Cmentarz wojenny nr 51 – Rotunda

Cmentarz wojenny nr 51
Rotunda
Obiekt zabytkowy nr rej. A-287 z 24.03.1980[1]
Ilustracja
Państwo Polska
Województwo małopolskie
MiejscowośćRegietów
Typ cmentarzawojenny
Stan cmentarzanieczynny
Liczba pochówków54
ArchitektDušan Jurkovič
Położenie na mapie gminy Uście Gorlickie
Mapa konturowa gminy Uście Gorlickie, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Regietów, cm. wojenny nr 51”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa małopolskiego
Mapa konturowa województwa małopolskiego, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „Regietów, cm. wojenny nr 51”
Położenie na mapie powiatu gorlickiego
Mapa konturowa powiatu gorlickiego, na dole nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Regietów, cm. wojenny nr 51”
Ziemia49°28′28,9″N 21°14′07,5″E/49,474694 21,235417

Cmentarz wojenny nr 51 – Rotunda – austriacki cmentarz z I wojny światowej, obecie całkowicie zrekonstruowany (stan na czerwiec 2021), usytuowany na szczycie góry Rotunda w Beskidzie Niskim w pobliżu miejscowości Regietów.

Założenie cmentarza zaprojektował Dušan Jurkovič[2]. Pochowano tu 42 żołnierzy austro-węgierskich oraz 12 rosyjskich poległych w lutym i marcu 1915 roku.

Obiekt na planie koła otoczony jest kamiennym murkiem. Pierwotnie stało na cmentarzu 5 wysokich drewnianych wież – krzyży utrzymanych w stylistyce łemkowskiej – centralna o wysokości 16 metrów i 4 poboczne, 12 – metrowe[3]. W maju 1979 wszystkie wieże były jeszcze oszalowane. W roku 1980 cmentarz został wpisany do rejestru zabytków, jednak nie rozpoczęto żadnych prac konserwatorskich. Wtedy zachowane były jeszcze fragmenty trzech z pięciu drewnianych wież.

W osiemdziesiątą rocznicę Operacji Gorlickiej (maj 1915) w 1995 roku rozpoczęto przy pomocy Austriackiego Czarnego Krzyża oczyszczanie i zabezpieczanie terenu cmentarza. Z inicjatywy SKPB w Warszawie zawiązano Stowarzyszenie Społeczny Komitet Odbudowy Cmentarza Wojennego na Rotundzie[4]. W roku 2004, dzięki pomocy finansowej Austriackiego Czerwonego Krzyża wykonano nowe 24 krzyże nagrobne i tablice z nazwiskami. W roku 2008 przeprowadzono rekonstrukcję jednej z wież, a w kolejnym roku – drugiej. W 2013 roku postawiono fundamenty pod kolejną mniejszą wieżę a na jesieni 2014 została ukończona. W roku 2016 powstały dwie ostatnie odbudowane wieże[5].

Na kamiennej tablicy inskrypcyjnej z wykutym krzyżem maltańskim i czterowierszem w języku niemieckim, autorstwa Hansa Hauptmanna. W tłumaczeniu brzmi on:

Nie płaczcie, że leżymy tak z dala od ludzi,
A burze już nam nieraz we znaki się dały –
Wszak słońce co dzień rano tu nas wcześniej budzi
I wcześniej okrywa purpurą swej chwały.

Galeria

  • Widok ogólny
  • Krzyż dwuramienny
  • Fragment cmentarza
  • Fragment cmentarza
  • Inskrypcja
  • Krzyże jednoramienne

Przypisy

  1. ↑ Narodowy Instytut Dziedzictwa: Rejestr zabytków nieruchomych – województwo małopolskie. 2020-09-30. [dostęp 2015-05-16].
  2. ↑ Mirosław Łopata: Cmentarz nr 51 – Rotunda (pol.). Cmentarze wojenne I wojny światowej, 2001-2007. [dostęp 2016-12-06].
  3. ↑ Regietów Wyżny – wieś, której nie ma (pol.). Łemkowyna. Na Beskidzie Niskim, 25 września 2016. [dostęp 2016-12-06].
  4. ↑ Cmentarz na Rotundzie dawniej i dziś (pol.). SKPB Warszawa, 2003.09.02. [dostęp 2016-12-06].
  5. ↑ Historia pewnego cmentarza… (pol.). SKPB Warszawa, 2016.12.01. [dostęp 2016-12-06].

Bibliografia

Linki zewnętrzne

Zachodniogalicyjskie cmentarze wojenne z I wojny światowej
Okręg I – Żmigród
Okręg II – Jasło
Okręg III – Gorlice
Okręg IV – Łużna
Okręg V – Pilzno
Okręg VI – Tarnów
Okręg VII – Dąbrowa
Okręg VIII – Brzesko
Okręg IX – Bochnia
Okręg X – Limanowa
Okręg XI – Kraków

Media użyte na tej stronie

Lesser Poland Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Lesser Poland Voivodeship, Poland. Geographic limits of the map:
  • N: 50.59 N
  • S: 49.07 N
  • W: 18.92 E
  • E: 21.55 E
Distinctive emblem for cultural property.svg
Blue Shield - the Distinctive emblem for the Protection of Cultural Property. The distinctive emblem is a protective symbol used during armed conflicts. Its use is restricted under international law.
Legenda miejsce kultu.svg
Symbol miejsca kultu do legendy mapy