Cmentarz wojenny nr 158 – Tuchów-Garbek

Cmentarz wojenny nr 158
Tuchów-Garbek
Obiekt zabytkowy nr rej. A-467/M z 16.04.2009
Ilustracja
Państwo

 Polska

Miejscowość

Tuchów (Garbek)

Typ cmentarza

wojenny

Stan cmentarza

nieczynny

Powierzchnia cmentarza

278 m²

Liczba pochówków

37

Liczba grobów

3+27

Data otwarcia

1915

Architekt

Heinrich Scholz

Położenie na mapie Tuchowa
Mapa konturowa Tuchowa, po lewej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Cmentarz wojenny nr 158Tuchów-Garbek”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa małopolskiego
Mapa konturowa województwa małopolskiego, po prawej znajduje się punkt z opisem „Cmentarz wojenny nr 158Tuchów-Garbek”
Położenie na mapie powiatu tarnowskiego
Mapa konturowa powiatu tarnowskiego, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Cmentarz wojenny nr 158Tuchów-Garbek”
Położenie na mapie gminy Tuchów
Mapa konturowa gminy Tuchów, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Cmentarz wojenny nr 158Tuchów-Garbek”
Ziemia49°53′19″N 21°01′12″E/49,888611 21,020000

Cmentarz wojenny nr 158 Tuchów-Garbek – zabytkowy austriacki cmentarz z I wojny światowej znajdujący się na osiedlu Garbek w Tuchowie w powiecie tarnowskim, w województwie małopolskim. Jeden z ponad 400 zachodniogalicyjskich cmentarzy wojennych zbudowanych przez Oddział Grobów Wojennych C. i K. Komendantury Wojskowej w Krakowie. W VI okręgu tarnowskim cmentarzy tych jest 63[1].

Opis cmentarza

Znajduje się w lesie na wzgórzu, przy drodze z Tuchowa do Meszny Opackiej[2]. Ma kształt prostokąta i ogrodzony jest drewnianym płotem zamontowanym na betonowych słupkach. Został zaprojektowany przez niemieckiego architekta Heinricha Scholza jako cmentarz samodzielny. Przy przeciwległym do furtki wejściowej boku znajduje się drewniany krzyż z ukrzyżowanym Jezusem Chrystusem. Ramiona krzyża zwieńczone są zębatym daszkiem. Tego typu rzeźba na wojennych cmentarzach austriackich jest rzadkością. Na obramowanych betonowymi obrzeżami mogiłach zamontowano betonowe stele, typowe dla projektów Heinricha Scholza. Posiadają blaszane tabliczki i zwieńczone są żeliwnymi krzyżami dwóch rodzajów:

W środku znajduje się mogiła z trzema innego rodzaju betonowymi cokołami, na których zamontowano większe krzyże; dwa z nich to stylizowane krzyże łacińskie, trzeci to prosty krzyż dwuramienny (lotaryński)[1].

Polegli

W skład cmentarza wchodzi 27 grobów pojedynczych i 3 zbiorowe. Spoczywa w nich 38 żołnierzy, w tym[3]:

  • 8 polskich legionistów (Rafał Wojtych, Franciszek Petryszyn, Walenty Marcak, Michał Gutowski, Józef Wójcikiewicz, Szczepan Iwulski, Stanisław Sarna i NN). Są to legioniści z 1 i 5 pułku piechoty Legionów
  • 20 żołnierzy armii austro-węgierskiej,
  • 10 żołnierzy armii rosyjskiej.

Losy cmentarza

Austriacy wykonywali cmentarze bardzo solidnie, jednak z biegiem czasu ulegały one naturalnemu niszczeniu przez czynniki pogody i roślinność. Cmentarz nr 158 został poddany gruntownemu remontowi jego wygląd różni się nieco od oryginalnego. Pierwotnie również posiadał drewniane ogrodzenie, ale innego rodzaju, a bramka wejściowa składała się z dwóch wymurowanych z kamienia słupków z łukowatym sklepieniem. Cmentarz jest starannie pielęgnowany i w 2016 r. jest w bardzo dobrym stanie. Obsadzono go bylinami i krzewami ozdobnymi i obecnie posiada wśród wszystkich cmentarzy w tarnowskim okręgu najlepiej utrzymaną szatę roślinną[4].

Przypisy

  1. ↑ a b Roman Frodyma: Galicyjskie cmentarze wojenne. Tom II. Okolice Tarnowa. Rewasz, 1997. ISBN 83-85557-38-5.
  2. ↑ Pogórze Ciężkowickie i Strzyżowskie. Mapa 1:50 000. Kraków: Compass, 2005. ISBN 978-83-7605-211-3.
  3. ↑ Jerzy J. P. Drogomir: Polegli w Galicji Zachodniej 1914-1915 (1918). Tom 2. Tarnów: Muzeum Okręgowe w Tarnowie, 2002. ISBN 83-85988-57-2.
  4. ↑ Cmentarze I wojny. Gorlice. [dostęp 2016-05-15].
Nagrobek polskiego legionisty
Nagrobek rosyjski
Nagrobek austriacki
Wejście
Zachodniogalicyjskie cmentarze wojenne z I wojny światowej
Okręg I – Żmigród
Okręg II – Jasło
Okręg III – Gorlice
Okręg IV – Łużna
Okręg V – Pilzno
Okręg VI – Tarnów
Okręg VII – Dąbrowa
Okręg VIII – Brzesko
Okręg IX – Bochnia
Okręg X – Limanowa
Okręg XI – Kraków

Media użyte na tej stronie

Lesser Poland Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Lesser Poland Voivodeship, Poland. Geographic limits of the map:
  • N: 50.59 N
  • S: 49.07 N
  • W: 18.92 E
  • E: 21.55 E
Distinctive emblem for cultural property.svg
Blue Shield - the Distinctive emblem for the Protection of Cultural Property. The distinctive emblem is a protective symbol used during armed conflicts. Its use is restricted under international law.
Legenda miejsce kultu.svg
Symbol miejsca kultu do legendy mapy
WWI Military Cemetery no.158 Poland, Tuchow (2).JPG
Autor: MultiWatermelonJuice, Licencja: CC BY-SA 3.0
WWI Military Cemetery no.158 Poland, Tuchow
Tuchow location map.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa Tuchowa, Polska
Tuchów, cmentarz wojenny nr 158 (HB6).jpg
Autor: Henryk Bielamowicz, Licencja: CC BY-SA 4.0
Tuchów, Cmentarz wojenny nr 158 - Tuchów-Garbek
WWI Military Cemetery no.158 Poland, Tuchow (1).JPG
Autor: MultiWatermelonJuice, Licencja: CC BY-SA 3.0
WWI Military Cemetery no.158 Poland, Tuchow
Tuchów, cmentarz wojenny nr 158 (HB3).jpg
Autor: Henryk Bielamowicz, Licencja: CC BY-SA 4.0
Tuchów, Cmentarz wojenny nr 158 - Tuchów-Garbek
Tuchów, cmentarz wojenny nr 158 (HB5).jpg
Autor: Henryk Bielamowicz, Licencja: CC BY-SA 4.0
Tuchów, Cmentarz wojenny nr 158 - Tuchów-Garbek