Collegium Iuridicum Uniwersytetu Jagiellońskiego
nr rej. A-35 z 6 sierpnia 1936 | |
Collegium Iuridicum – widok od strony ul. Grodzkiej | |
Państwo | |
---|---|
Miejscowość | |
Adres | |
Ukończenie budowy | |
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de | |
50°03′25,46″N 19°56′17,10″E/50,057072 19,938083 |
Collegium Iuridicum Uniwersytetu Jagiellońskiego – jeden z najstarszych budynków Uniwersytetu Jagiellońskiego, znajdujący się przy ul. Grodzkiej 53 w Krakowie. Od południa przylega do placu św. Marii Magdaleny, od zachodu do ul. Kanoniczej.
Budynek, powstały z połączenia dwóch domów, jest czteroskrzydłowym założeniem z dwukondygnacyjnym dziedzińcem arkadowym, sklepionym krzyżowo.
Historia
Na początku XIV na miejscu dzisiejszego Collegium znajdowała się budowla o przeznaczeniu handlowym, której pozostałości widoczne są w piwnicach Collegium. W drugiej połowie XIV na jej miejscu wzniesiono dwie kamienice, które w latach 1403 i 1406 Uniwersytet Krakowski odkupił od ówczesnych właścicieli (Sędziwoja[1] z Szubina oraz Mikołaja i Niemierzy z Irządza) i połączył ze sobą. W Collegium zachowały się liczne gotyckie portale i obramienia okienne.
W XVI, poza Collegium Maius, wykłady uniwersyteckie odbywały się w czterech kolegiach, które były ośrodkami pracy wydziałów: prawa, lekarskiego, teologii i sztuk wyzwolonych (filozofii). Spośród nich przetrwały jedynie Collegium Iuridicum (Prawnicze) i Collegium Minus[2].
W XVII budynek przebudowano, wznosząc arkadowy dziedziniec i boniowany portal na fasadzie. Od 1800 mieściła się tu siedziba urzędu fiskalnego, potem lazaret. W latach 1850–1886 Collegium Iuridicum było siedzibą Uniwersytetu. Od 1890 znajdowało się tu Studium Rolnicze, od 1912 zakłady: antropologii, chemii i paleontologii.
Collegium w XXI wieku
Od 1992 w Collegium Iuridicum mieszczą się: Instytut Historii Sztuki (Wydział Historyczny UJ), Zakład Postępowania Cywilnego oraz Katedra Prawa Pracy (Wydział Prawa i Administracji UJ).
W podziemiach od 1992 znajduje się wystawa Instytutu Zoologii UJ, na której prezentowane są muszle morskie (ok. 1500 gatunków ofiarowanych UJ przez Bolesława Rączkę w 1984), skamieniałości (ok. 500 gatunków ofiarowanych UJ przez prof. J. Małeckiego i dr R. Tarkowskiego z AGH) i motyle (ok. 2300 gatunków)[3].
14 maja 1996 na dziedzińcu ustawiono rzeźbę Luci di Nara (Światła Nary) Igora Mitoraja (1991), będącą darem artysty dla UJ, przekazanym po wystawie monograficznej w Collegium Iuridicum we wrześniu 1993[4].
Przypisy
- ↑ Szubin, ''...dziedzic Sędziwój Pałuka z Szubina, ststa krakowski'', [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XII: Szlurpkiszki – Warłynka, Warszawa 1892, s. 58 .
- ↑ https://web.archive.org/web/20060930194035/http://www.uj.edu.pl/uniwersytet/inwestycje/chwalba_wyklad_pol.pdf.
- ↑ Instytut Zoologii Uniwersytetu Jagiellońskiego. binoz.uj.edu.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-07-06)]..
- ↑ Collegium Iuridicum: Igor Mitoraj, Luci di Nara. ihs.uj.edu.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-04-22)]..
Bibliografia
- Encyklopedia Krakowa, Warszawa-Kraków: PWN, 2000 [hasło: Collegium Iuridicum, s. 125]
- Michał Rożek, Urbs celeberrima. Przewodnik po zabytkach Krakowa, Tomasz Prażuch (ilust.), Kraków: Wydawnictwo WAM, 2006, s. 267–268, ISBN 83-7318-730-8, OCLC 749673168 .
Media użyte na tej stronie
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of Poland
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Lesser Poland Voivodeship, Poland. Geographic limits of the map:
- N: 50.59 N
- S: 49.07 N
- W: 18.92 E
- E: 21.55 E
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Mapa lokacyjna miasta Kraków. Punkty graniczne mapy:
- N: 50.15 N
- S: 49.95 N
- W: 19.76 E
- E: 20.26 E
Blue Shield - the Distinctive emblem for the Protection of Cultural Property. The distinctive emblem is a protective symbol used during armed conflicts. Its use is restricted under international law.
Autor: Mach240390, Licencja: CC BY 4.0
Collegium Iuridicum w Krakowie przy ulicy Grodzkiej 53 na rogu z Placem Marii Magdaleny i ul. Kanoniczą. Widok od strony ulicy Grodzkiej.
Autor: Dorja, Licencja: CC0
Luci di Nara (Światła Nary) Igora Mitoraja będąca darem artysty dla UJ.