Concordantia Caritatis

Concordantia caritatis, Expositio evangeliarum, Speculum salutis, Liber figurarum – średniowieczny rękopis systematyzujący historię zbawienia poprzez zestawienie wydarzeń z Nowego Testamentu z typologicznymi wydarzeniami starotestamentowymi, przeznaczony zapewne dla kaznodziejów, jako pomoc w przygotowaniu kazań.

Układ manuskryptu wzorowany był na brewiarzu lub mszale. W części I zawierał perykopy ewangeliczne na niedzielę, święta i dni powszednie roku kościelnego, część II zaś – na 82 uroczystości świętych. W egzemplarzach kompletnych ponadto znajdował się wykład dekalogu, przeciwstawienie grzechów głównych – cnotom kardynalnym i teologicznym oraz 2 dróg prowadzących do nieba i do piekła.

Zachowały się 24 rękopisy Concordantia caritatis, w tym 6 ilustrowanych. Pochodzą z XIV i XV w., głównie z terenu południowych Niemiec i Austrii. Pierwsza została opracowana po 1351 r. przez Ulryka, opata klasztoru cystersów w Lilienfeld (Austria). Zawiera łącznie 1188 scen wzorowanych na Biblii ubogich.

Bibliografia

• Helena Wegner, Concordantia caritatis, [w:] Encyklopedia Katolicka, t. 3, Lublin: Tow. Nauk. KUL, 1985.
• Marcin Wisłocki, Speculum salutis, [w:] Religia. Encylopedia PWN, Warszawa: Wydaw. Nauk PWN, 2008 (wersja elektroniczna).