Cmentarz wojenny nr 259 – Biskupice Radłowskie
nr rej. A-333 z 15.06.1990[1] | |
Widok ogólny | |
Państwo | |
---|---|
Miejscowość | |
Typ cmentarza | wojenny |
Stan cmentarza | nieczynny |
Liczba pochówków | 88 |
Liczba grobów | 88 |
Data otwarcia | |
Architekt | Johann Watzal |
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de | |
50°07′09,0″N 20°51′14,1″E/50,119167 20,853917 |
Cmentarz wojenny nr 259 – Biskupice Radłowskie – zabytkowy cmentarz z I wojny światowej znajdujący się we wsi Biskupice Radłowskie w województwie małopolskim, w powiecie tarnowskim, w gminie Radłów. Jest jednym z 400 zachodniogalicyjskich cmentarzy wojennych zbudowanych przez Oddział Grobów Wojennych C. i K. Komendantury Wojskowej w Krakowie. W VIII okręgu brzeskim cmentarzy tych jest 52[2].
Opis cmentarza
Cmentarz znajduje się w centrum wsi, przy drodze do Szczurowej (ul. Bohaterów Września). Ma kształt prostokąta o jednym ściętym narożniku. Obecnie jego ogrodzenie tworzy betonowa pomurówka i betonowe słupki, pomiędzy którymi znajdują się metalowe segmenty. Wejście przez jednoskrzydłową metalową furtkę. Prowadzi od niej szeroka alejka do pomnika centralnego znajdującego się w pobliżu drugiego końca cmentarza. Jest to betonowy, wysoki obelisk. W obrębie cmentarza rośnie kilka drzew zasadzonych podczas budowy cmentarza. Wszystkich poległych żołnierzy pochowano w pojedynczych grobach rozmieszczonych rzędami po obu stronach alejki oraz za pomnikiem. Nagrobki tworzą betonowe cokoły na których osadzono 3 rodzaje krzyży:
- wykonane z płaskowników żelazne krzyże łacińskie nakryte blaszanym daszkiem o ząbkowanej krawędzi,
- żeliwne krzyże łacińskie o rozszerzonych końcach, z datą „1915”,
- wykonane z płaskownika krzyże lotaryńskie[3][4]
Polegli
Pochowano tutaj 88 żołnierzy, w tym[4]:
- 54 żołnierzy z armii niemieckiej,
- 28 z armii austro-węgierskiej,
- 6 z armii rosyjskiej.
Znane są nazwiska 70 pochowanych. Polegli oni od grudnia 1914 r. do maja 1915 r. Front przechodził tędy dwukrotnie; w grudniu, gdy wojska rosyjskie zajmowały ten teren, oraz na początku maja 1915 r. gdy podczas wielkiej ofensywy zwanej bitwą pod Gorlicami sprzymierzone wojska austro-węgierskie i niemieckie przełamały obronę Rosjan i zmusiły ich do cofnięcia się daleko na wschód[4].
Losy cmentarza
Po II wojnie ranga cmentarza w świadomości społeczeństwa i ówczesnych władz zmalała, przybyły bowiem nowe, świeższe cmentarze i dramatyczne historie nowej wojny. Zapomniane cmentarze z I wojny ulegały naturalnemu niszczeniu przez czynniki przyrody, zdarzały się także akty wandalizmu[2]. Dopiero w latach 90. zaczęto cmentarze te odnawiać. Cmentarz nr 259 został gruntownie odnowiony. Usunięto zarastające go chaszcze (pozostawiono tylko drzewa zasadzone przez Austriaków podczas wykonywania cmentarza), wyremontowano ogrodzenie i wykonano nową furtkę, uporządkowano pole cmentarne, odmalowano krzyże, zmontowano tablicę informacyjną.
Przypisy
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo małopolskie, Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2021 [dostęp 2014-08-10] .
- ↑ a b Roman Frodyma: Galicyjskie cmentarze wojenne. Tom III. Bochnia-Limanowa-Brzesko. Rewasz, 1998. ISBN 83-85557-52-0.
- ↑ Groby wojenne. Małopolska. [dostęp 2015-12-08].
- ↑ a b c Jerzy J. P. Drogomir: Polegli w Galicji Zachodniej 1914-1915 (1918). Tom 2. Tarnów: Muzeum Okręgowe w Tarnowie, 2002. ISBN 83-85988-57-2.
Linki zewnętrzne
- Spis poległych pochowanych na cmentarzu nr 259 w Biskupichach Radłowskich. forgen.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-09)].
Media użyte na tej stronie
Autor: Smat, Licencja: CC BY-SA 2.0
Location map
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of Poland
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Lesser Poland Voivodeship, Poland. Geographic limits of the map:
- N: 50.59 N
- S: 49.07 N
- W: 18.92 E
- E: 21.55 E
Blue Shield - the Distinctive emblem for the Protection of Cultural Property. The distinctive emblem is a protective symbol used during armed conflicts. Its use is restricted under international law.
Symbol miejsca kultu do legendy mapy
Autor: Jerzy Opioła, Licencja: CC BY-SA 4.0
Cmentarz wojenny nr 259 - Biskupice Radłowskie
Autor: Jerzy Opioła, Licencja: CC BY-SA 4.0
Cmentarz wojenny nr 259 - Biskupice Radłowskie
Autor: Jerzy Opioła, Licencja: CC BY-SA 4.0
Cmentarz wojenny nr 259 - Biskupice Radłowskie
Autor: Jerzy Opioła, Licencja: CC BY-SA 4.0
Cmentarz wojenny nr 259 - Biskupice Radłowskie
Autor: Jerzy Opioła, Licencja: CC BY-SA 4.0
Cmentarz wojenny nr 259 - Biskupice Radłowskie