą na przecięciu ramion,
• małe, żeliwne krzyże lotaryńskie.

Polegli

Na cmentarzu pochowano 40 żołnierzy w 3 grobach zbiorowych oraz 26 pojedynczych, w tym:

• 27 z armii austro-węgierskiej,
• 13 z armii rosyjskiej.

Zidentyfikowano tylko jednego z nich – kaprala Jefima Aleksandra Kozeniuka z armii rosyjskiej. Żołnierze ci polegli w maju 1915 roku podczas wielkiej ofensywy sprzymierzonych wojsk austriacko-węgierskich i niemieckich zwanej bitwą pod Gorlicami. Była to zwycięska dla Austriaków i ich sojuszników ofensywa, po której wypędzili oni Rosjan daleko na wschód^[4].

Losy cmentarza

Po II wojnie światowej nie dbano o cmentarze z I wojny i ulegały one w naturalny sposób niszczeniu przez czynniki pogody i roślinność. Dopiero od lat 90. zaczęto je odnawiać^[1]. Cmentarz nr 150 poddany został kapitalnemu remontowi i w 2015 r. jest w bardzo dobrym stanie. Nie tylko uporządkowano teren, ale także odremontowano mury, pomniki, uzupełniono uszkodzone tabliczki z napisami, wykonano z tyłu za cmentarzem betonowe odwodnienie zapobiegające zalewaniu cmentarza przez wody po większych opadach. Ze względu na walory estetyczne i bliskości drogi cmentarz ten włączony został w sieć międzypowiatowych, a nawet międzynarodowych szlaków cmentarzy wojennych^[5].

Przypisy