Coma

Coma
Ilustracja
Zespół Coma podczas Rocket Festiwal 2014 w Warszawie
Rok założenia

1998

Rok rozwiązania

2019

Pochodzenie

 Polska, Łódź

Gatunek

rock alternatywny[1], post grunge[2], metal alternatywny[3]

Aktywność

1998–2019

Wydawnictwo

BMG Poland, Sony BMG Music Entertainment Poland, Mystic Production[4]

Powiązania

Normalsi

Skład
Piotr Rogucki – wokal
Dominik Witczak – gitara
Marcin Kobza – gitara
Rafał Matuszak – gitara basowa
Adam Marszałkowski – perkusja
Paweł Cieślak – elektronika, syntezatory
Byli członkowie
Wojciech Grenda – gitara (1998–2001)
Tomasz Stasiak – perkusja (1998–2008)
Strona internetowa

Coma – polski zespół rockowy założony w czerwcu 1998 roku w Łodzi[5]. Muzyka grupy inspirowana jest dokonaniami takich zespołów jak Illusion, Pearl Jam czy Led Zeppelin[5].

Historia

Grupa powstała w 1998 roku w Łodzi z inicjatywy gitarzysty Dominika Witczaka i perkusisty Tomasza Stasiaka, obaj występujący wcześniej w grupie Ozoz. Wkrótce do zespołu dołączył basista Rafał Matuszak, a następnie gitarzysta Wojciech Grenda i wokalista Piotr Rogucki. W 2001 roku w wyniku nieporozumień z zespołu odszedł Wojciech Grenda, którego zastąpił Marcin Kobza. Pierwszym wydawnictwem grupy był singel Skaczemy/Pasażer.

Pod koniec 2003 roku udało się grupie podpisać kontrakt z BMG Poland, co umożliwiło rozpoczęcie nagrań do debiutanckiej płyty – Pierwsze Wyjście z Mroku. Przed wydaniem pierwszego studyjnego albumu zespół zyskał popularność, koncertując u boku Kazika, Sweet Noise, Acid Drinkers i T.Love.

Zespół w 2001 roku dotarł do ostatniego etapu przesłuchań konkursu debiutów w Opolu, zajął pierwsze miejsce na Festiwalu Rockowym w Węgorzewie w 2004, a 15 marca 2005 roku zdobył statuetkę Fryderyka w kategorii Album Roku – Rock – za płytę Pierwsze wyjście z mroku. W 2007 roku, zespół otrzymał dwa Fryderyki w kategoriach: „Album roku – rock/metal” za Zaprzepaszczone Siły Wielkiej Armii Świętych Znaków oraz „Zespół roku”. W tym samym roku, zespół otrzymał również nagrodę publiczności Przystanku Woodstock „Złotego Bączka”. W 2009 roku zespół otrzymał kolejne 2 Fryderyki w kategoriach: „Zespół roku” oraz „Album roku – rock” za swój ostatni krążek Hipertrofia, a wokalista grupy – Piotr Rogucki został wyróżniony statuetką Fryderyka w kategorii „Wokalista roku”.

Jako jedyny łódzki zespół rockowy przez 20 tygodni nie opuszczał pierwszego miejsca na liście przebojów Radia Łódź. Trzykrotnie – 13 czerwca 2004, 4 czerwca 2006 i 25 stycznia 2009 koncertował na antenie Programu III PR. W lipcu 2006 roku wystąpił na XII Przystanku Woodstock w Kostrzynie n. Odrą oraz na Tyskim festiwalu muzycznym im. Ryśka Riedla „Ku przestrodze”. 13 czerwca 2007 zespół Coma zagrał przed Linkin Park i Pearl Jam podczas ich koncertu na Stadionie Śląskim w Chorzowie, a 12 sierpnia 2007 wystąpił przed Toolem, Dir en grey i Fair to Midland na Metal Hammer Festival.

W czerwcu 2008 do zespołu dołączył były perkusista zespołu Normalsi – Adam Marszałkowski, który zastąpił Tomasza Stasiaka[a]. 10 listopada tego samego roku ukazał się trzeci album grupy zatytułowany Hipertrofia. 9 grudnia 2009 zespół Coma w ramach trasy Hipertrofia Tour wystąpił w warszawskiej Arenie Ursynów. Zapis tego koncertu ukazał się pt. Live 24 marca 2010 roku nakładem Mystic Production w formatach DVD, CD i Blu-ray[6].

17 października 2011 został wydany piąty album studyjny zespołu, potocznie nazywany „Czerwonym albumem”.

Jesienią 2012 Coma pojechała w specjalną trasę jubileuszową z okazji 15-lecia zespołu. Trasa ta obejmowała 27 koncertów w 25 miastach i nosiła nazwę „Ulubiony numerek”. Niezwykłość trasy polegała na losowym wybieraniu utworów, jakie zespół zagra z dwóch kół losujących podczas występu.

8 lutego 2013 wydano angielskojęzyczny odpowiednik „Czerwonego albumu” Don’t Set Your Dogs On Me – w Polsce ukazał się dzięki Mysticowi, za granicą jest edycją niemieckiej wytwórni EarMusic.

29 października 2013 Sony Music wydał dwupłytowe wznowienie pierwszych płyt Comy Made in Poland: Pierwsze wyjście z mroku / Zaprzepaszczone siły wielkiej armii świętych znaków[7]. Wydanie osiągnęło status platynowej płyty[8].

1 września 2019 zespół zapowiedział zawieszenie działalności po 21 latach. Ostatnia trasa koncertowa nosi nazwę „Game Over”[9].

Dyskografia

Piotr Rogucki podczas Rocket Festiwal 2014 w Warszawie
Marcin Kobza, gitarzysta zespołu Coma podczas Rocket Festiwal 2014 w Warszawie
(c) Adam Kliczek, CC BY-SA 3.0
Dominik Witczak, gitarzysta zespołu Coma podczas Rocket Festiwal 2013 w Warszawie
(c) Adam Kliczek, CC BY-SA 3.0
Rafał Matuszak, gitarzysta basowy zespołu Coma podczas Rocket Festiwal 2013 w Warszawie

Albumy

TytułDane dot. albumuPozycja na liścieCertyfikat
POL
Pierwsze wyjście z mroku
  • Data: 17 maja 2004
  • Wydawca: BMG Poland
7[10]
Zaprzepaszczone siły wielkiej
armii świętych znaków
  • Data: 29 maja 2006
  • Wydawca: Sony BMG
1[11]
Hipertrofia
  • Data: 10 listopada 2008
  • Wydawca: Sony BMG
1[13]
  • POL: platynowa płyta[14]
bez tytułu (tzw. „Czerwony album”)
  • Data: 17 października 2011[15]
  • Wydawca: Mystic Production
1[16]
  • POL: platynowa płyta[17]
2005 YU55
  • Data: 7 października 2016[18]
  • Wydawca: Mystic Production
2[19]
Metal Ballads vol. 1
  • Data: 20 października 2017[20]
  • Wydawca: Mystic Production
3[21]
Sen o 7 szklankach
  • Data: 15 marca 2019[22]
  • Wydawca: Mystic Production
4[23]
Albumy anglojęzyczne
TytułDane dot. albumuPozycja na liście
POL
Excess
  • Data: 11 października 2010[24]
  • Wydawca: Mystic Production
7[25]
Don’t Set Your Dogs On Me
  • Data: 8 lutego 2013
  • Wydawca: earMusic/Edel/Mystic Production
6[26]
Albumy koncertowe
TytułDane dot. albumuPozycja na liścieCertyfikat
POL
Live
  • Data: 24 marca 2010[6]
  • Wydawca: Mystic Production
2[27]
  • POL: złota płyta[28]
Symfonicznie
  • Data: 1 października 2010[29]
  • Wydawca: Mystic Production
2[25]
  • POL: złota płyta[28]
Przystanek Woodstock 2014
  • Data: 16 kwietnia 2015
  • Wydawca: Złoty Melon
3[30]
Albumy wideo
TytułDane dot. albumuCertyfikat
Live
  • Data: 24 marca 2010[6]
  • Wydawca: Mystic Production
  • POL: platynowa płyta DVD[31]
Pierwsze wyjście z mroku 2014
  • Data: 3 listopada 2014[32]
  • Wydawca: Nu Plays

Single

TytułRokPozycja na liścieAlbum
LP3
[33]		SLiP
[34]		LPMN
[35]
„Skaczemy / Pasażer”2000––––
„Leszek Żukowski”2004–1–Pierwsze wyjście z mroku
„Spadam”64–
„Daleka droga do domu”200671–Zaprzepaszczone siły wielkiej armii świętych znaków
„System”1011–
„Tonacja”2320–
„Zero osiem wojna”200841–Hipertrofia
„Wola istnienia”20095114
„Transfuzja”1914–
„F.T.M.O. (Feel the Music’s Over)”20101913–Excess
„Na pół”2011295–bez tytułu
„Los cebula i krokodyle łzy”15–
„Song 4 Boys”201330––Don’t Set Your Dogs on Me
„Lipiec”20161546–2005 YU55
„Lajki”20179––Metal Ballads vol. 1
„Proste decyzje”201828––
„Odwołane”30––
„Fantazja”201928––Sen o 7 szklankach
„Wędrówka”10––
„Pożegnanie z Bajką” (gościnnie: Ralph Kaminski)14––
„Snajper”2020–––Metal Ballads vol. 1
„–” oznacza, że singel nie był notowany.

Teledyski

TytułRokReżyseriaAlbumŹródło
„Skaczemy”2001TOYAPierwsze wyjście z mroku[36]
„Chaos kontrolowany”2003–[36]
„Leszek Żukowski”2004Tadeusz Śliwa[37]
„Spadam”[36]
„Czas globalnej niepogody”2005Bartek Piotrowski[38]
„Daleka droga do domu”2006Zaprzepaszczone siły wielkiej armii świętych znaków[36]
„System”[39]
„Zero osiem wojna”2008Maciej Sterło-OrlickiHipertrofia[40]
„Transfuzja”2009–[36]
„Zamęt”2010–Symfonicznie[41]
„F.T.M.O.”Mania Studio, Mateusz WinkielExcess[42]
„Na pół”2011bez tytułu[43]
„Los cebula i krokodyle łzy”2012[44]
„Deszczowa piosenka”[45]
„Song 4 Boys”2013–Don’t Set Your Dogs On Me[46]
„Lipiec”2016Zosia Zija, Jacek Pióro2005 YU55[47]
„W cwał”2017Tomasz Bergmann[48]
„Lajki”Dominika PodczaskaMetal Ballads vol. 1[49]
„Proste decyzje”2018Tadeusz Śliwa[50]
„Pożegnanie z Bajką” (gościnnie: Ralph Kaminski)2019Iwona BieleckaSen o 7 szklankach[51]

Nagrody i wyróżnienia

RokKategoriaNagrodaUwagiŹródło
2004Album Roku Rock (Pierwsze wyjście z mroku)Fryderyki 2004Nagroda[52]
Nowa Twarz FonografiiNominacja[52]
Grupa RokuNominacja[52]
Wokalista Roku (Piotr Rogucki)Nominacja[52]
2006Album Roku Rock/Metal (Zaprzepaszczone siły wielkiej armii świętych znaków)Fryderyki 2006Nagroda[53]
Grupa RokuNagroda[53]
Wokalista Roku (Piotr Rogucki)Nominacja[53]
2007New Sounds of EuropeMTV Europe Music AwardsNominacja[54]
–Złoty BączekNagroda[55]
2008Album roku – rock/bluesPAM Awards 2008Nagroda[56][57]
2009Produkcja Muzyczna Roku (Hipertrofia)Fryderyki 2009Nominacja[58]
Wydawnictwo Specjalne – Najlepsza Oprawa Graficzna (Hipertrofia)Nominacja[58]
Album Roku Rock (Hipertrofia)Nagroda[58]
Grupa RokuNagroda[58]
Wideoklip Roku („Zero osiem wojna”)Nominacja[58]
Wokalista Roku (Piotr Rogucki)Nagroda[58]
Rockowy hit roku Polska („Zero osiem wojna”)Eska Music Awards 2009Nagroda[59]
2012Album roku rock (Bez tytułu)Fryderyki 2012Nagroda[60]
Produkcja muzyczna roku (Bez tytułu)Nominacja[61]
Grupa rokuNominacja[61]
2018Album roku rock (Metal Ballads Vol. 1)Fryderyki 2018Nominacja

Uwagi

  1. ↑ Marszałkowski nawiązał bliższą współpracę z zespołem Coma wcześniej, bowiem wziął udział w nagraniu albumu Zaprzepaszczone...

Przypisy

  1. ↑ Artyści: Coma. muzyka.interia.pl. [dostęp 2010-02-10]. (pol.).
  2. ↑ Michał Czarnocki: Recenzja Excess. www.magazyngitarzysta.pl. [dostęp 2010-09-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-10-01)]. (pol.).
  3. ↑ Marcin Kubicki: Recenzja albumu. www.magazyngitarzysta.pl. [dostęp 2010-09-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-09-23)]. (pol.).
  4. ↑ Coma w Mystic Production. www.rockmetal.pl. [dostęp 2010-02-10]. (pol.).
  5. ↑ a b Coma – Historia. www.coma.art.pl. [dostęp 2011-03-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-12-27)]. (pol.).
  6. ↑ a b c Coma: zobacz zapowiedź nowego DVD. muzyka.onet.pl. [dostęp 2010-02-10]. (pol.).
  7. ↑ „Made in Poland: Pierwsze wyjście z mroku / Zaprzepaszczone siły wielkiej armii świętych znaków” – Coma, empik [dostęp 2020-06-18].
  8. ↑ Platynowe płyty CD przyznane w 2021 roku, ZPAV [dostęp 2021-12-20].
  9. ↑ Teraz Rock: Coma zawiesza działalność i ogłasza pożegnalną trasę koncertową. terazmuzyka.pl, 2019-09-01. [dostęp 2019-09-01]. (pol.).
  10. ↑ OLiS – sprzedaż w okresie 23.08.2004 – 29.08.2004. olis.onyx.pl. [dostęp 2010-10-01]. (pol.).
  11. ↑ OLiS – sprzedaż w okresie 29.05.2006 – 04.06.2006. olis.onyx.pl. [dostęp 2010-10-01]. (pol.).
  12. ↑ Złote płyty CD przyznane w 2006 roku, ZPAV [dostęp 2020-06-18].
  13. ↑ OLiS – sprzedaż w okresie 10.11.2008 – 16.11.2008. olis.onyx.pl. [dostęp 2010-10-01]. (pol.).
  14. ↑ Platynowe płyty CD przyznane w 2008 roku, ZPAV [dostęp 2020-06-18].
  15. ↑ Coma: zobacz najnowszy klip!. mystic.pl. [dostęp 2011-10-12]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-10-10)]. (pol.).
  16. ↑ OLiS – sprzedaż w okresie 17.10.2011 – 23.10.2011. olis.onyx.pl. [dostęp 2011-10-29]. (pol.).
  17. ↑ Platynowe płyty CD przyznane w 2012 roku, ZPAV [dostęp 2020-06-18].
  18. ↑ Aleksandra Degórska: Comę czeka „planetarna katastrofa” na nowej płycie. antyradio.pl. [dostęp 2016-08-29]. (pol.).
  19. ↑ OLiS – sprzedaż w okresie 07.10.2016 – 13.10.2016. olis.onyx.pl. [dostęp 2016-10-20]. (pol.).
  20. ↑ Maciej Koprowicz: Coma zapowiada nowy album, „Metal Ballads vol. 1”. antyradio.pl. [dostęp 2017-10-20]. (pol.).
  21. ↑ OLiS – sprzedaż w okresie 20.10.2017 – 26.10.2017. olis.onyx.pl. [dostęp 2017-11-02]. (pol.).
  22. ↑ Coma – Official Site. [dostęp 2019-03-17]. (pol.).
  23. ↑ OLiS – sprzedaż w okresie 15.03.2019 – 21.03.2019. olis.onyx.pl. [dostęp 2019-03-28]. (pol.).
  24. ↑ Coma zadebiutuje w całej Europie. muzyka.onet.pl. [dostęp 2010-07-21]. (pol.).
  25. ↑ a b OLiS – sprzedaż w okresie 15.11.2010 – 21.11.2010. olis.onyx.pl. [dostęp 2010-11-26]. (pol.).
  26. ↑ OLiS – sprzedaż w okresie 11.02.2013 – 17.02.2013. olis.onyx.pl. [dostęp 2013-02-17]. (pol.).
  27. ↑ OLiS – sprzedaż w okresie 24.01.2011 – 30.01.2011. olis.onyx.pl. [dostęp 2011-02-04]. (pol.).
  28. ↑ a b Złote płyty CD przyznane w 2011 roku, ZPAV [dostęp 2020-06-18].
  29. ↑ Premiera nowego albumu grupy Coma za miesiąc. muzyka.onet.pl. [dostęp 2010-09-01]. (pol.).
  30. ↑ OLiS – sprzedaż w okresie 13.04.2015 – 19.04.2015. olis.onyx.pl. [dostęp 2015-04-23]. (pol.).
  31. ↑ ZPAV: platynowe DVD 2011. www.zpav.pl. [dostęp 2011-03-16]. (pol.).
  32. ↑ Dana Pakońska: Coma: Koncert „Pierwsze wyjście z mroku” z Jarocina na DVD do pobrania z sieci!. www.eskarock.pl. [dostęp 2015-08-14]. (pol.).
  33. ↑ LP3 – Statystyki dla wykonawcy Coma. lp3.pl. [dostęp 2009-12-25]. (pol.).LP3 – Statystyki dla wykonawcy Coma feat. Ralph Kaminski. lp3.pl. [dostęp 2019-09-07]. (pol.).
  34. ↑ SLiP – Statystyki dla wykonawcy Coma. radio.szczecin.pl. [dostęp 2010-10-01]. (pol.).
    Coma – Lipiec (Notowanie 1323). radioszczecin.pl. [dostęp 2017-10-20]. (pol.).
  35. ↑ Coma – Wola istnienia. lpmn.pl. [dostęp 2010-10-01]. (pol.).
  36. ↑ a b c d e Coma Videos. www.metalstorm.net. [dostęp 2013-07-06]. (ang.).
  37. ↑ Nakręcony Coma. piotrkowtrybunalski.naszemiasto.pl. [dostęp 2010-09-30]. (pol.).
  38. ↑ Relacja z CZATa – Coma – grupa grająca ciężkiego rocka. muzyka.interia.pl. [dostęp 2010-09-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-12-25)]. (pol.).
  39. ↑ Coma w podróży. independent.pl. [dostęp 2010-09-30]. (pol.).
  40. ↑ Coma: „Zero osiem wojna” tylko w Onet.pl. muzyka.onet.pl. [dostęp 2010-02-10]. (pol.).
  41. ↑ Mystic Production TV: COMA – Zamęt (official video). YouTube, 2010-11-03. [dostęp 2019-09-02]. (pol.).
  42. ↑ COMA – making of „F.T.M.O.” na oficjalnym profilu wytwórni muzycznej Mystic Production. www.youtube.com. [dostęp 2010-10-03]. (pol.).
  43. ↑ Nowe teledyski Comy. maniastudio.pl. [dostęp 2013-07-06]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-02-02)]. (pol.).
  44. ↑ Coma – Los cebula i krokodyle łzy. teledyski.onet.pl. [dostęp 2013-07-06]. (pol.).
  45. ↑ Coma – Deszczowa piosenka. teledyski.onet.pl. [dostęp 2013-07-06]. (pol.).
  46. ↑ Coma „Song 4 Boys” – teledysk do nowego singla! [VIDEO]. eskarock.pl, 2013-03-06. [dostęp 2019-09-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-09-01)]. (pol.).
  47. ↑ Coma opublikowała klip do singla „Lipiec”. antyradio.pl, 2016-09-21. [dostęp 2019-09-01]. (pol.).
  48. ↑ Coma pokazała teledysk do utworu „W cwał”. antyradio.pl, 2017-01-20. [dostęp 2019-09-01]. (pol.).
  49. ↑ Jonatan Paszkiewicz: Nowy teledysk: Coma – Lajki (starring Daria Zawiałow). allaboutmusic.pl, 2017-10-18. [dostęp 2019-09-01]. (pol.).
  50. ↑ Coma podejmuje „Proste decyzje” (nowy teledysk). muzyka.interia.pl, 2018-01-24. [dostęp 2019-09-01]. (pol.).
  51. ↑ Mystic Production TV: Coma feat. Ralph Kaminski – Pożegnanie z Bajką (official video). YouTube, 2019-09-01. [dostęp 2019-09-02]. (pol.).
  52. ↑ a b c d Fryderyki 2004: nominowani i laureaci. www.zpav.pl. [dostęp 2011-10-26]. (pol.).
  53. ↑ a b c Fryderyki 2006: nominowani i laureaci. www.zpav.pl. [dostęp 2011-10-26]. (pol.).
  54. ↑ Polskie nominacje do EMA. tuba.pl. [dostęp 2013-07-06]. (pol.).
  55. ↑ Zespół Coma ze „Złotym Bączkiem” za ubiegłoroczny Woodstock. wiadomosci.wp.pl. [dostęp 2013-07-06]. (pol.).
  56. ↑ PAM Awards 2008 – wyniki.. axunarts.wordpress.com. [dostęp 2010-02-10]. (pol.).
  57. ↑ PAM Awards 2008 – nominacje.. axunarts.wordpress.com. [dostęp 2010-02-10]. (pol.).
  58. ↑ a b c d e f Fryderyki 2009: nominowani i laureaci. www.zpav.pl. [dostęp 2011-10-26]. (pol.).
  59. ↑ Eska Music Awards. Coma, Feel i Edyta Górniak ze statuetkami!. muzyka.wp.pl. [dostęp 2010-02-10]. (pol.).
  60. ↑ Fryderyki 2012: laureaci. zpav.pl. [dostęp 2012-04-26]. (pol.).
  61. ↑ a b Fryderyki 2012: nominowani. zpav.pl. [dostęp 2012-02-22]. (pol.).

Linki zewnętrzne

Coma
  • Wojciech Grenda
  • Tomasz Stasiak
Albumy studyjne
Albumy koncertowe
Single
Powiązane

Media użyte na tej stronie

Rocket Festiwal 2014 Coma 3266.jpg
Autor:


Jeśli chcesz wykorzystać to zdjęcie, proszę o jego podpisanie w następujący sposób:
autor: Adam Kliczek, http://memoriesstay.com (CC-BY-SA-3.0)
W przypadku zamieszczenia zdjęcia na stronie internetowej, poproszę o przesłanie informacji mailowej z adresem tej strony.
Kontakt ze mną: adam.kliczek@gmail.com

More information about pictures pl en +/−

Translations of this template pl en +/−

, Licencja: CC BY-SA 3.0
Zespół Coma podczas Rocket Festiwal 2014 w Warszawie.
Rocket Festiwal 2013, Coma, Dominik Witczak 02.jpg
(c) Adam Kliczek, CC BY-SA 3.0
Dominik Witczak, gitarzysta zespołu Coma podczas Rocket Festiwal 2013 w Warszawie.
Rocket Festiwal 2013, Coma, Rafał Matuszak 01.jpg
(c) Adam Kliczek, CC BY-SA 3.0
Rafał Matuszak, basista zespołu Coma podczas Rocket Festiwal 2013 w Warszawie.
Rocket Festiwal 2014 Coma 3203.jpg
Autor:


Jeśli chcesz wykorzystać to zdjęcie, proszę o jego podpisanie w następujący sposób:
autor: Adam Kliczek, http://memoriesstay.com (CC-BY-SA-3.0)
W przypadku zamieszczenia zdjęcia na stronie internetowej, poproszę o przesłanie informacji mailowej z adresem tej strony.
Kontakt ze mną: adam.kliczek@gmail.com

More information about pictures pl en +/−

Translations of this template pl en +/−

, Licencja: CC BY-SA 3.0
Zespół Coma podczas Rocket Festiwal 2014 w Warszawie.
Rocket Festiwal 2014 Coma 3225.jpg
Autor:


Jeśli chcesz wykorzystać to zdjęcie, proszę o jego podpisanie w następujący sposób:
autor: Adam Kliczek, http://memoriesstay.com (CC-BY-SA-3.0)
W przypadku zamieszczenia zdjęcia na stronie internetowej, poproszę o przesłanie informacji mailowej z adresem tej strony.
Kontakt ze mną: adam.kliczek@gmail.com

More information about pictures pl en +/−

Translations of this template pl en +/−

, Licencja: CC BY-SA 3.0
Zespół Coma podczas Rocket Festiwal 2014 w Warszawie.