Cmentarz wojenny nr 181 – Siemiechów

Cmentarz wojenny nr 181
Siemiechów
Obiekt zabytkowy nr rej. A-1189/M z 18.01.2010
Ilustracja
Widok ogólny
Państwo

 Polska

Województwo

 małopolskie

Miejscowość

Siemiechów

Typ cmentarza

wojenny

Stan cmentarza

nieczynny

Powierzchnia cmentarza

ok. 1000 m²

Liczba pochówków

178

Liczba grobów

21+91

Data otwarcia

1915

Architekt

Siegfried Heller

Położenie na mapie gminy Gromnik
Mapa konturowa gminy Gromnik, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Cmentarz wojenny nr 181Siemiechów”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa małopolskiego
Mapa konturowa województwa małopolskiego, po prawej znajduje się punkt z opisem „Cmentarz wojenny nr 181Siemiechów”
Położenie na mapie powiatu tarnowskiego
Mapa konturowa powiatu tarnowskiego, na dole nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Cmentarz wojenny nr 181Siemiechów”
Ziemia49°51′39,5″N 20°56′16,0″E/49,860972 20,937778

Cmentarz wojenny nr 181 w Siemiechowie – zabytkowy cmentarz z I wojny światowej znajdujący się we wsi Siemiechów w województwie małopolskim, w powiecie tarnowskim, w gminie Gromnik. Jest jednym z 400 zachodniogalicyjskich cmentarzy wojennych zbudowanych przez Oddział Grobów Wojennych C. i K. Komendantury Wojskowej w Krakowie. W VI okręgu tarnowskim cmentarzy tych jest 62[1].

Siemiechów, cmentarz wojenny nr 181 (HB2).jpg
Cmentarz wojenny nr 181 - Siemiechów 8PR3.jpg
Cmentarz wojenny nr 181 - Siemiechów 6PR3.jpg
Siemiechów, cmentarz wojenny nr 181 (HB4).jpg

Położenie

Cmentarz znajduje się na południowo-wschodnim grzbiecie opadającym z Wału do Gromnika. Grzbietem tym, obok cmentarza biegnie z Gromnika asfaltowa droga i zielony szlak turystyczny. Zaczyna się przy drodze GromnikTuchów w niewielkiej odległości za kościołem w Gromniku. Znajdują się przy niej dwa cmentarze z czasów I wojny światowej: najpierw cmentarz wojenny nr 149, potem nr 181. Obydwa znajdują się przy drodze i są z niej widoczne[2].

Opis cmentarza

Zaprojektowany został przez Siegfrieda Hellera na planie prostokąta z jednym ściętym narożem (jest w nim brama). Jest dość duży, zajmuje powierzchnię ok. 1000 m². Obecnie jego ogrodzenie stanowi betonowa podmurówka i płot wykonany z żelaznych sztachet osadzonych na żelaznych słupkach. Są dwie furtki: jedna duża, dwuskrzydłowa, druga mniejsza, jednoskrzydłowa. Nie ma centralnego pomnika, jest natomiast neoklasycystyczna kapliczka. Na placu obok kaplicy znajdują się ustawione w rzędach żeliwne krzyże osadzone na betonowych cokolikach. Jest kilka rodzajów tych krzyży i są na nich blaszane tabliczki z nazwiskami poległych[3].

Pochowano tutaj żołnierzy poległych podczas bitwy pod Gorlicami 2 i 3 maja 1915 r. W czasie tej ofensywy wojska austro-węgierskie przy znacznej pomocy wojsk niemieckich wyparły armię rosyjską z terenów wcześniej przez nią zajętych. W 21 grobach zbiorowych i 91 pojedynczych pochowano 178 żołnierzy, w tym 159 żołnierzy austro-węgierskich i 19 rosyjskich[1].

Los cmentarza

Austriacy wykonali cmentarze bardzo solidnie, jednak z czasem ulegały one w naturalny sposób niszczeniu przez czynniki pogody i roślinność, bywało, że również przez wandali. Przez długi czas, zwłaszcza po II wojnie światowej, cmentarzami z I wojny światowej nie opiekowano się[1]. Dopiero ostatnio zaczęto o niego dbać. Kapliczka istniała jeszcze przed budowa cmentarza, cmentarz wykonano dookoła niej. W latach 1986–1987 dokonano generalnej przebudowy cmentarza[3]. Po przebudowie jego obecny wygląd znacznie różni się od pierwotnego. Pierwotnie ogrodzenie stanowił drewniany płot osadzony na murowanych z kamienia słupkach. Centralny pomnik stanowił wysoki drewniany krzyż nakryty daszkiem z glorią. Po krzyżu i pierwotnym ogrodzeniu nie ma już śladu. W czasie przebudowy zrównano mogiły ziemne, a część z placu przed kapliczką oraz z prawej strony przeniesiono na lewo w dół. Nie dokonano przy tym jednak ekshumacji zwłok, tak, że obecnie lokalizacja krzyży jest tylko symboliczna. Dzięki ich przeniesieniu powstał przed kapliczką pusty plac, na którym ustawiono ławki, na których można usiąść podczas nabożeństw, które w tej kapliczce okazjonalnie się odbywają[4]

Przypisy

  1. a b c Roman Frodyma: Galicyjskie cmentarze wojenne. Tom II. Okolice Tarnowa. Rewasz, 1997. ISBN 83-85557-38-5.
  2. Pogórze Rożnowskie. Mapa 1:50 000. Kraków: Compass, 2004. ISBN 83-89165-72-4.
  3. a b Gmina Gromnik. Cmentarze wojenne. [dostęp 2015-04-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-03-18)].
  4. Cmentarze I wojny. [dostęp 2015-04-21].

Media użyte na tej stronie

Lesser Poland Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Lesser Poland Voivodeship, Poland. Geographic limits of the map:
  • N: 50.59 N
  • S: 49.07 N
  • W: 18.92 E
  • E: 21.55 E
Distinctive emblem for cultural property.svg
Blue Shield - the Distinctive emblem for the Protection of Cultural Property. The distinctive emblem is a protective symbol used during armed conflicts. Its use is restricted under international law.
Legenda miejsce kultu.svg
Symbol miejsca kultu do legendy mapy
Siemiechów, cmentarz wojenny nr 181 (HB4).jpg
Autor: Henryk Bielamowicz, Licencja: CC BY-SA 4.0
Siemiechów, Zespół cmentarza wojennego nr 181 z I wojny światowej
Siemiechów, cmentarz wojenny nr 181 (HB1).jpg
Autor: Henryk Bielamowicz, Licencja: CC BY-SA 4.0
Siemiechów, Zespół cmentarza wojennego nr 181 z I wojny światowej
Siemiechów, cmentarz wojenny nr 181 (HB2).jpg
Autor: Henryk Bielamowicz, Licencja: CC BY-SA 4.0
Siemiechów, Zespół cmentarza wojennego nr 181 z I wojny światowej
Gromnik (gmina) location map.png
Autor: Smat, Licencja: CC BY-SA 2.0
Location maps
Cmentarz wojenny nr 181 - Siemiechów 8PR3.jpg
Autor: Jerzy Opioła, Licencja: CC BY-SA 4.0
Cmentarz wojenny nr 181 - Siemiechów
Cmentarz wojenny nr 181 - Siemiechów 6PR3.jpg
Autor: Jerzy Opioła, Licencja: CC BY-SA 4.0
Cmentarz wojenny nr 181 - Siemiechów